Portal Orzeczeń Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kłodzku

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni M. Ł. wniosła o dokonanie podziału majątku wspólnego jej i uczestnika postępowania K. Ł., w skład którego wchodzi spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego położonego w K. przy ul. (...). Wnioskodawczyni wskazała, że spłaca kredyt hipoteczny i chciałaby go spłacać w dalszym ciągu, zaś uczestnika chciałaby spłacić w ratach.

Uczestnik postępowania K. Ł. nie złożył odpowiedzi na wniosek będąc do tego wzywany, nie podejmował korespondencji, choć zamieszkiwał pod wskazanym adresem w mieszkaniu stron. Uczestnik postępowania dopiero po doręczeniu mu odpisu opinii złożył pismo, w którym wniósł o przyznanie mu własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego ze spłatą wnioskodawczyni i podniósł, że w nim zamieszkuje, a wnioskodawczyni ma zapewnione potrzeby mieszkaniowe, ponieważ od trzech lat wraz z dziećmi nie mieszka w przedmiotowym lokalu.

Na rozprawie w dniu 6 marca 2023 r. uczestnik postępowania przyznał, że po rozwodzie nie płacił żadnych należności z tytułu kredytu, ani do spółdzielni mieszkaniowej.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 2 lutego 2021 r. Sąd Okręgowy w Świdnicy rozwiązał małżeństwo wnioskodawczyni M. Ł. i uczestnika postępowania K. Ł. zawarte 17 września 2005 r. przez rozwód z winy pozwanego. Wyrok uprawomocnił się 10 marca 2021 r.

Dowód: wyrok SO w Świdnicy – k.4 – 5

W dniu 23 lutego 2007 r. wnioskodawczyni i uczestnik postępowania zawarli z Bankiem (...) S.A. z siedzibą w W. umowę kredytu hipotecznego w kwocie 38 270,19 CHF na zakup spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego położonego w K. przy ul. (...), dla którego Sąd Rejonowy w Kłodzku prowadzi księgę wieczystą nr (...). Prawo to nabyli 7 marca 2007 r.

Dowód: umowa kredytu hipotecznego w walucie wymienialnej – k.23-29, odpis zwykły księgi wieczystej (...) – k.68

Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego stroin w chwili ustania wspólności majątkowej małżeńskiej miało wartość 346 400 zł.

Dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości K. B. – k.126-150

W trakcie trwania związku małżeńskiego wnioskodawczyni i uczestnik postępowania nabyli także dwa samochody: F. (...) oraz V. Passat Kombi 1.9 (...) nr rej. (...) 7KL3.

Dowód: zeznania wnioskodawczyni – k.88

F. (...), który w chwili ustania małżeństwa miał wartość 4 000 zł.

Okoliczność bezsporna

W dniu 31 marca 2021 r. wnioskodawczyni sprzedała samochód marki V. (...) nr rej. (...) 7KL3 za cenę 2 500 zł.

Dowód: umowa sprzedaży samochodu – k.99

Uczestnik postępowania nie ponosi kosztów związanych z utrzymaniem mieszkania, w którym sam zamieszkuje, nie partycypuje też w spłacie rat kredytu hipotecznego. Wnioskodawczyni ponosi raty kredytu hipotecznego w całości. Z tego względu, że nie były płacone należności z tytułu opłat eksploatacyjnych za lokal mieszkalny został wydany nakaz zapłaty i był egzekwowany w drodze egzekucji. Spółdzielnia Mieszkaniowa w K. wzywała wnioskodawczynię do spłaty zadłużenia w kwocie 7 279,02 zł wyliczonego na dzień 31 sierpnia 2022 r. Wnioskodawczyni zwrócił się do SM w K. o rozłożenie należności na raty.

Dowód: zeznania wnioskodawczyni – k.88, elektroniczne zestawienie operacji – k.102-106, lista operacji za okres 1.01.2022 – 26.09.2022 – k.107, 108, lista operacji za okres od 1.01.2021 – 31.12.2021 – k.109-110, historia rachunku klienta – k.32- 55, wezwanie do zapłaty – k.112, pismo wnioskodawczyni z dnia 26.09.2022 r – k.113

Wnioskodawczyni spłaciła zobowiązania z tytułu wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości. Wcześniej na mocy umowy ze Spółdzielnią Mieszkaniową w K. grunt ten był dzierżawiony przez wnioskodawczynię z przeznaczeniem pod garaż tymczasowy, z którego korzystał uczestnik.

Dowód: pismo pełnomocnika A. i A. M. (1) z dnia 4.08.2021 r. – k.57, potwierdzenie wykonania przelewów – k.58-62, zawiadomienie o wszczęciu egzekucji z dnia 14.02.2022 r. – k.63, potwierdzenie wpłaty do komornika z dnia 1.03.2022 r. – k.64, odpis pozwu z 10.11.2020 r. – k.197-199

Wnioskodawczyni wzywała uczestnika postępowania do spłaty rat kredytu, które wnioskodawczyni sama ponosiła oraz zapłaty należności za mieszkanie, w którym uczestnik sam zamieszkiwał od kwietnia 2019 r. Następne pismo wnioskodawczyni skierowała do uczestnika postępowania w dniu 31 stycznia 2022 r., jednak uczestnik postępowania nie podjął korespondencji.

Dowód: pismo wnioskodawczyni z dnia 16,12 2021 r. - .12, potwierdzenie nadania - k.13, pismo wnioskodawczyni z dnia 31.01.2022 r. – k.14, potwierdzenie odbioru – k.15

Wnioskodawczyni wyprowadziła się z córkami z lokalu mieszkalnego stron w kwietniu 2019 r. i zamieszkała u swoich rodziców w S.. Córki stron chodzą do szkoły w K. i wnioskodawczyni dowozi je do szkoły oraz na zajęcia dodatkowe. Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu oponami oraz jest agentem ubezpieczeniowym. W okresie od 5 maja 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. osiągnęła dochód 83 571,62 zł. Wnioskodawczyni nie ma innego majątku oraz oszczędności. Alimenty wnioskodawczyni uzyskiwała za pośrednictwem komornika sądowego.

Dowód: zeznania wnioskodawczyni – k.166 verte, zapisy w buforze za okres od 05.05.2022 do 31.12.2022 – k.188, wydruk z (...) k.189

Na dzień 6 marca 2023 r. wysokość kredytu hipotecznego pozostałego do spłaty wynosi 20 408,61 CHF.

Dowód: pismo (...) z 6.03.2023 r. – k.170

Uczestnik postępowania pracuje i uzyskuje dochód ok. 4 000 zł. Alimenty zasądzone na rzecz córek wynoszą 1 750 zł. Uczestnik nie ma innych osób na utrzymaniu, nie ma innego majątku ani oszczędności.

Dowód: zeznania uczestnika postępowania – k.166 verte – 167

Po prawomocnym rozwiązaniu małżeństwa stron, wnioskodawczyni spłaciła w okresie od 10 marca 2021 r. do marca 2023 r. 14 535,12 zł kretytu i 14 572,93 zł należności z tytułu opłat eksploatacyjnych do Spółdzielni Mieszkaniowej w K. oraz 4 245,75 zł z tytułu wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości, które wpłaciła do komornika sądowego 1 marca 2022 r. i postępowanie egzekucyjne z wniosku wierzycieli A. M. (2) i A. M. (3) zostało umorzone.

Dowód: transakcje za okres 01.03.2021 – 31.03.2023 – kk.171-177, potwierdzenie wykonania przelewu – k.178, analiza konta lokatora – k.179, 181-183, 185-86, analiza salda lokalu – k.180, 184, 187, dowód wpłaty – k.190, zawiadomienie o umorzeniu egzekucji – k.191, kserokopia nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym – k.192

Sąd zważył, co następuje:

Wniosek o podział majątku wspólnego wnioskodawczyni M. Ł. i uczestnika postępowania K. Ł. zasługiwał na uwzględnienie.

Zgodnie z regulacją art.567 § 3 k.p.c. do postępowania o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami stosuje się odpowiednio przepisy o dziale spadku, w tym regulację art. 684 k.p.c. nakładającą na sąd obowiązek ustalenia z urzędu składu i wartości majątku podlegającego podziałowi.

Niesporne było między stronami, że łączył je ustrój wspólności ustawowej oraz, że udziały w majątku wspólnym były równe ( art. 43 § 1 k.r.o.). Z wyroku rozwodowego stron wynika jednoznacznie, że małżeństwo stron zostało rozwiązane z dniem 10 marca 2021r.

Sąd ustalił stan faktyczny opierając się na dowodach z dokumentów, opinii biegłego z zakresu szacowania nieruchomości oraz przesłuchania stron.

W istocie nie było sporu co do składu majątku wspólnego stron. Wprawdzie strony uznały, że w skład tego majątku wchodzi tylko spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, lecz sąd bacząc na wyniki postępowania dowodowego, zgodnie z art.684 k.p.c., ustalił, że w skład majątku wspólnego wchodziły też dwa samochody F. (...) oraz V. (...). Wnioskodawczyni nie kwestionowała wartości F. (...) oznaczonej przez uczestnika postępowania na 4 000 zł, zaś wartość pojazdu marki V. (...) wynikała z umowy sprzedaży i wynosiła 2 500 zł. Sąd określił wartość tych pojazdów na podstawie powyższego.

Wartość spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu została określona w oparciu o sporządzoną przez biegłą z zakresu szacowania nieruchomości opinię na kwotę 346 400 zł i strony tej wartości nie kwestionowały. Opinia, w ocenie sądu została sporządzona w sposób jasny, zgodnie z obowiązującymi przepisami i nie budzi wątpliwości sadu co do wartości rynkowej tego prawa.

Biegła sądowa wyceniła prawo do lokalu mieszkalnego stron na kwotę 346 400 zł, przy czym nie sposób uznać, że na wartość tę nie ma wpływu wysokość pozostałego do spłaty kredytu hipotecznego wynoszącego 20 408,61 CHF. Według średniego kursu (...) określonego w piątek 5 maja 2023 r. (tabela kursów NBP nr (...)) 4,6652 zł, wartość pozostałego kredytu do spłaty wynosi 95 210,25 zł (20 408,61 CHF x 4,6652 zł). Zatem ustalona wartość prawa do lokalu mieszkalnego to 251 189,75 zł (346 400 zł – 95 210,25 zł). W postępowaniu o podział majątku wspólnego sąd ustala wartość nieruchomości wchodzącej w skład tego majątku z uwzględnieniem obciążenia hipotecznego (II CSK 650/12). Oczywistym jest, że obciążenie z tytułu kredytu hipotecznego nie ma wpływu na wartość rynkową, lecz na sposób rozliczenia między byłymi małżonkami. Wskazać jednak należy na dotychczasową postawę uczestnika postępowania K. Ł., który zamieszkując przez ponad trzy lata w przedmiotowym lokalu nie poczuwał się ani do spłaty połowy wartości raty, ani do ponoszenia opłat eksploatacyjnych. W sprawie o podział majątku wspólnego małżonków, obejmującego nieruchomość obciążoną hipoteką zabezpieczającą udzielony małżonkom kredyt bankowy, sąd - przyznając tę nieruchomość na własność jednego z nich - ustala jej wartość z pominięciem wartości obciążenia hipotecznego, chyba że zachodzą istotne powody przemawiające za jego uwzględnieniem (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 2019 r. III CZP 14/19). Zdaniem sądu zachodziły istotne powody przemawiające za uwzględnieniem aktualnego zadłużenia z tytułu kredytu, ponieważ to wnioskodawczyń ponosiła koszty wszystkich rat kredytu, spłaciła zadłużenie do SM w K. i płaci je nadal, zaś uczestnik w ogóle uznał, że nie musi brać udziału w tych płatnościach, a dodatkowo nie płacił również alimentów na córki. Zwrócić należy uwagę, że każdorazowo wnioskodawczyni musiałaby po zapłacie określonych należności z tytułu choćby spłaconych rat kredytu występować z pozwem do sądu o zwrot połowy tych należności od uczestnika postepowania i w odniesieniu do jego postawy, najpewniej na drogę egzekucji. Z tego względu, mając na względzie powyższe okoliczności oraz fakt, że wnioskodawczyni zajmuje się dwoma małoletnimi córkami, sad odliczył od wartości prawa do lokalu aktualne zadłużenie z tytułu kredytu jako najbardziej racjonalne i sprawiedliwie w odniesieniu do rozliczeń między stronami w podziale majątku.

Spór dotyczył kwestii podziału majątku wspólnego w zakresie przyznania prawa do lokalu mieszkalnego. Sąd dokonał podziału majątku wspólnego w ten sposób, że przyznał wnioskodawczyni spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego i równowartość samochodu V. (...), który został przez wnioskodawczynię sprzedany już po rozwiązaniu małżeństwa stron, zaś uczestnikowi postępowania przyznał na własność samochód marki F. (...) o wartości 4 000 zł.

W ocenie sądu, to wnioskodawczyni daje gwarancje płatności związanych z należnościami z tytułu opłat eksploatacyjnych do Spółdzielni Mieszkaniowej w K. oraz spłaty uczestnika postępowania. Swoją postawą dotycząca ponoszenia kosztów rat kredytu i spłaty wspólnych zobowiązań stron, przy uwzględnieniu dochodów wnioskodawczyni wykazała, że będzie w stanie w ratach spłacić udział uczestnika w majątku wspólnym i dopłacić mu z tego tytułu 124 844,87 zł. W kontekście zeznań uczestnika postępowania i braku jakiegokolwiek dowodu, by ponosił on jakiekolwiek należności z tytułu kredytu i opłat eksploatacyjnych, uczestnik jest osoba niewiarygodną i nie daje żadnej gwarancji, by był w stanie spłacić wnioskodawczynię, ponosić raty kredytu i opłaty eksploatacyjne. Nie przedstawił też żadnych dokumentów, zgodnie z zobowiązaniem z dnia 6 marca 2023 r. usprawiedliwiając się w sposób nie zasługujący na uwzględnienie.

Skoro łącznie majątek wnioskodawczyni i uczestnika postępowania wyniósł 257 689,75 zł (251 189,75+4 000+2 500), to udział każdego z byłych małżonków w majątku wspólnym wynosi 128 844,87 zł. Wnioskodawczyni otrzymała składniki o łącznej wartości 253 689,75 zł, to winna dopłacić uczestnikowi postępowania kwotę 124 844,87 zł.

Sąd mając na względzie przepis art.212 § 1 i 3 k.c. stosowany odpowiednio w podziale majątku wspólnego, bacząc na fakty, iż wnioskodawczyni spłaca raty kredytu mieszkaniowego, ponosi należności z tytułu opłat eksploatacyjnych to zasadnym było rozłożenie dopłaty na dwie raty: 1 rata płatna do 31 stycznia 2024 r. w kwocie 50 000 zł i 2 rata płatna do dnia 31 stycznia 2025 r. Gdyby wnioskodawczyni nie dokonała płatności którejkolwiek z rat, obowiązana będzie zapłacić odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia następnego po dniu wymagalności raty, czyli odpowiednio od 1 lutego 2024 r. i od dnia 1 lutego 2025 r.

Wnioskodawczyni od daty prawomocności rozwodu poniosła wydatki na majątek wspólny z tytułu spłaty kredytu od 10 marca 2021 r. do marca 2023 r. w łącznej kwocie 14 535,12 zł oraz z tytułu opłat eksploatacyjnych w łącznej kwocie 14 572,93 zł. Kwoty uiszczonych przez wnioskodawczynię rat kredytu w w/w okresie wynikają z sumowania spłat rat kredytu i odsetek w zestawieniu transakcji za okres od 1 marca 2021 r. do 31 marca 2023 r. i wynoszą łącznie 14 535,12 zł. Należności wpłacone przez wnioskodawczynię do Spółdzielni Mieszkaniowej w K. po ustaniu małżeństwa stron to kwota 14 572,93 zł. Sąd dokonał weryfikacji kwot wyliczonych przez wnioskodawczynię i suma tych należności wynika z zestawienia transakcji (k.171-177) oraz ze zsumowania wpłaty 600 zł i wpłat z analizy konta lokatora (k.178 i 179 – 187). Ponadto poniosła koszty wynagrodzenia za bezumowne korzystanie 4 245,75 zł. Uczestnik postępowania nie kwestionował tych wydatków na majątek wspólny. Skoro wnioskodawczyni poniosła wydatki na majątek wspólny w kwocie 33 353,80 zł, a uczestnik postępowania, jak sam przyznał w zeznaniach nie partycypował ani w spłacie kredytu, ani w opłatach eksploatacyjnych, ani w kosztach bezumownego korzystania z nieruchomości, to obowiązany jest zwrócić wnioskodawczyni kwotę 16 676,90 zł (pkt III i V postanowienia).

Uczestnik postępowania zajmuje lokal mieszkalny stron, w związku z tym, że sąd przyznał ten składnik majątku wnioskodawczyni, to uczestnik postępowania jest obowiązany w myśl art.624 k.p.c. do jego wydania w terminie 8 miesięcy od dnia prawomocności postanowienia. W tym czasie uczestnik powinien podjąć kroki związane z poszukiwaniami lokalu mieszkalnego.

Wnioskodawczyni uiściła opłatę sądową 1 000 zł oraz 1 000 zł zaliczki na poczet należności biegłego w całości wydatkowaną na wynagrodzenie. Koszt opinii biegłego wyniósł 1 548,05 zł. Skoro wnioskodawczyni uiściła 1 000 zł, a Sąd Rejonowy w Kłodzku wyłożył tymczasowo kwotę 548,05 zł, to zgodnie z art.113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych, nakazano uiścić uczestnikowi postępowania na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kłodzku kwotę 548,05 zł (pkt VIII postanowienia). Łącznie koszty postępowania wyniosły 2 548,05 zł, a strony były w równym stopniu zainteresowane podziałem majątku (art.520 § 1 k.p.c.), to powinny je ponieść w kwotach po 1 274,03 zł. Wnioskodawczyni poniosła koszty w kwocie 2 000 zł, a więc uczestnik obowiązany jest zapłacić jej kwotę 725,97 zł (2 000 zł – 1 274,03 zł) pkt VII postanowienia.