Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I Ns 911/21 - uzasadnienie Sąd Rejonowy w Kłodzku z 2022-11-18

Sygn. akt I Ns 911/21

UZASADNIENIE

(...) S.A. z siedzibą w K. wniósł o stwierdzenie, że jego poprzednik prawny (...) S.A. nabył z dniem 1 lutego 2009 r. przez zasiedzenie z mocy samego prawa służebność przesyłu na:

- nieruchomości składającej się z działki numer (...) położonej w S., dla której Sąd Rejonowy w Kłodzku prowadzi księgę wieczystą numer (...), stanowiącej własność uczestnika Skarbu Państwa – Krajowego Ośrodka (...) dla infrastruktury elektroenergetycznej w postaci linii niskiego napięcia 0,4 kV zasilanej ze stacji transformatorowej o numerze ruchowym (...),

- nieruchomości stanowiącej działkę numer (...) położonej w J., dla której Sąd Rejonowy w Kłodzku prowadzi księgę wieczystą numer (...), stanowiącej własność uczestnika postępowania Skarbu Państwa – Krajowego Ośrodka (...) dla infrastruktury elektroenergetycznej w postaci linii niskiego napięcia 0,4 kV zasilanej ze stacji transformatorowej o numerze ruchowym (...),

- nieruchomości stanowiącej działkę numer (...) położonej w J., dla której Sąd Rejonowy w Kłodzku prowadzi księgę wieczystą numer (...), stanowiącej własność uczestnika postępowania Skarbu Państwa – Krajowego Ośrodka (...) dla infrastruktury elektroenergetycznej w postaci linii niskiego napięcia 0,4 kV zasilanej ze stacji transformatorowej o numerze ruchowym (...),

- nieruchomości składającej się z działki numer (...) położonej w J., dla której Sąd Rejonowy w Kłodzku prowadzi księgę wieczystą numer (...), stanowiącej własność uczestnika Skarbu Państwa – Krajowego Ośrodka (...) dla infrastruktury elektroenergetycznej w postaci linii niskiego napięcia 0,4 kV zasilanej ze stacji transformatorowej o numerze ruchowym (...).

Wnioskodawca wskazał, że służebność polega na prawie utrzymywania infrastruktury elektroenergetycznej na w/w działkach, w tym na prawie do ich eksploatacji, napraw, konserwacji, modernizacji i przebudowie oraz na prawie całodobowego dostępu do działek w pasie odpowiadającym skrajnym przewodom linii powiększonym o 0,3 m z każdej strony od skrajnych przewodów linii niskiego napięcia oraz – w przypadku działek o numerach (...) w pasie wyznaczonym powierzchnią faktycznie zajęta przez obrys słupa, powiększoną o 1,3 m z każdej strony.

W uzasadnieniu podał, że przedmiotowe nieruchomości co najmniej do 1 lutego 1989 r. stanowiły własność państwową, zaś posadowione na nich infrastruktury elektroenergetyczne zostały wybudowane przed wieloma laty przez jego poprzednika prawnego i były regularnie eksploatowane przez okres uprawniający do stwierdzenia zasiedzenia.

Uczestnik postępowania Skarb Państwa – Krajowy Ośrodek (...) wniósł o oddalenie wniosku w całości i orzeczenie o kosztach postępowania zgodnie z treścią art. 520 §1 k.p.c. Uczestnik przyznał, że jest właścicielem przedmiotowych nieruchomości, podniósł jednocześnie, że pismem z 5 marca 2021 r. firma (...) Sp. z o.o. Sp. k. działająca na zlecenie (...) Sp. z o.o. zwróciła się do uczestnika o wyrażenie zgody na podwieszenie kabla światłowodowego na podbudowie słupowej na działce numer (...). Uczestnik poinformował wówczas wnioskodawcę, że zgoda musi być wyrażona w formie umowy trójstronnej pomiędzy stronami niniejszego postępowania oraz (...) Sp. z o.o., wezwał nadto do ustanowienia odpłatnej służebności przesyłu, na którą wnioskodawca nie wyraził zgody.

Uczestnik dodał, że kwestionuje dobra wiarę wnioskodawcy oraz możliwość nabycia przez niego służebności przesyłu z dniem 1 lutego 2009 r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Uczestnik postępowania jest właścicielem nieruchomości położonej w S., dla której Sąd Rejonowy w Kłodzku prowadzi księgę wieczystą numer (...), nieruchomości położonej w J., dla której Sąd Rejonowy w Kłodzku prowadzi księgę wieczystą numer (...), nieruchomości położonej w J., dla której Sąd Rejonowy w Kłodzku prowadzi księgę wieczystą numer (...) oraz nieruchomości położonej w J., dla której Sąd Rejonowy w Kłodzku prowadzi księgę wieczystą numer (...).

Bezsporne.

Na nieruchomości objętej księgą wieczystą numer (...) posadowiona jest napowietrzna linia niskiego napięcia 0,4 kV zasilana ze stacji transformatorowej o numerze ruchowym (...). L. istnieje co najmniej od 26 marca 1975 r.

Na nieruchomości objętej księgą wieczystą numer (...) posadowiona jest napowietrzna linia niskiego napięcia 0,4 kV zasilana ze stacji transformatorowej o numerze ruchowym (...). L. funkcjonuje od 1968 r.

Na nieruchomości objętej księgą wieczystą numer (...) posadowiona jest napowietrzna linia niskiego napięcia 0,4 kV zasilana ze stacji transformatorowej o numerze ruchowym (...). L. funkcjonuje od 1968 r.

Na nieruchomości objętej księgą wieczystą numer (...) posadowiona jest napowietrzna linia niskiego napięcia 0,4 kV zasilana ze stacji transformatorowej o numerze ruchowym (...). L. istnieje co najmniej od 1976 r.

Na wszystkich urządzeniach przesyłowych posadowionych na nieruchomościach uczestnika przeprowadzane były regularne przeglądy techniczne oraz bieżące naprawy i wymiany w zależności od potrzeb eksploatacyjnych.

Dowód:

- przebieg linii energetycznych i słupów – k. 11 – 12, 133 – 136, 138 – 139, 144 - 146

- charakterystyki stacji transformatorowych – k. 13, 147

- protokoły odbiorów technicznych – k. 14, 16, 140,

– protokoły pomiarów oporności uziemień linii – k. 15, 17

- karty obchodu linii napowietrznej – k. 16

- mapa zasadnicza przebiegu linii – k. 18

- oceny stanu technicznego sieci elektroenergetycznej – k. 137, 148, 150

- dzienniki obchodu – k. 141 - 142

- protokół z pomiaru rezystancji uziemień – k. 143

- oględziny linii napowietrznej nn – k. 149

Wnioskodawca jest następcą prawnym przedsiębiorstwa, które wybudowało linie energetyczne na w/w nieruchomościach.

Dowód:

- pismo dotyczące przejęcia niemieckich przedsiębiorstw energetycznych przez Zjednoczenie (...) – k. 19

- Zarządzenie Ministra Górnictwa i Energetyki z 25.11.1958 r. – k. 20 - 21

- wyciąg z rejestrów przedsiębiorców – k. 22

- Zarządzenie Ministra Przemysłu z 16.01.1989 r. – k. 23 - 24

- akt przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego w spółkę akcyjną z 20.07.1993 r. – k. 25 - 35

- Postanowienie Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z 01.09.1993 r. wydane w sprawie o sygn. akt VI Ns rej H 919/93 – k. 36

- Postanowienia Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Fabrycznej we Wrocławiu z 17.06.2004 r. 20.03.2008 r., 31.12.2008 r., 16.01.2009 r., i 01.09.2011 r. – k. 37 - 46

- wydruk z Krajowego Rejestru (...) nr (...) – k. 193 - 222

Pismem z 5 marca 2021 r. firma (...) Sp. z o. o. sp. k. zwróciła się do uczestnika postępowania o wyrażenie zgody na podwieszenie kabla światłowodowego na podbudowie słupowej na działce nr (...), dla której prowadzona jest księga wieczysta numer (...), w związku z budową sieci szerokopasmowej na zlecenie (...) Sp. z o.o.

W związku z powyższym, uczestnik poinformował wnioskodawcę, że zgoda na podwieszenie kabla światłowodowego może być wyrażona w formie umowy regulującej zasady udostępniania nieruchomości i zobowiązującej strony do ustanowienia odpłatnej służebności przesyłu. Umowa winna zostać zawarta pomiędzy uczestnikiem, wnioskodawcą jako właścicielem sieci elektroenergetycznej i (...) sp. z o. o. jako właścicielem sieci światłowodowej.

W odpowiedzi, wnioskodawca wskazał, że posiada tytuł prawny do lokalizacji urządzeń infrastruktury elektroenergetycznej (służebność przesyłu) nabyty w drodze zasiedzenia. Tym samym nie posiada interesu prawnego do zawierania odpłatnej umowy regulującej ustanowienie służebności przesyłu na nieruchomościach uczestnika.

Dowód:

- pismo (...) Sp. z o. o. sp. k. z 05.03.2021 r. wraz z załącznikami – k. 65 - 67

- pisma uczestnika z 26.03.2021 r., 08.06.2021 r. i 16.08.2021 r. – k. 69 – 70, 73

- pisma wnioskodawcy z 16.04.2021 r., 22.06.2021 r. i 01.09.2021 r. – k. 71 – 72, 74

Służebność przesyłu z uwzględnieniem pasa służebności właściwego dla rodzaju posadowionych na nieruchomościach uczestnika instalacjach obejmuje:

- obszar 5 m 2 na działce numer (...), dla której Sąd Rejonowy w Kłodzku prowadzi księgę wieczystą numer (...) - w obrębie pasa o szerokości 0,60 m i długości 8,24 m napowietrznej linii niskiego napięcia 0,4 kV zasilanej ze stacji transformatorowej o numerze ruchowym (...),

- obszar 11 m 2 na działce numer (...), dla której Sąd Rejonowy w Kłodzku prowadzi księgę wieczystą numer (...) - w obrębie pasa o szerokości 1 m i długości 11,36 m napowietrznej linii niskiego napięcia 0,4 kV zasilanej ze stacji transformatorowej o numerze ruchowym (...),

- obszar 6 m 2 na działce numer (...), dla której Sąd Rejonowy w Kłodzku prowadzi księgę wieczystą numer (...) – w obrębie pasa o szerokości 0,60 m i długości 9,33 m napowietrznej linii niskiego napięcia 0,4 kV zasilanej ze stacji transformatorowej o numerze ruchowym (...),

- obszar 3 m 2 na działce numer (...), dla której Sąd Rejonowy w Kłodzku prowadzi księgę wieczystą numer (...) – w obrębie pasa o szerokości 0,60 m i długości 4,95 m napowietrznej linii niskiego napięcia 0,4 kV zasilanej ze stacji transformatorowej o numerze ruchowym (...).

Dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu geodezji Z. P. z 30.08.2022 r. – k. 266 - 322

Sąd zważył, co następuje:

Wniosek co do zasady zasługiwał na uwzględnienie.

W przedmiotowej sprawie bezsporne było, że na nieruchomościach uczestnika postępowania, dla których prowadzone są księgi wieczyste o numerach (...) posadowione są linie energetyczne niskiego napięcia należące obecnie do wnioskodawcy. L. te powstały nie później niż w latach 60 - tych i 70 – tych ubiegłego wieku, były nieustannie eksploatowane i poddawane regularnym przeglądom technicznych oraz bieżącym naprawom, czego uczestnik postępowania nie kwestionował. Okoliczność przejęcia praw i obowiązków niemieckich przedsiębiorstw energetycznych potwierdza natomiast dokument z dnia 25 sierpnia 1945 r. Kolejne przekształcenia podmiotowe już po utworzeniu przedsiębiorstwa państwowego Zjednoczenie (...) aż do przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego Zakładu (...) w W. w jednoosobową spółkę akcyjną Skarbu Państwa, a następnie przekształcenia podmiotowe, w wyniku których doszło do powstania wnioskodawcy - (...) Spółki Akcyjnej potwierdzają dokumenty dołączone do wniosku. Wynikają z nich chronologiczne przekształcenia podmiotowe, które w istocie nie były kwestionowane przez uczestnika, a nadto potwierdzające przejmowanie m. in. urządzeń w postaci linii napowietrznych niskiego napięcia przebiegających przez działki uczestnika.

Należy wskazać, że przepisy dotyczące służebności przesyłu zostały wprowadzone do kodeksu cywilnego ustawą z dnia 30 maja 2008 r. (Dz. U. Nr 116, poz. 731) i weszły w życie z dniem 3 sierpnia 2008 r. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w uchwale z dnia 22 maja 2013 r. wydanej w sprawie o sygn. III CZP 18/13 (OSNC 2013, nr 12, poz. 139) przed wejściem w życie art. 305 1 -305 4 k.c. dopuszczalne było nabycie w drodze zasiedzenia na rzecz przedsiębiorcy służebności odpowiadającej treścią służebności przesyłu. Okres występowania na nieruchomości stanu faktycznego odpowiadającego treści służebności przesyłu przed wejściem w życie art. 305 1 -305 4 k.c. podlega doliczeniu do czasu posiadania wymaganego do zasiedzenia tej służebności.

Zgodnie z przepisem art. 292 k.c. służebność gruntową można nabyć przez zasiedzenie tylko w wypadku korzystania z trwałego i widocznego urządzenia. Przepisy o nabyciu własności przez zasiedzenie stosuje się odpowiednio. Rozważyć należało zatem przesłanki z art. 172 k.c.

Wymaga podkreślenia, że posiadanie służebności przesyłowej przez przedsiębiorstwo państwowe przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej kodeks cywilny z 1989 r. było posiadaniem w rozumieniu art. 352 § 1 k.c. i prowadziło do zasiedzenia, co wynika m. in. z postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 2008 r. wydanego w sprawie o sygn. akt I CSK 171/08 i uchwały Sądu Najwyższego z dnia 7 października 2008 r. wydanej w sprawie o sygn. akt III CZP 89/08. Przy doliczaniu przez wnioskodawcę do okresu zasiedzenia okresu posiadania przez poprzednika prawnego działającego jako osoba prawna i Skarb Państwa – przedsiębiorstwo państwowe służebności przesyłu przed datą 1 lutego 1989 r. nie może budzić wątpliwości, że posiadanie przez przedsiębiorstwo państwowe urządzeń energetycznych na cudzej nieruchomości, na której zostały posadowione, jest posiadaniem w rozumieniu art. 352 k.c. i może prowadzić do zasiedzenia służebności gruntowej odpowiadającej służebności przesyłu (art. 292 k.c. w zw. z art. 172 k.c. - vide: postanowienie SN z 13.10.2011r. V CSK 502/10, uchwała SN z 22.05.2013r. III CZP 18/13).

W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjęto, że osoba prawna, która przed dniem 1 lutego 1989 r. miała status państwowej osoby prawnej nie mogła nabyć w drodze zasiedzenia własności nieruchomości ani ograniczonych praw rzeczowych, może natomiast do okresu samoistnego posiadania wykonywanego po dniu 1 lutego 1989 r. doliczyć okres posiadania Skarbu Państwa sprzed tej daty. Stanowisko to ma odniesienie w szczególności do przedsiębiorstw energetycznych i innych przedsiębiorstw przesyłowych, które do dnia 1 lutego 1989 r. korzystały ze służebności przesyłu w ramach zarządu mieniem państwowym w imieniu i na rzecz Skarbu Państwa. Dopiero wprowadzenie zmian do kodeksu cywilnego stworzyło z dniem 1 lutego 1989 r. dla państwowych osób prawnych - przedsiębiorstw państwowych - możliwość nabywania dla siebie własności nieruchomości i innych praw rzeczowych.

Powyższe oznacza, że w okresie sprzed daty 1 lutego 1989 r. kiedy obowiązywał art. 128 k.c. wyrażający zasadę jednolitego funduszu własności państwowej, to Skarb Państwa - a nie przedsiębiorstwo państwowe - był posiadaczem urządzeń przesyłowych i cudzej nieruchomości, na której je posadowiono, i tylko on mógł nabyć przez zasiedzenie służebność gruntową przesyłu.

W uchwale z dnia 22 października 2009 r. wydanej w sprawie o sygn. III CZP 70/09 Sąd Najwyższy przyjął, że korzystanie przez przedsiębiorstwa państwowe z nieruchomości w sposób odpowiadający treści służebności gruntowej, prowadzące do zasiedzenia służebności gruntowej przed dniem 1 lutego 1989 r. stanowiło podstawę do nabycia tej służebności przez Skarb Państwa, w tym także dotyczyło to zasiedzenia samej służebności gruntowej. W okresie gdy przedmiotowa linia energetyczna stanowiła własność Skarbu Państwa, korzystanie przez poprzedników prawnych wnioskodawcy z nieruchomości uczestnika w sposób odpowiadający służebności przesyłu, stanowiło posiadanie odbywające się na rzecz Skarbu Państwa, a więc nabycie przez zasiedzenie służebności gruntowej odpowiadającej treści służebności przesyłu mogło nastąpić na rzecz Skarbu Państwa.

Przy ocenie daty, w jakiej mogło dojść do zasiedzenia istotne jest uprzednie ustalenie charakteru posiadania nieruchomości uczestnika przez wnioskodawcę i jego poprzedników.

W tym zakresie Sąd w pełni podziela stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 15 lutego 2019 r. wydanej w sprawie o sygn. akt III CZP 81/18, zgodnie z którym przedsiębiorstwo państwowe, które nabyło z mocy prawa - na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o zmianie ustawy o przedsiębiorstwach państwowych (Dz. U. 1991 r., Nr 2, poz. 6) - własność urządzeń przesyłowych, posadowionych na nieruchomości Skarbu Państwa, może być uznane za posiadacza w dobrej wierze służebności o treści odpowiadającej służebności przesyłu. Sąd Najwyższy wskazał, że zgodnie z aktualnym stanowiskiem judykatury Sądu Najwyższego odnośnie do posiadania nieruchomości w zakresie służebności przesyłu (służebności odpowiadającej treścią służebności przesyłu) ocena, czy wejście w posiadanie nastąpiło w dobrej lub złej wierze wymaga analizy całokształtu okoliczności poprzedzających i towarzyszących uzyskaniu posiadania. Posiadacz jest w dobrej wierze, jeżeli objęcie cudzej nieruchomości w posiadanie nastąpiło w takich okolicznościach, które usprawiedliwiają jego przekonanie, że nie narusza cudzego prawa, albo gdy posiadacz przypuszcza, że prawo mu przysługuje, a przekonanie to jest usprawiedliwione okolicznościami faktycznymi. Posiadaczowi trzeba przypisać złą wiarę wtedy kiedy wie, że prawo mu nie przysługuje albo nie wie wskutek braku należytej staranności. W przypadku zasiadującego służebność dobrej wiary nie wyłącza jego wiedza o prawie własności przysługującym osobie trzeciej. Sąd Najwyższy podkreślił, że dobra (zła) wiara posiadacza nieruchomości podlega badaniu według stanu jego świadomości z chwili objęcia władztwa nad rzeczą, a późniejsze zmiany świadomości posiadacza pozostają bez wpływu na tę ocenę. Wskazał również, że w sytuacji gdy Skarb Państwa był właścicielem nieruchomości i urządzeń przesyłowych nie mogło być mowy o powstaniu prawa na rzeczy cudzej, a mogło to mieć miejsce dopiero wtedy gdy doszło do rozdzielenia własności urządzeń przesyłowych i własności nieruchomości (7 stycznia 1991 r.). W konsekwencji nie ma żadnych podstaw prawnych, aby przyjąć do oceny dobrej wiary daty posadowienia urządzenia przesyłowego, jeżeli w tej dacie Skarb Państwa był zarówno właścicielem nieruchomości jak i urządzeń przesyłowych. Dopiero w dacie rozdzielenia prawa własności nieruchomości od prawa własności urządzeń przesyłowych rozpoczął się bieg zasiedzenia służebności odpowiadającej treści służebności przesyłu i ta data jest istotna dla oceny dobrej wiary posiadacza zależnego.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania, uznać należało, że termin zasiedzenia w stosunku do nieruchomości uczestnika winno się obliczać przy uwzględnieniu dobrej wiary wnioskodawcy. W niniejszej sprawie wnioskodawca wykazał bowiem, że z posadowionych na nieruchomościach uczestnika urządzeń korzystał i korzysta w sposób trwały i widoczny, dokonując ich modernizacji, regularnych przeglądów czy bieżących napraw. Uczestnik nigdy nie sprzeciwiał się temu korzystaniu i aż do 2021 r. nie domagał się ustanowienia służebności przesyłu.

Jak wyżej wskazano, przed 1 lutego 1989 r. właścicielem zarówno nieruchomości, jak i infrastruktury przesyłowej posadowionej na nieruchomościach uczestnika był Skarb Państwa, a co za tym idzie bieg przedawnienia nie mógł się rozpocząć, bowiem właściciel nie może nabyć w drodze zasiedzenia służebności na nieruchomości stanowiącej jego własność. Dopiero przepis art. 2 ust. 2 ustawy z 29 września 1990 r. o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz. U. z 1990 r. nr 79 poz. 464 ze zm.) doprowadził do uwłaszczenia państwowych osób prawnych mieniem znajdującym się na gruntach stanowiących własność Skarbu Państwa lub własność gminy (związku międzygminnego), będących w dniu wejścia w życie ustawy w zarządzie tych osób prawnych. Jednocześnie, na podstawie art. 1 pkt 9 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o zmianie ustawy o przedsiębiorstwach państwowych (Dz. U. z 1990 r. nr 2 poz. 6) przedsiębiorstwo przesyłowe zostało uwłaszczone prawem własności urządzeń przesyłowych posadowionych na nieruchomościach Skarbu Państwa z dniem 7 stycznia 1991 r. Od tego czasu rozpoczął się zatem bieg terminu zasiedzenia o treści odpowiadającej służebności przesyłu na rzecz przedsiębiorstwa państwowego, którym wówczas był Zakład (...). Zgodnie z art. 172§1 k.c. w zw. z art. 176§1 k.c., art. 292 k.c. i art. 352 k.c. okres 20 – letni upłynął 7 stycznia 2011 r., gdy właścicielem urządzeń przesyłowych była (...) S.A. z siedzibą we W. – poprzednik prawny wnioskodawcy.

Wymaga przy tym podkreślić, że w chwili objęcia służebności w posiadanie przedsiębiorstwo przesyłowe wiedziało, że znajdujące się na nieruchomościach Skarbu Państwa urządzenia były zbudowane i eksploatowane za zgodą właściciela nieruchomości, zatem budowa tych urządzeń i korzystanie z nich było zgodne z prawem. Po uwłaszczeniu w 1991 r. przedsiębiorstwo korzystało z nieruchomości w taki sam sposób jak dotychczas, mogło zatem pozostawać w usprawiedliwionym przekonaniu, że nie narusza praw właściciela gruntu i nadal jest uprawniony do korzystania z tego gruntu.

W świetle ustalonych w sprawie faktów, Sąd uznał, że skoro na nieruchomościach uczestnika nastąpiło zasiedzenie przez poprzednika prawnego wnioskodawcy służebności przesyłu, to wniosek zasługiwał na uwzględnienie.

Dla potwierdzenia przebiegu urządzeń przesyłowych na nieruchomościach uczestników Sąd posiłkował się dowodem z opinii biegłego sądowego z zakresu geodezji Z. P.. W ocenie Sądu opinia została sporządzona w sposób fachowy i rzetelny, o czym świadczy również okoliczność braku zastrzeżeń ze strony wnioskodawcy i uczestnika postępowania. Wnioski zawarte w opinii są jasne, logiczne, koherentne, wyczerpujące i zostały poprzedzone wywiadem terenowym oraz stosownymi pomiarami wykonywani przez biegłego.

Mając na uwadze treść opinii biegłego oraz zasadność wniosku o zasiedzenie, Sąd orzekł jak w postanowieniu.

Projekt powyższego uzasadnienia w części jurydycznej został sporządzony przez panią asystent L. K. – w całości przeze mnie zaakceptowany.

Poza okolicznościami wskazanymi wyżej a wynikającymi z prawidłowej interpretacji prawa należy zwrócić uwagę na dodatkowe okoliczności nie mające bezpośredniego umocowania w przepisach kodeksu cywilnego. Rzeczpospolita Polska pozostając członkiem Unii Europejskiej między innymi absorbuje tak zwane środki unijne wynikające z Wieloletniej Perspektywy Finansowej zatwierdzonej przez Parlament, Komisje i Radę Unii. Sygnatariuszem tych porozumień jest R. RP. Jedną z decyzji organów jak wyżej było objęcie Europy szybkim szerokopasmowym dostępem do internetu. W tym celu przeznaczono duże środki z budżetu Unii dla Polski sięgające ponad 2 miliardów złotych. Jak wszystkie środki unijne ich przyznanie zostało obwarowane szeregiem warunków, które musiała spełnić Rzeczpospolita Polska. W tym celu między innymi zorganizowano konkurs w listopadzie 2017 roku dla ustalenia zasad wprowadzania internetu szerokopasmowego na terenie Polski a także w oparciu o ten regulamin, przeprowadzono konkursy na wykonawców części technicznej zadania oraz wskazano obszary gdzie będzie to wykonywane w pierwszej i drugiej kolejności. Dla obszaru. tzw. (...) wykonawcą w terenie infrastruktury internetowej został (...). Pełna kwota dofinasowania to ponad 42 miliony złotych. Należy mieć na uwadze, że zwycięzca konkursu na terenie woj. (...) jest firma z dużym udziałem kapitału Skarbu Państwa, mający w dyspozycji infrastrukturę w postaci słupów energetycznych. Dla woj. (...) podjęto decyzję, iż rozprowadzenie światłowodów internetowych (jeden kabel) zostanie dokonane poprzez podwieszenie tego kabla na słupach energetycznych już istniejących w momencie podwieszenia. Powołany wyżej regulamin konkursu ustalał daty, w których beneficjent środków miał obowiązek rozprowadzić kabel internetowy na terenie przypisanym mu w wygranym konkursie.

Na uwagę zasługuje fakt, że oprócz rozporządzeń i decyzji unijnych cyfryzacją Polski zainteresowane są także instytucje Rzeczpospolitej Polskiej, a Sejm RP od 2014 roku wydał szereg ustaw mających umożliwić beneficjentom konkursu na sprawne, szybkie i oszczędne rozprowadzenie infrastruktury internetowej.

W praktyce realizacja tego zadania polegała na negocjacjach przez firmy wykonawcze z właścicielami nieruchomości na których posadowione są słupy energetyczne o zgodę na podwieszenie na istniejących słupach kolejnego przewodu.

Znacząca większość słupów energetycznych na terenie kotliny (...) jest posadowiona na gruntach prywatnych i mimo trwania od pięciu lat projektu, nie zarejestrowano w Sądzie Rejonowym w Kłodzku spraw, w których właściciele gruntów nie będący instytucjami państwowymi nie zezwolili by firmie wykonawczej na wejście na grunt i podwieszenie kabla internetowego.

Na tym tle jako całkowicie kuriozalne wygląda stanowisko uczestnika w niniejszej sprawie reprezentującego Skarb Państwa. Wydawać by się mogło, że wszelkie instytucje państwowe winny współdziałać przy realizacji uchwał R., realizacji ustaw uchwalanych przez Parlament – generalnie nakierowanych na dobro obywateli RP. W demokratycznym państwie prawnym nie może mieć miejsca sytuacja, że instytucje zarządzające mieniem Skarbu państwa kontestują decyzje R. RP, Premiera RP i ministrów resortowych, których działania wynikają z ustaw. W sprawie nie ma żadnej wątpliwości, że działanie firm wykonawczych stanowi proste następstwo decyzji aktualnych władz RP zainteresowanych w popularyzacji szerokopasmowego internetu na terenie Rzeczpospolitej.

W tej sytuacji nie sposób zrozumieć poglądu uczestnika, że jego działania blokujące rozwieszenie infrastruktury internetowej przez ponad półtora roku na bardzo małym terenie bez konieczności dobudowywania dalszych słupów, stanowi działanie determinowane starannością o interesy Skarbu Państwa i prawidłowym realizowaniem dyscypliny finansów publicznych. Zdaniem Sądu takie działanie jawnie sabotuje działania R. i jest skierowane przeciwko obywatelom RP zwłaszcza z obszarów wiejskich, którym uniemożliwia się dostęp do szerokopasmowego internetu.

Z uwagi na powyższe na co najmniej zastanawiające wygląda propozycja uczestnika o zawarcie „trójstronnych porozumień” wiążących się z gratyfikacjami finansowymi.

Powyższe nie było przedmiotem głębszych rozważań Sądu, nie stanowiło to bowiem istoty problemu. Natomiast nie można nie zauważyć, że dla uczestnika to „trójstronne porozumienie” było warunkiem sine qua non wyrażenia zgody.

Rozstrzygając o zasiedzeniu służebności przesyłu Sąd przede wszystkim opierał się o dopuszczalność jurydyczną takiego żądania, o której napisano w pierwszej części uzasadnienia. Nie można jednak nie zauważyć szkód społecznych spowodowanych niezasadnym, niewytłumaczonym w sposób przekonywający uporem prowincjonalnych urzędników (...), którzy uniemożliwili przez ponad półtora roku realizację decyzji rządowych.

O kosztach orzeczono w oparciu o przepis art. 520 § 1 k.p.c., zgodnie z którym każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie. Należy wskazać, że w postępowaniu nieprocesowym Sąd ma możliwość oceny, czy rodzaj sprawy, jej okoliczności, wątpliwości dotyczące ewentualnych zagadnień prawnych powodują nietrafność stanowiska któregoś z uczestników i w zależności od tej oceny odmówić zasądzenia albo zasądzić zwrot kosztów. Postępowanie sądowe w sprawach o nabycie prawa majątkowego przez zasiedzenie zmierza do usankcjonowania sytuacji faktycznej. W doktrynie, jak i orzecznictwie sądowym funkcjonuje pogląd, iż w tego rodzaju sprawach właściciel nieruchomości powinien być obciążany z reguły wyłącznie tymi kosztami, które były wynikiem jego aktywności procesowej. Jednocześnie niezasadne byłoby przyjęcie, że wszelkie koszty postępowania o stwierdzenie nabycia prawa przez zasiedzenie ponosi podmiot zainteresowany obciążeniem nieruchomości. Możliwość zastosowania art. 520 § 1 k.p.c. skłania bowiem strony do podejmowania racjonalnych czynności procesowych, a w szczególności powstrzymywania się przed zgłaszaniem wniosków oczywiście bezzasadnych, zmierzających do przedłużenia postępowania. Jest też urzeczywistnieniem zasady równości stron. Z tych względów, Sąd uznał, że wynagrodzenie biegłego sądowego z zakresu geodezji wnioskodawca i uczestnik winni ponieść po połowie, bowiem dowód był przeprowadzony w interesie i na wniosek obu stron. Skoro obie strony uiściły zaliczki w kwotach po 5 000 zł, przy czym wynagrodzenie pokryto w całości z zaliczki wpłaconej przez wnioskodawcę, zaś z zaliczki wpłaconej przez uczestnika do kwoty 3 978,61 zł, to z pozostałej zaliczki uczestnika zwrócono wnioskodawcy 510,69 zł, a uczestnikowi 510,70 zł. Pozostałe koszty związane ze swoim udziałem w sprawie zainteresowani winni ponieść sami.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Marta Kulig
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Kłodzku
Data wytworzenia informacji: