Portal Orzeczeń Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kłodzku

UZASADNIENIE

D. J. (1) wniósł o dział spadku po ojcu F. J., zmarłym w dniu 24.12.2009r. Uczestnicy postępowania P. J. i D. J. (2) nie sprzeciwiali się wnioskowi o dział spadku. Kwestie sporne obejmowały sposób działu pomiędzy D. J. (1) i P. J..

Stan faktyczny:

spadkodawca F. J. zmarł w dniu 24.12.2009r. Spadek po nim nabyli na podstawie ustawy: żona A. i synowie D. J. (1) i P. J., po 1/3 części. W skład spadku wchodziła nieruchomość zabudowana, położona w S. 53, działki nr (...), o powierzchni 0,500 ha, objęta księgą wieczystą (...), o wartości 255.000 zł, oraz wierzytelność z tytułu książeczki mieszkaniowej nr (...) w banku PKO BP S.A. z/s w W. w kwocie 38.397,58 zł.

W chwili otwarcia spadku spadkodawca wraz z żoną A. byli współwłaścicielami samochodu marki V. (...) dniu 12.03.2021r. samochód ten został sprzedany przez A. J. (1), a uzyskane z tytułu ceny pieniądze (10.000 zł) przeznaczyła ona na zakup opału na zimę.

Po otwarciu spadku uczestnik P. J. dokonał nakładów z majątku osobistego na remont wspólnej w.w. nieruchomości w kwocie 28.200 zł, w tym remont komina w 2018r., remont dachu w l. 2015-2016, wymianę okien na paterze budynku w 2017r., odwiert studni głębinowej w 2019r. Wnioskodawca i uczestnik P. J. wraz z matką A. J. (1) przez 10 lat od otwarcia spadku zamieszkiwali wspólnie na terenie w.w. nieruchomości, aż do czasu opuszczenia jej przez P. J., który wyprowadził się w atmosferze konfliktu z matką, która nie akceptowała związku syna z A. I.. P. J. zamieszkał z narzeczoną, a później żoną, z ich związku narodził się uczestnik D. J. (2). A. J. (1) do końca nie pogodziła się z synem P.. Bracia D. i P. pozostają nadal w konflikcie.

W dniu 6.10.2020r. A. J. (1) darowała wnioskodawcy D. J. (1) swój udział w w.w. nieruchomości. Zmarła w dniu 21.12.2022r. Spadek po niej na podstawie ustawy nabył syn D. J. (1) i wnuk D. J. (2), po 1/2 części.

Dowód:

Akt poświadczenia dziedziczenia (k-10)

odpis z księgi wieczystej (k-12)

umowa sprzedaży samochodu (k-14)

zaświadczenie o wysokości zgromadzonych środków (k-15, 233, 276)

zeznania świadków: J. C., A. P., B. B., J. P. (k-121-122)

zeznania wnioskodawcy (k-123)

zeznania uczestniczki A. J. (1) (k-123v.)

zeznania uczestnika P. J. (k-123v.-124)

zaświadczenie z 17.3.22r. (k-127)

umowa pożyczki (k-128)

potwierdzenia transakcji (k-130-134)

operat szacunkowy – opinia biegłej sądowej rzeczoznawcy majątkowego K. G. (k-143 i nast., 226 i nast.)

umowa kredytu (k-211)

odpis skrócony aktu zgonu A. J. (1) (k-236)

postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po A. J. (1) (k-243)

odpis skrócony aktu zgonu A. J. (2) (k-261).

Sąd zważył, co następuje:

Spadkobiercy nabywają spadek w chwili jego otwarcia i z tą chwilą powstaje pomiędzy nimi wspólność majątku spadkowego. Wspólnością majątku spadkowego objęte są wszelkie prawa tworzące spadek, bez względu na ich istotę i charakter. Zniesienie wspólności odbywa się poprzez dział spadku. Artykuł 1035 k.c. stanowi, że do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych, z zachowaniem postanowień art. 1036-1046 k.c.

Spadkobiercy nabywają spadek w stanie istniejącym w chwili jego otwarcia.

W trakcie postępowania o dział spadku, Sąd ustala jego skład i wartość (art. 684 kpc). Podziałowi podlegają przedmioty majątkowe, będące składnikami spadku, i istniejące w chwili dokonania działu. Spadkobiercy mają prawo do pożytków i innych przychodów, jakie przynosi spadek lub poszczególne jego składniki. Na podstawie art. 207 k.c. pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej (ze spadku) przypadają współspadkobiercom w stosunku do wielkości ich udziałów w spadku. W takim samym też stosunku współspadkobiercy ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną (ze spadkiem).

Ustalenie składu i stanu spadku przez sąd następuje według chwili jego otwarcia (art. 924 k.c.), a jego wartości na podstawie cen (rynkowych) z chwili dokonywania działu.

Bezspornym było, że w skład spadku wchodziła nieruchomość zabudowana, położona w S. 53, działki nr (...), o powierzchni 0,500 ha, objęta księgą wieczystą (...), o wartości oszacowanej przez biegłą sądową na kwotę 255.000 zł, oraz wierzytelność z tytułu książeczki mieszkaniowej nr (...) w banku PKO BP S.A. z/s w W. w kwocie 38.397,58 zł.

Przy ustalaniu sposobu działu spadku, Sąd uwzględnił stanowiska stron, ich usprawiedliwione interesy i potrzeby, sytuację osobistą, rodzinną i majątkową, istniejącą w chwili dokonywania podziału, oraz dotychczasowy stan posiadania, poczynione nakłady i ostatecznie zgodne wnioski, co do przyznania nieruchomości na własność uczestnikowi P. J., wierzytelności z książeczki mieszkaniowej na rzecz wnioskodawcy, ze spłatą na rzecz wnioskodawcy i uczestnika D. J. (2) (art. 687 kpc w zw. z art. 622§2 kpc i art. 623 kpc).

Celem wyrównania udziału w spadku, Sąd zasądził na rzecz wnioskodawcy od uczestnika P. J., spłatę w kwocie 132334,54 zł zł (art. 212§1 i 2 kc w zw. z art. 1035 kc), biorąc pod uwagę wartość spadkowej nieruchomości, ustaloną na kwotę 255500 zł, oraz wysokość udziału wnioskodawcy w spadkowej nieruchomości (2/3). Spłata z tego tytułu dla D. J. (1) (170333,33 zł) została pomniejszona o kwotę 18800 zł, należną od wnioskodawcy tytułem zwrotu nakładów na remont wspólnej nieruchomości, poniesionych przez P. J., oraz o kwotę 12799,19 zł, z tytułu spłaty należnej od wnioskodawcy na rzecz uczestnika P. J., z tytułu przejęcia książeczki mieszkaniowej (38397,58 zł x 1/3). Kwota spłaty na rzecz wnioskodawcy została ponadto pomniejszona o kwotę 6399,60 zł, należną tytułem spłaty udziału w spadku (obejmującym wierzytelność z książeczki mieszkaniowej) na rzecz małoletniego uczestnika D. J. (2) (38397,58 zł x 1/6 = 6399,60 zł), co wynikało ze zgodnego w tym zakresie wniosku wszystkich uczestników postępowania. W konsekwencji kwotę spłaty z tego tytułu zasądzono na rzecz małoletniego uczestnika od ojca P. J., co zarazem pomniejszyło spłatę tego ostatniego na rzecz wnioskodawcy, który jednocześnie był zobowiązany do spłaty na rzecz małoletniego uczestnika.

Termin płatności zasądzonej na rzecz wnioskodawcy kwoty, po uwzględnieniu zgodnych wniosków, ustalono na miesiąc od uprawomocnienia się postanowienia, uznając, że nie będzie to dla zobowiązanego nadmiernym obciążeniem, skoro deklarował posiadanie odpowiednich na ten cel środków (art. 212 § 2 i 3 kc). Jednocześnie termin ten został oznaczony jako ostateczny do wydanie spadkowej nieruchomości przez wnioskodawcę na rzecz uczestnika P. J. (art. 222§1 k.c.).

Wniosek uczestnika P. J. o zasądzenie wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości spadkowej nie zasługiwał na uwzględnienie, skoro uczestnik wyprowadził się dobrowolnie, wprawdzie w atmosferze konfliktu z matką i bratem, ale nie domagał się dopuszczenia do współposiadania nieruchomości.

Na uwzględnienie nie zasługiwał zarazem wniosek wnioskodawcy o rozliczenie nakładów na utrzymanie przedmiotowej nieruchomości, w postaci zakupu pieca CO, kosztów wywozu szamba, zakupu opału, poniesionych po opuszczeniu nieruchomości przez uczestnika w listopadzie 2019r., skoro, jak ustalono, w okresie tym wyłącznie wnioskodawca wraz z matką korzystali z nieruchomości ponad swój udział, mieszkali tam i dysponowali kluczami, nigdy też nie domagali się od uczestnika partycypowania w tych kosztach ani nie wzywali go do zapłaty z tytułu zwrotu wydatków, poniesionych na ten cel.

Na podstawie art. 99(3) § 3 k.r.o. w zw. z § 6 pkt 3 w zw. z §2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r. poz. 1800 z późn. zm.), Sąd przyznał reprezentantowi małoletniego uczestnika - adw. K. S. - wynagrodzenie w kwocie 1107 złotych, w tym kwotę 207 złotych tytułem podatku VAT (1800 zł x 50% = 900 zł + 23%), które nakazał wypłacić z sum budżetowych Sądu Rejonowego w Kłodzku.