Portal Orzeczeń Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kłodzku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 listopada 2015 roku

Sąd Rejonowy w Kłodzku Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Daria Ratymirska

Protokolant Daria Paliwoda

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 listopada 2015 roku w Kłodzku

sprawy z powództwa J. K.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę kwoty 15.000 zł i ustalenie

I.  zasądza od strony pozwanej (...) S.A. w W. na rzecz powódki J. K. kwotę 8.000 (osiem tysięcy) złotych z odsetkami ustawowymi od dnia 29 sierpnia 2013 roku do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w dalszej części;

III.  zasądza od strony pozwanej (...) S.A. w W. na rzecz powódki J. K. kwotę 58,58 zł, tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV.  poleca zaliczyć kwotę 499,92 zł, uiszczoną przez pozwaną tytułem zaliczki na wynagrodzenie biegłego, wpisaną pod poz. (...), na poczet wydatków poniesionych w postępowaniu tymczasowo przez Skarb Państwa na koszty stawiennictwa świadka oraz wynagrodzenia biegłych, zarządzając zarazem zwrot kwoty 100,08 zł na rzecz strony pozwanej, tytułem niewykorzystanej zaliczki.

Sygn. akt I C 2091/13

UZASADNIENIE

Powódka J. K. wniosła pozew przeciwko (...) S.A. w W. o zapłatę kwoty 15.000 zł, z odsetkami ustawowymi od dnia 21.03.2012r., tytułem uzupełnienia zadośćuczynienia za krzywdę, doznaną w wypadku komunikacyjnym z dnia 12.01.2012r. Wniosła zarazem o ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za skutki wypadku. W uzasadnieniu podała, że w wyniku wypadku doznała skręcenia kręgosłupa szyjnego, stłuczenia łokcia lewego i nosa, co powoduje dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego i drętwienie palców. Na skutek wypadku występują u niej objawy zaburzenia stresowego pourazowego, takie jak uczucie silnego strachu, przerażenia i bezradności, lęk przed jazdą samochodem. Podała nadto, że po wypadku ujawnił się u niej kostniak okolic zatok czołowych oraz zdiagnozowano u niej rwę kulszową z bólem lędźwiowo – krzyżowym. Wypłacone przez pozwanego zadośćuczynienie w kwocie 2000 zł jest zdaniem powódki rażąco zaniżone.

W odpowiedzi na pozew pozwany (...)wniósł o oddalenie powództwa, zarzucając, że żądanie powódki jest nadmiernie wygórowane, nieadekwatne do rozmiarów szkody, oraz, że nie wszystkie, podawane przez nią dolegliwości mają związek z wypadkiem. Kostniak zatoki czołowej nie jest następstwem tego wypadku, lecz zmianą zapalną w obrębie zatok czołowych, tym bardziej, że nie doszło do urazu głowy w obrębie czoła. Nie pozostają również w związku z wypadkiem dolegliwości bólowe kręgosłupa lędźwiowego, bowiem ujawniły się dopiero po 10 miesiącach od zdarzenia, zatem należy je wiązać z samoistnymi zmianami zwyrodnieniowymi. Pozwany sprzeciwił się ponadto żądaniu powódki co do zasądzenia odsetek od dnia 21.03.2012r., podnosząc, że zgłaszając szkodę, powódka nie sprecyzowała kwotowo konkretnego roszczenia.

Poza sporem było, że w następstwie wypadku z dnia 12.01.2012r. powódka doznała urazu kręgosłupa szyjnego, stłuczenia łokcia lewego i nosa, oraz, że przez okres leczenia powódka odczuwała dolegliwości bólowe. Bezspornym było, że dotychczas pozwany wypłacił powódce kwotę 2000 zł, tytułem, zadośćuczynienia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W wyniku wypadku samochodowego z dnia 12.01.2012r. powódka doznała stłuczenia łokcia lewego (bez zaburzeń funkcji), urazu kręgosłupa lędźwiowego i szyjnego (obecnie bez objawów korzeniowych i ograniczeń ruchomości), co wywołało u niej długotrwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 2%. Lewy staw łokciowy powódki nie wykazuje aktualnie żadnych zaburzeń ruchomości czy niestabilności.

Występujący u powódki kostniak okolicy nasady nosa oraz rwa kulszowa lewostronna i zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa lędźwiowego ze skoliozą kręgosłupa nie mają związku z wypadkiem.

Dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu ortopedii S. G. (1) (k-173 i nast., 242); opinia biegłej sądowej z zakresu neurologii J. J. (k-197 i nast.).

Na skutek wypadku u powódki wystąpił zespół stresu pourazowego, objawiający się występowaniem żywych wspomnień w sytuacji zetknięcia się z okolicznościami, przypominającymi wypadek, unikaniem tych okoliczności (jazdy samochodem) i trudnościami w podtrzymywaniu snu. Objawy stresu pourazowego spowodowały u powódki długotrwałe ograniczenia funkcjonowania w codziennym życiu, powodując ograniczenia w realizacji jej dotychczasowych zainteresowań (zajmowanie się ogródkiem). Spowodowany wypadkiem długotrwały uszczerbek na zdrowiu powódki wynosi 5%.

Dowód: opinia biegłego psychiatry W. I. (k-235 i nast.); częściowo zeznania świadka B. W. (k-127v.) i zeznania powódki (k-128, 302v.-303).

Po wypadku, kiedy powódka miała unieruchomioną rękę w gipsie oraz nosiła kołnierz ortopedyczny, wymagała pomocy i opieki osób trzecich w codziennych czynnościach, takich jak toaleta, przygotowywanie posiłków. Pomagała jej córka B. W.. Powódka narzekała na bóle lewej ręki, nosa i całej twarzy, mrowienie w lewej dłoni. Nie mogła już uprawiać ogródka, tak, jak to robiła przed wypadkiem. Bała się jeździć samochodem. Konsultowała się z psychologiem, odbywała rehabilitację.

Dowód: zeznania świadka B. W. (k-127v.); zeznania powódki (k-128, 302v.-303).

W związku z pourazowym bólem lewej ręki, powódka zażywała do trzech razy dziennie lek przeciwbólowy Ketonal, przepisany przez lekarza rodzinnego.

Dowód: zeznania powódki (k-128).

Powódka zgłosiła szkodę w pozwanym (...). W odwołaniu od decyzji pozwanego o przyznaniu zadośćuczynienia w kwocie 2000 zł, powódka wniosła o zapłatę dalszej kwoty 15.000 zł, tytułem zadośćuczynienia.

Dowód: odwołanie z dnia 23.08.2013r. (k-60-64 akt szkody).

Sąd zważył, co następuje:

Skutki wypadku na zdrowiu powódki ustalono w oparciu o opinie biegłych lekarzy z zakresu ortopedii i neurologii oraz zeznania świadka B. W.i powódki. Poza sporem było, że w następstwie wypadku z dnia 12.01.2012r. powódka doznała urazu kręgosłupa szyjnego, stłuczenia łokcia lewego i nosa, oraz, że przez okres leczenia odczuwała dolegliwości bólowe. Zeznania powódki, iż w następstwie wypadku u powódki pojawił się kostniak okolicy nasady nosa, zaczęła cierpieć na dolegliwości bólowe kręgosłupa lędźwiowego, rwę kulszową, problemy z nadciśnieniem, bóle czoła, że wcześniej nie miała skoliozy ani zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa (k-128), nie znalazły potwierdzenie w opiniach biegłych lekarzy. Jak wynika z opinii biegłego ortopedy, powódka była wcześniej leczona z powodu bóli kręgosłupa lędźwiowego. Biegły wskazał, że nie może stwierdzić, iż bóle kręgosłupa LS wystąpiły dopiero po wypadku, również dlatego, że odnotowano je dopiero 9 miesięcy po wypadku, zatem nie można ich wiązać z przebytym urazem. Występujący u powódki kostniak okolicy nasady nosa oraz rwa kulszowa lewostronna i zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa lędźwiowego ze skoliozą kręgosłupa nie mają związku z wypadkiem. Występujące u powódki ograniczenie ruchomości kręgosłupa jest spowodowane samoistnymi zmianami zwyrodnieniowymi, a nie przebytym urazem. Biegły nie stwierdził zarazem ograniczeń ruchomości ani objawów korzeniowych w obrębie kręgosłupa szyjnego. Wskazał, że wskutek wypadku doszło do naciągnięcia mięśni i więzadeł okołokręgosłupowych, co spowodowało okresowe dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego. Uraz nałożył się na istniejące uprzednio zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa szyjnego. Biegły ponadto nie stwierdził aktualnie zaburzeń ruchomości czy niestabilności lewego stawu łokciowego, które trwały jedynie około 2 miesiące po wypadku. Z jednoznacznej opinii biegłego ortopedy S. G. (1)wynika nadto, że występujący u powódki kostniak w okolicy nasady nosa nie ma związku z przebytym urazem – nie jest to zmiana o etiologii urazowej. Wprawdzie w tym zakresie występuje sprzeczność z opinią biegłej laryngolog I. J.(k-178 i 220), jednakże ocena tego schorzenia (kostniaka czaszki, jako łagodnego guza kości) leży w kompetencjach lekarzy specjalistów z zakresu ortopedii i neurochirurgii, a nie laryngologa. Potwierdził to zarazem prof. dr hab. n. med. R. M.Kierownik (...) we W.(k-288), którego stanowiska (odczytanego na rozprawie w dniu 17.11.2015r.) nie kwestionowała żadna ze stron, dlatego opinia biegłego S. G.w tym zakresie była dla Sądu miarodajna. Żadnych utrwalonych ani długotrwałych zmian po urazie głowy powódki nie stwierdziła ponadto biegła sądowa z zakresu neurologii J. J.(k-197 i nast.). W opinii uzupełniającej (k-268) jednoznacznie wyjaśniła, że lekki uraz powierzchowny nosa nie mógł być przyczyną powstania kostniaka okolicy zatoki czołowej. Biegła wykluczyła zarazem, aby występujące u powódki zmiany zwyrodnieniowe i dyskopatyczne kręgosłupa były następstwem wypadku. Jak ponadto wynika z opinii biegłego ortopedy, podawane przez powódkę utrudnienia w posługiwaniu się ręką, nie znalazły potwierdzenia w obiektywnym badaniu przedmiotowym. Lewy staw łokciowy powódki nie wykazuje aktualnie żadnych zaburzeń ruchomości czy niestabilności. W świetle opinii biegłego ortopedy, również przeskakiwanie w stawie żuchwowo – skroniowym powódki nie ma związku z przedmiotowym wypadkiem, przy czym aktualnie w badaniu biegły nie stwierdził takich zaburzeń.

Sąd oddalił wniosek powódki z dnia 29.01.2015r.(k-255) o dopuszczenie dowodu z kolejnej uzupełniającej opinii biegłej laryngolog, przyjmując, jak wyżej, że ocena schorzenia, jakim jest kostniak, leży w kompetencjach biegłego ortopedy, który to w sposób jednoznaczny wypowiedział się co do braku związku z przedmiotowym wypadkiem. Ponadto, procent uszczerbku na zdrowiu, określany przez biegłego lekarza, jest tylko kategorią pomocniczą przy ustalaniu odpowiedniego zadośćuczynienia, i nie stanowi sam przez się podstawy do automatycznego miarkowania zadośćuczynienia przez Sąd. Jak wynika z opinii głównej biegłej laryngolog I. J. (k-178), ustalony przez nią długotrwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 6% uzasadniony jest z „oszpeceniem bez zaburzeń funkcji”, co ma związek z występującym u powódki kostniakiem okolicy nasady nosa, powiększającym się i powodującym widoczną deformację i oszpecenie twarzy. Dlatego wniosek powódki, zmierzający do wydania przez biegłą laryngolog opinii uzupełniającej na okoliczność „ile procent uszczerbku (…) biegła przyznałaby, gdyby nie uznała związku kostniaka z urazem wypadkowym”, nie zasługiwał na uwzględnienie. Ponowny wniosek powódki, złożony na rozprawie w dniu 17.11.2015r., jak również jej wniosek o powołanie innego biegłego z zakresu laryngologii, z powyższych względów, również jako spóźniony i zmierzający do przewlekłości postępowania, podlegał oddaleniu.

Miarkując zadośćuczynienie, Sąd miał zrazem na uwadze, że na skutek wypadku u powódki wystąpił zespół stresu pourazowego, objawiający się występowaniem żywych wspomnień w sytuacji zetknięcia się z okolicznościami, przypominającymi wypadek, unikaniem tych okoliczności (jazdy samochodem) i trudnościami w podtrzymywaniu snu, które to objawy spowodowały długotrwałe ograniczenia funkcjonowania w codziennym życiu, powodując ograniczenia w realizacji jej dotychczasowych zainteresowań (zajmowanie się ogródkiem). Będący skutkiem wypadku długotrwały uszczerbek na zdrowiu psychicznym powódki, oceniony przez biegłego psychiatrę W. I. (k-235 i nast.), wynosi 5%. Sąd uwzględnił także fakt, że po wypadku, kiedy powódka miała unieruchomioną rękę w gipsie oraz nosiła kołnierz ortopedyczny, wymagała pomocy i opieki osób trzecich w codziennych czynnościach, takich jak toaleta, przygotowywanie posiłków, w czym pomagała jej córka B. W..

Strona pozwana ponosi odpowiedzialność za szkodę, powstałą u powódki, będącą bezpośrednim następstwem wypadku z dnia 12.01.2012r., jako ubezpieczyciel sprawcy wypadku, z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, na podstawie art. 436§1 kc w zw. z art. 822 § 1 i 2 kc.

Zgodnie z przepisem art. 822 § 1 i 2 kc, przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia.

Przepis art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 k.c. stanowi, że sąd może przyznać poszkodowanemu, w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, odpowiednią sumę, tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Chodzi tu o krzywdę (szkodę niemajątkową), ujmowaną, jako cierpienie fizyczne, a więc ból i inne dolegliwości, oraz cierpienia psychiczne, to jest ujemne uczucia, przeżywane w związku z wypadkiem. Zadośćuczynienie, przyznawane jednorazowo, stanowić ma rekompensatę za całą krzywdę. Ma na celu przede wszystkim złagodzenie doznanych cierpień, a jego wysokość musi uwzględniać stopień doznanej krzywdy, rodzaj naruszonego dobra, zakres i rodzaj rozstroju zdrowia, czas trwania cierpień, wiek pokrzywdzonego, intensywność ujemnych doznań fizycznych i psychicznych, rokowania na przyszłość ( tak: wyrok SN z dnia 20.04.2006r., IV CSK 99/05, LEX nr 198509; wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 8.02.2006r., I A Ca 1131/05, LEX nr 194522).

Sąd podzielił stanowisko powódki, że dotychczas wypłacona z tego tytułu kwota 2.000 zł była stanowczo za niska i nieodpowiednia do rozmiaru krzywdy. Niewątpliwie krzywda, która dotknęła powódkę na skutek przedmiotowego wypadku była duża. Powódka doznała nie tylko obrażeń o charakterze fizycznym. Szczególnie dotkliwym skutkiem wypadku był powstały u niej rozstrój zdrowia psychicznego, co w sumie uzasadnia przyznanie jej zadośćuczynienia w kwocie 10.000 zł. Kwota ta uwzględnia rodzaj naruszonego dobra, jakim jest zdrowie człowieka, wiek powódki ((...) lat, co oznacza, że jej ciało nie ma już takiej zdolności regeneracji, jak u osób młodszych), rozmiar cierpień, odczuwanych przez nią do chwili obecnej, związanych z tym ograniczeniami w życiu codziennym, procesem leczenia i rehabilitacji. Uwzględniając, że dotychczas powódka otrzymała od pozwanego z tego tytułu kwotę 2.000 zł, zasądzono na jej rzecz różnicę. Zarazem okoliczność, iż nie wszystkie dolegliwości i schorzenia, występujące u powódki, znajdują obiektywne potwierdzenie, jako następstwa wypadku, uzasadniało oddalenie powództwa w dalszej części.

Odsetki ustawowe od kwoty 8.000 zł zasądzono od dnia 29 sierpnia 2013r., przyjmując, iż dopiero w piśmie z dnia 23.08.2013r., tj. w odwołaniu od decyzji w sprawie przyznania zadośćuczynienia w kwocie 2000 zł, powódka skonkretyzowała kwotowo swoje roszczenie, domagając się zapłaty dodatkowo kwoty 15.000 zł. Przyjmując, że pismo to zostało doręczone pozwanej w dniu 28.08.2013r., od dnia następnego pozwana była w opóźnieniu z zapłatą odpowiedniego zadośćuczynienia, co uzasadnia zasądzenie odsetek, na podstawie przepisów art. 481 § 1 i 2 kc w zw. z art. 455 kc i art. 817 § 1 kc w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych). Domaganie się przez powódkę odsetek od daty wcześniejszej - tj. od dnia 21.03.2012r., będącego datą pierwszej decyzji pozwanego o przyznaniu kwoty 1000 zł, tytułem zadośćuczynienia - nie miało uzasadnienia w powołanych przepisach i w tym zakresie powództwo podlegało częściowemu oddaleniu.

Sąd oddalił powództwo co do żądania ustalenie odpowiedzialności pozwanej na przyszłość za skutki wypadku powódki. Sama ewentualność powstania innych skutków zdarzenia nie powoduje istnienia interesu prawnego (art. 189 kpc). W przypadku powstania nowej szkody, w związku z przedmiotowym wypadkiem, powódka może wytoczyć powództwo o zasądzenie. W świetle przepisu art. 442 ¹ § 3 kpc w aktualnym brzmieniu, nie można tu mówić o czasowym ograniczeniu dochodzenia roszczeń o naprawienie szkody na osobie, która w tym przypadku jeszcze nie powstała lub się nie ujawniła.

Orzeczenie o kosztach w pkt III wyroku oparto na przepisach art. 100 kpc w zw. z art. 98 § 1 i 3 kpc. Powódka wygrała sprawę w ~54 %, poniosła koszty procesu w kwocie 2934 zł (2400 zł wynagrodzenie pełnomocnika, 34 zł – opłata skarbowa od pełnomocnictwa, 500 zł – zaliczka na wynagrodzenie biegłego). Pozwana poniosła koszty w kwocie 3316,92 zł (w tym: 2400 zł wynagrodzenie pełnomocnika, 17 zł – opłata skarbowa od pełnomocnictwa, 500 zł i 499,92 zł – zaliczka na wynagrodzenie biegłego). Łącznie koszty procesu wyniosły w sprawie 6250,92 zł, z czego powódka, zgodnie z wynikiem procesu, powinna je ponieść w kwocie 2875,42 zł (46 %). Skoro powódka poniosła faktycznie koszty wyższe, niż wskazuje na to wynik procesu, pozwana powinna zwrócić jej różnicę (2934 – 2875,42 = 58,58 zł).

W toku postępowania poniesiono wydatki na wynagrodzenie biegłych i koszty stawiennictwa świadka, ponad uiszczone zaliczki (w kwotach po 500 zł), w kwocie 499,92 zł tymczasowo ze Skarbu Państwa (k-129, 214, 261, 274). Wydatki te pokryto następnie z drugiej zaliczki, uiszczonej przez stronę pozwaną w kwocie 600 zł (pkt IV wyroku), na pokrycie wynagrodzenia biegłego onkologa, który to wniosek następnie cofnęła. Pozostała, niewykorzystaną kwotę nakazano zwrócić pozwanej (pkt IV wyroku), zaś kwotę zaliczki, z której pokryto powyższe wydatki, rozliczono w ramach kosztów procesu.