I C 983/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Kłodzku z 2024-10-17
Sygn. akt I C 983/23
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 17 października 2024 roku
Sąd Rejonowy w Kłodzku Wydział I Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący Sędzia Eliza Skotnicka
Protokolant st. sekretarz sądowy Magda Sołotwińska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 października 2024 roku w K.
sprawy z powództwa G. M.
przeciwko (...) S.A. Oddział w Polsce z siedzibą w W.
o zapłatę 12600 zł
I. zasądza od strony pozwanej (...) S.A. Oddział w Polsce z siedzibą w W. na rzecz powoda G. M. 12600 zł (dwanaście tysięcy sześćset złotych) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 24 czerwca 2023 roku do dnia zapłaty,
II. dalej idące powództwo oddala,
III. zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda 6079,58 zł tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty,
IV. zwraca powodowi od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w K. 287,42 zł tytułem nadpłaconej i niewykorzystanej zaliczki zdeponowanej pod pozycją 570019937943,
V. zwraca stronie pozwanej od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w K. 2000 zł tytułem nadpłaconej i niewykorzystanej zaliczki zdeponowanej pod pozycją 570019717207.
UZASADNIENIE
Powód G. M. po sprecyzowaniu powództwa domagał się zasądzenia od strony pozwanej 12 600,00 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 14 czerwca 2023 roku oraz kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu powód wyjaśnił, że 4 maja 2023 r. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzeniu uległ pojazd powoda marki P. (...) o nr rej. (...). Sprawca szkody K. K. 4 maja 2023r. o godz. 18 15 na drodze między S.a P. zajechał drogę prawidłowo jadącemu pojazdowi powoda w wyniku czego, powód musiał zjechać z drogi i uderzył w przydrożne drzewo. Poszkodowany zgłosił szkodę stronie pozwanej, która wykonała oględziny i sporządziła kosztorys naprawy, wyceniając szkodę całkowitą na 12600 zł. Powód dochodzi bezspornej kwoty ustalonej przez stronę pozwaną. Pozwana w decyzji odmownej lakonicznie stwierdziła, że analiza zebranego materiału dowodowego wyklucza powstanie szkody w deklarowanym miejscu.
Strona pozwana (...) S.A. Oddział w Polsce w W. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przypisanych.
W uzasadnieniu strona pozwana przyznała, że na dzień 4 maja 2023r. udzielała posiadaczowi pojazdu marki O. o nr rej. (...) ochrony ubezpieczeniowej w zakresie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych potwierdzonej polisą nr (...). Przyznała, że przeprowadziła postępowanie likwidacyjne w związku ze zdarzeniem z 4 maja 202r. ustaliła, że do szkody nie doszło w deklarowanych okolicznościach, a w konsekwencji decyzją z 13 czerwca 2023r. odmówiła przyjęcia odpowiedzialności i wypłaty odszkodowania, którego wysokość ustalono na kwotę 12 600,00 zł kwalifikując szkodę jako całkowitą. Pozwana wskazała, że ze zleconej przez nią opinii technicznej z 12 czerwca 2023r. wynikało, że analiza charakteru, zakresu, kształtu i umiejscowienia deformacji ujawnionych w przedniej prawej strefie nadwozia pojazdu marki P. z technicznego punktu widzenia wykluczają możliwość powstania uszkodzeń we wskazanym w oświadczeniu miejscu. Ujawnione podczas oględzin uszkodzenia pojazdu marki P. nie mogły powstać w kontakcie kolizyjnym ze wskazanym pniem drzewa, we wskazanym miejscu.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny
Powód G. M. był właścicielem samochodu osobowego marki P. (...) o nr rej. (...).
4 maja 2023r., ok. godz. 18 15 powód jechał do D. i na odcinku pomiędzy S. a P., jadący z naprzeciwka K. K., kierujący samochodem marki O. o nr rej. (...) nagle zjechał na przeciwległy pas drogi, zajeżdżając drogę powodowi. Powód wykonał manewr obrony i zjechał z drogi na prawe pobocze, uderzając w przydrożne drzewo. Sprawca szkody zatrzymał się, był zestresowany, przepraszał i tłumaczył, że na drogę wbiegło zwierzę. W pojeździe powoda uszkodzone były maska, zderzak, chłodnica, grill, złamało się wzmocnienie. Powód przejechał samochodem ok. 50 – 100 m od miejsca zdarzenia, na pobliski plac i wezwał pomoc. Uszkodzony pojazd został przewieziony na lawecie do warsztatu w D..
Dowód:
-
-
zeznania świadka K. K. k. 36;
-
-
przesłuchanie powoda k. 36v – 37.
Powód zgłosił szkodę stronie pozwanej, która pismem z 24 maja 2023r. poinformowała powoda, że przewidywane koszty naprawy pojazdu przekraczają jego wartość rynkową sprzed zdarzenia, co skutkuje rozliczeniem szkody, jako całkowitej. Podała, że wartość pojazdu przed szkodą wynosiła 13200 zł, wartość pojazdu w stanie uszkodzonym (po zdarzeniu) 600 zł, wysokość odszkodowania 12600 zł. W piśmie tym wskazano, że ostateczna decyzja w sprawie zostanie podjęta po otrzymaniu dokumentacji niezbędnej w procesie likwidacji szkody oraz po ustaleniu odpowiedzialności za zdarzenie.
Pismem z 2 czerwca 2023r. poinformowano powoda, że wypłata bezspornej części odszkodowania w terminie 30 dni nie jest jeszcze możliwa, gdyż w trakcie likwidacji szkody podjęto dodatkowe czynności wyjaśniające, których proces aktualnie jeszcze jest w toku. Decyzją z 13 czerwca 2023r. odmówiono powodowi wypłaty odszkodowania i wskazano, że szczegółowa analiza zebranego materiału dowodowego wyklucza powstanie szkody w deklarowanym miejscu.
Dowód:
- pismo pozwanej z 24.05.2023r. k.8
- pismo pozwanej z 02.06.2023r. k.6;
- decyzja z 13.06.2023r. k. 7.
Z przeprowadzonych pomiarów dokonanych przez stronę pozwaną wynika, że ślady na przydrożnym drzewie znajdowały się na wysokości do 0,6 m, a średnicę drzewa określono na poziomie ok. 0,6m. Na miejscu zdarzenia w obrębie drzewa posiadającego widoczne ślady uszkodzenia kory drzewnej ujawniono ślady – elementy z tworzywa sztucznego (absorber zderzaka przedniego, kratka ze zderzaka przedniego) – mogące pochodzić z pojazdu marki P.. Ślady te wskazują, że mogło dojść do przedmiotowego zdarzenia w okolicznościach i czasie wskazanych przez kierujących pojazdami.
Z dokumentacji fotograficznej (k. 29 akt) wynika, że pojazd osobowy marki P. (...) o nr rej. (...) posiadał następujące uszkodzenia:
- uszkodzony zderzak przedni – wyrwany z zamocowań, połamany;
- zagięte wzmocnienie czołowe wraz z podłużnicą prawą;
- uszkodzony pas przedni;
- zagięta pokrywa silnika w części przedniej;
- uszkodzone mocowanie reflektora prawego wraz z rozbiciem klosza reflektora;
- uszkodzona chłodnica wraz z obudową wentylatora.
Analiza dokumentacji pozwoliła w stopniu dostatecznym na przeprowadzenie korelacji uszkodzeń przedniej, czołowej części pojazdu matki P. z przydrożnym drzewem wskazanym m.in. przez powoda. Zastosowano metodę polegającą na superpozycji transparentnych zdjęć uszkodzeń pojazdu (czołowej części nadwozia) z przydrożnym drzewem, pozwalającą na ocenę ewentualnego usytuowania, rozmiaru i cech charakterystycznych uszkodzonych elementów pod kątem ich wzajemnego mechanizmu powstania. Dokonano zestawienia zdjęć uszkodzeń i nałożono je na siebie.
Z zastawienia tego można zauważyć, że szerokość uszkodzeń na pojeździe nie odpowiada w pełni szerokości przeszkody – drzewa, gdyż przy uderzeniu w przydrożne drzewo doszłoby nie tylko do zgięcia pokrywy silnika, ale także do uszkodzenia w całości reflektora prawego (z rozbicie, odbłyśnika) oraz także do deformacji tablicy rejestracyjnej – przynajmniej na wysokości liter D i K.
Uszkodzeniu najprawdopodobniej uległby także zderzak przedni na wysokości deformacji pokrywy silnika – byłyby istotne pęknięcia struktury. Zagięcie wzmocnienia czołowego miałoby charakter okrągłego/owalnego zagięcia.
Niemniej jednak można dopuścić możliwość, że przy uderzeniu w drzewo, na wysokości podłużnicy prawej doszło do jej zagięcia, co skutkowało pośrednim załamaniem belki/wzmocnienia czołowego. Ponadto odwzorowanie zagięć i śladów na powłoce lakierniczej pokrywy silnika może wskazywać na odkształcenie powstałe przy charakterystycznej strukturze drzewa.
Wobec powyższego nie można w sposób kategoryczny wykluczyć, że uszkodzenia w pojeździe marki P. powstały w okolicznościach i czasie deklarowanym przez obu kierujących pojazdami. Uszkodzenie w pojeździe P. – zagięcie wzmocnienia czołowego mogło powstać w mechanizmie pośrednim. Wobec braku śladów uszkodzeń reflektora prawego i zderzaka należy wskazać, że możliwym jest, że przy pierwszym kontakcie z przeszkodą mogły one zostać wyrwane z mocowań, odkształcone i przemieszczone, co nie skutkowało ich całkowitemu uszkodzeniu.
Ślady na miejscu zdarzenia ujawnione między innymi przez stronę pozwaną w postaci uszkodzenia kory drzewa oraz elementy z uszkodzonego pojazdu w jego obrębie, a także bliskość tegoż drzewa przy jezdni, wskazują, że mogło dojść do przedmiotowego zdarzenia drogowego w okolicznościach i czasie deklarowanych przez powoda.
Analiza techniczna uszkodzeń na pojeździe marki P. w sposób kategoryczny nie wykluczyła, że uszkodzenia te powstały w okolicznościach i czasie deklarowanym przez obu kierujących pojazdami.
Uszkodzenia na pojeździe marki P. – zagięcie wzmocnienia czołowego – mogły powstać w mechanizmie pośrednim.
Wobec braku śladów uszkodzeń reflektora prawego i zderzaka należy wskazać, że możliwym jest, iż przy pierwszym kontakcie z przeszkodą mogły one ostać wyrwane z mocowań , odkształcone i przemieszczone, co nie skutkowało ich całkowitemu uszkodzeniu.
Dowód:
- opinia biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków mgr inż. B. S. k. 57 – 68.
W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd zważył, co następuje:
Powództwo podlegało uwzględnieniu w całości co do należności głównej oraz w części co do należności ubocznych. Sąd ustalił stan faktyczny w oparciu o przedłożone przez strony dokumenty w tym przede wszystkim dokumentację fotograficzną miejsca zdarzenia, uszkodzeń w pojeździe powoda oraz wycenę szkody dokonane na zlecenie strony pozwanej w toku postępowania likwidacyjnego szkodę.
Wysokość należnego powodowi odszkodowania była bezsporna. Strona pozwana w toku postępowania likwidacyjnego ustaliła wartość rynkową pojazdu powoda w stanie nieuszkodzonym oraz koszt naprawy, który przekraczał wartość pojazdu, stąd w piśmie z 24 maja 2023 r. pozwana poinformowała powoda, że szkoda jest całkowita, a należne powodowi odszkodowanie wynosi 12600 zł, to jest różnica pomiędzy wartością pojazdu przed szkodą wynoszącą 13200 zł, a wartością pojazdu po szkodzie (wraku) 600 zł. Powód nie kwestionował wartości ustalonej przez stronę pozwaną i domagał się zasądzenia tejże kwoty. Spór między stronami dotyczył podstawy odpowiedzialności strony pozwanej, gdyż zdaniem pozwanej do zdarzenia nie doszło w okolicznościach deklarowanych przez powoda.
Według art. 822 § 1 k.c., powstanie obowiązku zapłaty przez zakład ubezpieczeń (ubezpieczyciela) odszkodowania z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakłada powstanie odpowiedzialności ubezpieczonego, czyli samego ubezpieczającego lub osoby, na której rzecz ubezpieczający zawarł umowę ubezpieczenia, za szkody wyrządzone osobom trzecim. Zobowiązanie do zapłaty odszkodowania z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ma więc ze swej istoty charakter akcesoryjny, tylko zatem wtedy, gdy ubezpieczony stanie się zgodnie z przepisami prawa cywilnego odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną osobie trzeciej, dochodzi do powstania odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń wobec tej osoby z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Zakres odpowiedzialności ubezpieczonego wobec osoby trzeciej wyznacza co do zasady zakres odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (por. np. uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2005 r., III CZP 99/04, OSNC 2005, nr 10, poz. 166 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 stycznia 2002 r., II CKN 353/99, nie publ.). Akcesoryjny, wynikający z art. 822 § 1 k.c., charakter zobowiązania ubezpieczyciela z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej potwierdzają w odniesieniu do obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przepisy art. 23, 34, 35 i 36 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm. - dalej: "ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych" lub "u.u.o."). W myśl tych przepisów, na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, do której zawarcia obowiązany jest posiadacz bezpośrednio eksploatujący pojazd (por. uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2005 r., III CZP 99/04), zakład ubezpieczeń jest zobowiązany, w granicach ustalonej sumy gwarancyjnej, do zapłaty odszkodowania za szkodę na osobie lub w mieniu wyrządzoną w związku z ruchem pojazdu, objętą odpowiedzialnością posiadacza (art. 436 § 1 zdanie pierwsze lub art. 436 § 1 zdanie drugie k.c.). Odpowiedzialność za szkody wyrządzone ruchem wszelkich pojazdów mechanicznych oparta została na zasadzie ryzyka (art. 436 k.c. w związku z art. 435 k.c.). Uzasadnieniem tej zaostrzonej odpowiedzialności jest przede wszystkim szczególne i wzmożone niebezpieczeństwo jakie wiąże się z użyciem tych środków komunikacji.
W tak ukształtowanej odpowiedzialności posiadacza pojazdu mechanicznego przesłanki stanowią powstanie szkody w mieniu lub na osobie, spowodowanie szkody przez ruch mechanicznego środka komunikacji, oraz związek przyczynowy między szkodą a ruchem pojazdu. Szkoda wywołująca odpowiedzialność z tytułu ryzyka musi być wyrządzona przez ruch mechanicznego środka komunikacji. Ponadto pomiędzy działaniem sprawcy szkody a skutkiem tego działania musi zachodzić związek przyczynowy (opisany w art. 361 kc). W świetle tego zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa swojego działania.
Zatem podstawą odpowiedzialności ubezpieczyciela, jest ustalenie – w okolicznościach faktycznych konkretnego przypadku – odpowiedzialności za powstanie szkody ubezpieczonego z tytułu odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Kategoryczne ustalenie, że szkoda nie powstała w okolicznościach deklarowanych przez poszkodowanego oraz sprawcę szkody, wyklucza możliwość przyjęcia odpowiedzialności sprawcy szkody, a tym samym odpowiedzialność jego ubezpieczyciela z tytułu odpowiedzialności cywilnej.
W przedmiotowej sprawie rzeczoznawca działający na zlecenie strony pozwanej analizujący okoliczności zdarzenia powziął wątpliwość co do prawdziwości podawanych przez powoda okoliczności zdarzenia. Przeprowadzona w postępowaniu likwidacyjnym analiza materiału dowodowego, w tym dowodów w postaci oględzin miejsca zdarzenia, uszkodzeń pojazdu, przeprowadzone pomiary, doprowadziły do wydania decyzji odmownej co do roszczeń odszkodowawczy powoda. Koniecznym było więc przeprowadzenie ponownie analizy tych ustaleń i obliczeń oraz weryfikacja ich prawidłowości.
Ustalenie przebiegu zdarzenia wymagało wiedzy specjalnej, co obligowało Sąd na mocy art. 278§1 k.p.c. do dopuszczenia i przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych mgr inż. B. S.. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w tym przede wszystkim opinia biegłego sądowego oraz zeznania świadka K. K. oraz powoda pozwoliły na ustalenie, że do zdarzenia z dnia 4 maja 2023r. mogło dojść w okolicznościach deklarowanych przez obu kierujących tj. sprawcę szkody oraz poszkodowanego. Biegły sądowy wykonał rzetelną opinię, w sposób jasny wykazał zastosowane techniki przy dokonywaniu analizy uszkodzeń pojazdu powoda ze śladami ujawnionymi na korze drzewa. Biegły jednoznacznie wskazał, że nie można kategorycznie wykluczyć, iż do zdarzenia doszło w okolicznościach wskazywanych przez powoda. Wprawdzie pojawiły się pewne wątpliwości, ale biegły podkreślił, że zagięcie wzmocnienia czołowego mogło powstać w mechanizmie pośrednim, zaś wobec braku śladów uszkodzeń reflektora prawego i zderzaka można przyjąć, że przy pierwszym kontakcie z przeszkodą mogły one zostać wyrwane z mocowań, odkształcone i przemieszczone wskutek czego nie uległy całkowitemu uszkodzeniu. Sąd podzielił w całej rozciągłości wnioski opinii, która nie była kwestionowała przez strony postępowania. Podkreślić należy, że w miejscu wskazywanym przez powoda i sprawcę jako miejsce zdarzenia były widoczne ślady zarówno na drzewie, jak i w jego obrębie, gdzie znajdowały się odłamane ze zderzaka elementy, które mogły pochodzić z pojazdu powoda. Skoro szkoda mogła powstać w okolicznościach podawanych przez powoda, to odmowa wypłaty odszkodowania była bezzasadna.
W tych okolicznościach, wobec tego że wysokość szkody była bezsporna Sąd uwzględnił powództwo co do roszczenia głównego w całości tj. w kwocie 12600,00 zł, o odsetkach orzekając zgodnie z art. 481 k.c. w zw. z art. 14 ust 1 u.u.o, w myśl którego ubezpieczyciel zobowiązany jest wypłacić odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie. Skoro powód dokonał zgłoszenia szkody najpóźniej w dniu 24 maja 2023 r. (pierwsze pismo strony pozwanej) to odszkodowanie powinno być wypłacone najpóźniej w dniu 23 czerwca 2023 r., zatem pozwana pozostawała w opóźnieniu ze spełnieniem świadczenia od 24 czerwca 2023r. Jednocześnie nie wykazano, by istniał uzasadnione okoliczności uniemożliwiające stronie pozwanej ustalenie wysokości szkody i terminową wypłatę odszkodowania.
O kosztach orzeczono po myśli art. 100 zd. 2 k.p.c obciążając stronę pozwaną w całości kosztami poniesionymi przez powoda w łącznej wysokości 6079,58 zł, w tym opłatą sądową od pozwu 750 zł, kwotą 3617,00 zł tytułem kosztów wynagrodzenia pełnomocnika wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa oraz wydatkami w wysokości 1712,58 zł poniesionymi w zawiązku z wydaniem opinii przez biegłego sądowego. Jednocześnie Sąd zwrócił stronom nadpłacone zaliczki na wydatki związane z wydaniem opinii przez biegłego, w tym powodowi w kwocie 287,42 zł raz stronie pozwanej w kwocie 2000 zł.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Kłodzku
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Eliza Skotnicka
Data wytworzenia informacji: