Portal Orzeczeń Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kłodzku

UZASADNIENIE

(...) z siedzibą w Luksemburgu wniosła pozew przeciwko (...) S.A. w W. o zapłatę kwoty 3977,61 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 3437,61 zł od dnia 23.10.2023r., od kwoty 540 zł od dnia wniesienia pozwu (tj. 13.12.2023r.) do dnia zapłaty, tytułem dopłaty odszkodowania, równego kosztom naprawy samochodu marki V. nr rej. (...), uszkodzonego w wypadku z dnia 17.10.2023r.

Strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa, zarzucając brak legitymacji czynnej oraz brak podstaw do wypłaty dodatkowych kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu, ponad dotychczas wypłacone. Pozwana podniosła, że za wypłaconą dotychczas kwotę 4563,12 zł można było przywrócić pojazd do stanu sprzed szkody, zakwestionował kosztorys powoda. Podniósł, że wszelkie koszty, przewyższające propozycję pozwanego, należy uznać za niekonieczne i niecelowe. Zdaniem pozwanego, roszczenie powoda oparte jedynie na hipotetycznym ustaleniu kosztów naprawy, abstrahując od kwestii możliwej naprawy za pośrednictwem pozwanego, bez uwzględnienia rabatów i ulg, stosowanych przez warsztaty współpracujące z ubezpieczycielem, jest bezzasadne. Pozwana zakwestionowała nadto roszczenie z tytułu zwrotu kosztów, poniesionych przez powoda na wykonanie prywatnej kalkulacji naprawy.

Stan faktyczny:

W dniu 17.10.2023r. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzony został samochód marki V. nr rej. (...), będący własnością Z. W.. Sprawca zdarzenia ubezpieczony był u strony pozwanej od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Szkoda została zgłoszona u strony pozwanej. Pozwana przeprowadziła postępowanie likwidacyjne, przyjęła swoją odpowiedzialność co do zasady, ustalając i wypłacając odszkodowanie, będące równe kosztom naprawy pojazdu, w kwocie 4563,12 zł.

/ Okoliczności bezsporne/

Sąd ustalił:

Na podstawie umów cesji z dnia 26 i 31.10.2023r. powód nabył wierzytelność od poszkodowanego. Nie akceptując wydanej decyzji o wysokości odszkodowania, pierwszy nabywca wierzytelności (...) Sp. z o.o. w O. W.. (który następnie zbył wierzytelność na rzecz powoda) zlecił rzeczoznawcy ( (...) Sp. z o.o. w R.) sporządzenie kosztorysu naprawy, z którego wynikało, że koszt naprawy pojazdu wynosi 8000,73 zł. Za sporządzenie wyceny jej wykonawca wystawił fakturę z dn. 31.10.2023r. na kwotę 540 zł. W oparciu o tą kalkulację kosztów naprawy, powód odwołał się od decyzji pozwanego, wzywając go do zapłaty kwoty 3437,61 zł. Pozwany odmówił dopłaty odszkodowania i podtrzymał dotychczasowe stanowisko.

Dowód:

umowa przelewu wierzytelności z 26.10.2023r. (k-21-24)

umowa przelewu wierzytelności z 31.10.2023r. (k-25-27)

kalkulacja naprawy nr (...) (k-15-17)

faktura nr (...) (k-18)

wezwanie do zapłaty z 4.11.2023r. (k-19)

pismo pozwanego z 10.11.2023r. (k-20).

Koszt naprawy przedmiotowego samochodu po wypadku z dnia 17.10.2023r., pozwalający na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody, pod względem technicznym, bezpieczeństwa, estetyki i trwałości części zamiennych - wynosi 8946,52 zł.

Dowód:

opinia biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej, kosztorysowania i wyceny pojazdów K. G. (k-97 i nast., 137).

Sąd zważył, co następuje:

Kwestia odpowiedzialności strony pozwanej za skutki wypadku z dnia 17.10.2023r. nie była sporna. Poza sporem było, że wypadek miał miejsce w okresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, na podstawie umowy, zawartej ze stroną pozwaną, oraz fakt, że strona pozwana wypłaciła dotychczas poszkodowanemu kwotę 4563,12 zł, tytułem odszkodowania, odpowiadającego oszacowanym kosztom naprawy pojazdu.

Powód uzasadnił swoją legitymację nabyciem wierzytelności od poszkodowanego na podstawie umów cesji z dnia 26 i 31.10.2023r. (art. 509 kc). Powód, jako nabywca wierzytelności (roszczenia) poszkodowanego wobec ubezpieczyciela z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej wstąpił w pozycję prawną cedenta (poszkodowanego).

Strona pozwana, odpowiedzialna za szkodę, zobowiązana jest zwrócić poszkodowanemu (powodowi, jako następcy prawnemu na podstawie umowy cesji) wszelkie celowe, ekonomicznie uzasadnione wydatki, poniesione w celu przywrócenia poprzedniego stanu uszkodzonego pojazdu. Przywrócenie uszkodzonego pojazdu do stanu poprzedniego polega na doprowadzeniu do takiego stanu używalności i jakości, jaki istniał przed wypadkiem. Jeżeli wymaga to użycia nowych części i materiałów, wydatki poniesione z tego tytułu powinny być uznane jako koszty naprawienia szkody. Odszkodowanie obejmuje koszty zakupu niezbędnych nowych części i innych materiałów pod warunkiem ich konieczności i niezbędności pod względem technicznym, bezpieczeństwa oraz estetyki i trwałości części zamiennych (por. postanowienie SN z dnia 24.02.2006r., III CZP 91/05, LEX nr 180669). O przywróceniu do stanu poprzedniego można mówić, gdy stan pojazdu po naprawie pod każdym istotnym względem odpowiada stanowi samochodu sprzed wypadku, biorąc pod uwagę zarówno stan techniczny, jak i trwałość i wygląd estetyczny (por. wyrok SN z dnia 3.02.1971r., III CRN 450/70, OSNC 1971/11/205; wyrok SN z dnia 5.11.1980r., III CRN 223/80, OSNC 1981/10/186; wyrok SA w Gdańsku z dn. 27.02.2020r., V ACa 599/19). Odszkodowanie obejmuje wszelkie celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki. Koszt naprawy nie jest nadmierny dopóty, dopóki nie przewyższa wartości pojazdu sprzed wypadku (por. wyroki SN z dn. 12.04.2018r., II CNP 43/17, z dn. 12.04.2018r., II CNP 41/17). Jeżeli właściciel uszkodzonego samochodu żąda przywrócenia stanu poprzedniego, poprzez jego naprawę, sprawca szkody nie może mu narzucić innej formy odszkodowania, w szczególności polegającej na tym, by poszkodowany poddał kasacji uszkodzony pojazd i poprzestał na odszkodowaniu w postaci różnicy między wartością pojazdu przed wypadkiem, a ceną tzw. pozostałości. Tylko w przypadku, gdyby remont samochodu okazał się niemożliwy, albo pociągał za sobą nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ograniczałoby się do takiej formy odszkodowania. Z taką sytuacją na gruncie niniejszej sprawy nie mamy do czynienia (por. wyrok SO w Słupsku z dn. 28.01.2020r., I C 276/18).

Wysokość szkody w rozpoznawanej sprawie ustalono w oparciu o opinię biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej K. G., w kwocie 8946,52 zł, która gwarantuje przywrócenie pojazdu do stanu jak przed szkodą - pod względem technicznym, bezpieczeństwa, estetyki i trwałości części zamiennych. Biegły oszacował koszt naprawy samochodu w programie eksperckim A., przyjmując średnią stawkę obowiązującą na rynku lokalnym w warsztatach nieautoryzowanych za roboczogodzinę za prace mechaniczno – blacharskie i lakiernicze w wysokości 120 zł netto, z zastosowaniem części oryginalnych sygnowanych logo producenta O, skoro ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie wynika, aby w pojeździe w dniu szkody zamontowane były części inne, niż oryginalne części producenta pojazdu. Sąd podziela stanowisko biegłego, że naprawa pojazdu, mająca na celu przywrócenie go do stanu sprzed szkody, powinna być wykonana z użyciem oryginalnych części zamiennych, oznaczonych logo producenta pojazdu (a więc takich, w jakie pojazd wyposażony był przed szkodą), przy zastosowaniu średniej stawki za prace blacharskie, mechaniczne i lakiernicze w wysokości 120 zł/rbg netto.

Roszczenie o świadczenie należne od zakładu ubezpieczeń w ramach ustawowego ubezpieczenia komunikacyjnego odpowiedzialności cywilnej z tytułu kosztów przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu pierwotnego jest wymagalne niezależnie od tego, czy naprawa została dokonana. Naprawa samochodu i rzeczywiste poniesienie kosztów z tego tytułu nie jest warunkiem koniecznym dla dochodzenia odszkodowania. Obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawiać. Szkodą nie jest bowiem poniesiony przez poszkodowanego wydatek na naprawę pojazdu, lecz szacunkowa wysokość tych wydatków, przy czym żadne przepisy prawa nie nakładają na poszkodowanego obowiązku naprawienia uszkodzonego pojazdu. Poszkodowany może również pojazd sprzedać, bez jego uprzedniej naprawy, co nie zmienia faktu, iż odszkodowanie winno być równe kosztom naprawy pojazdu (por. wyrok SA w Warszawie z dn. 17.10.2018r., I ACa 850/17). Istotne znaczenie dla ustalenia wysokości szkody, ma odpowiedzialność odszkodowawcza pozwanego ubezpieczyciela w świetle przepisu art. 361 § 2 kc, statuującego zasadę pełnej kompensacji szkody, a także przepisu art. 363 § 1 kc, stanowiącego, że poszkodowanemu przysługuje uprawnienie do wyboru czy naprawienie szkody nastąpić ma przez przywrócenie do stanu poprzedniego, czy przez zapłatę określonej sumy pieniężnej. Dlatego bez znaczenia dla wysokości dochodzonego żądania z tytułu naprawienia szkody w pojeździe mechanicznym jest to, czy poszkodowany dokonał naprawy pojazdu, w jakim zakresie oraz czy wykorzystał do tego części używane lub nieoryginalne (por. wyrok SR Gdańsk-Północ z dnia 01.10.2019r., I C 419/17). Koszty naprawy, określone przez biegłego, mogą być miernikiem dla ustalenia odszkodowania należnego powodowi, niezależnie od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy samochodu. Zastosowanie takiego miernika dla ustalenia wysokości odszkodowania wymaga przede wszystkim jego kompensacyjna funkcja (tak: wyrok SN z dnia 16 maja 2002r., V CKN 1273/00, LEX nr 55515). Należne powodowi odszkodowanie powinno być ustalone według zasad art. 363§1 kc w zw. z art. 361§2 kc, co oznacza, że jego wysokość ma odpowiadać kosztom przywrócenia samochodu do stanu sprzed wypadku. Gdy więc naprawa samochodu przywróci mu wartość sprzed wypadku, odszkodowanie powinno odpowiadać kosztom takiej właśnie naprawy, ustalonym przez biegłego rzeczoznawcę (tak: wyrok SA w Katowicach z dnia 29.09.2015r., I ACa 395/15, LEX nr 1842329). W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 2002 r. (sygn. akt I CKN 1466/99, OSNC 2003, nr 5, poz. 64) stwierdzono zarazem, że co do zasady nabywający autoryzowane części samochodowe potrzebne do naprawy uszkodzonego w wypadku pojazdu, nie ma obowiązku poszukiwać sprzedawcy, oferującego je najtaniej. Zarazem strona pozwana nie wykazała, aby wystarczającą do naprawy przedmiotowego pojazdu była kwota 4563,12 zł, która w świetle opinii biegłego sądowego jawi się jako rażąco zaniżona, co wskazuje, że zakład ubezpieczeń, likwidujący szkodę, nietrafnie określił rozmiar szkody.

Wskazać przy tym należy, że zastosowanie normalizacji kosztów naprawy z uwzględnieniem rabatów (wynegocjowanych przez pozwanego ze współpracującymi z nim podmiotami) nie może wpływać na prawo powoda do uzyskania pełnej kompensacji szkody. Poszkodowany nie musi wykonać naprawy w warsztacie, wskazanym przez stronę pozwaną, jak również nie musi kupować części i materiałów naprawczych u konkretnego sprzedawcy, współpracującego z pozwaną, co może być utrudnione logistycznie i czasochłonne. W sytuacji, gdy likwidacja szkody następuje w pieniądzu, przez wypłatę odszkodowania, zastosowanie rabatów nie prowadzi do pełnej kompensacji szkody, skoro nie ma pewności uzyskania takich rabatów u innych sprzedawców. Poszkodowany powinien uzyskać środki, pozwalające na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed wypadku wg cen rynkowych, minimalizując ryzyko poniesienia wyższych kosztów naprawy, niż kwota otrzymana od ubezpieczyciela (tak: wyrok SO w Świdnicy z dn. 30.04.2021r, II Ca 314/21).

Dowód z zeznań świadka poszkodowanego Z. W., zgłoszony przez stronę pozwaną w pkt 7 odpowiedzi na pozew na okoliczności nieistotne dla rozstrzygnięcia sprawy, podlegał oddaleniu.

Ustalając w niniejszej sprawie wysokość szkody (odpowiadającą kosztom naprawy) na kwotę 8946,52 zł – przy uwzględnieniu, że dotychczas pozwana wypłaciła tytułem odszkodowania kwotę 4563,12 zł, zasądzono na rzecz powoda kwotę dochodzoną pozwem z tego tytułu, mając na uwadze, że Sąd nie może zasądzać ponad żądanie (art. 436 § 1 kc w zw. z art. 435 § 1 kc i art. 361 § 1 i 2 kc, art. 363 § 1 i 2 kc w zw. z art. 822 § 1 i 2 kc i art. 321 § 1 kpc).

Odsetki zasądzono od dnia następnego po upływie terminu, wskazanego w wezwaniu do zapłaty z dnia 4.11.2023r. (k-19). Powód nie przedstawił dowodu doręczenia tego pisma stronie pozwanej, dlatego Sąd przyjął datę doręczenia na dzień 10.11.2023r., tj. datę pisma pozwanego, sporządzonego w odpowiedzi na wezwanie do zapłaty (k-20). Wyznaczony w wezwaniu termin spełnienia świadczenia minął bezskutecznie w dniu 17.11.2023r. Samo zaś zgłoszenie szkody nie powoduje obowiązku zapłaty odsetek. Ustawowy termin wypłaty świadczenia przez pozwanego wynosi 30 dni. Powód nie wykazał (a nawet nie wskazał) daty zgłoszenia szkody. Wobec tego odsetki należą się dopiero po wezwaniu do zapłaty, zaś dalej idące żądanie z tego tytułu podlegało oddaleniu, na podstawie przepisów art. 817 § 1 kc, art. 481 § 1 i 2 kc i art. 455 kc.

Sporne było nadto, czy w zakresie szkody, podlegającej wyrównaniu przez pozwany zakład ubezpieczeń, z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody (posiadacza pojazdu mechanicznego), obok kosztów, związanych z uszkodzeniem pojazdu, mieszczą się wydatki, poniesione na sporządzenie prywatnej opinii rzeczoznawcy co do wysokości kosztów naprawy, wykonanej na zlecenie strony powodowej, jako nabywcy wierzytelności, oraz, czy koszty tej opinii stanowią normalne następstwo działania (zaniechania), z którego szkoda wynikła.

Poszkodowanemu oraz cesjonariuszowi roszczeń odszkodowawczych z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej zwrot kosztów prywatnej ekspertyzy rzeczoznawcy, jeżeli jej sporządzenie było niezbędne do efektywnego dochodzenia odszkodowania, tj. jeżeli było celowe, konieczne, racjonalne oraz wystarczająco uzasadnione z punktu widzenia efektywnej realizacji roszczenia odszkodowawczego (tak: Uchwała Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 2.09.2019r., III CZP 99/18). Z punktu widzenia konieczności i racjonalności poniesionych wydatków istotnym było, że powód prowadzi działalność gospodarczą, obejmującą nabywanie i dochodzenie roszczeń odszkodowawczych, dysponuje kadrą i sprzętem, które pozwalają bez pomocy osób trzecich ocenić rozmiar uszkodzeń pojazdu i oszacować koszt naprawy. Działanie powoda spowodowało nieuzasadnione zwiększenie rozmiaru szkody, a koszt sporządzenia opinii prywatnej powinien być wkalkulowany w zakres ogólnych kosztów działalności powoda. Mając powyższe na uwadze, Sąd oddalił powództwo w części, obejmującej żądanie zapłaty, z tytułu zwrotu kosztów wykonania prywatnej kalkulacji szkody w kwocie 540 zł.

Orzeczenie o kosztach w punkcie III wyroku oparto na przepisie art. 100 zd. 1 kpc w zw. z art. 108 § 1 zd.2 kpc.

Orzeczenie o w punkcie IV wyroku oparto na przepisie art. 84 ust. 1 ustawo z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j.Dz.U. z 2023r., poz. 1144 ze zm.).