Portal Orzeczeń Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kłodzku

UZASADNIENIE

E. D. Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny w G. wniósł pozew przeciwko P. K. o zapłatę kwoty 3599 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu (18.08.2022r.) do dnia zapłaty, tytułem zobowiązania z umowy pożyczki, zawartej z poprzednikiem prawnym powoda ( (...) Sp. z o.o.) w dniu 19.11.2018r. nr (...).

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa, zarzucając brak legitymacji czynnej powoda, nieudowodnienie roszczenia co do zasady i wysokości oraz stosowanie przez pożyczkodawcę w treści umowy klauzul niedozwolonych.

W piśmie procesowym z dnia 11.10.2023r. powód wskazał, że w pozwie doszło do omyłki i prawidłową wartością przedmiotu sporu jest kwota 3365,34 zł, a nie 3599 zł. Powód wniósł o zasądzenie kwoty 3365,34 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu. Podała nadto, że pozwany dokonał wpłat na łączną kwotę 5584,27 zł, tytułem spłaty rat pożyczki, w okresie od 12.12.2018r. do 23.02.2021r., które to wpłaty zostały uwzględnione przy ustalaniu wartości przedmiotu sporu. Powód podniósł, że dokonywanie dobrowolnych wpłat przez pozwanego można uznać za jednoznaczne zachowanie się dłużnika, potwierdzające istnienie długu i zarazem stanowi to uznanie niewłaściwe roszczenia.

Sąd ustalił:

W dniu 19.11.2018r. pozwany zawarł z (...) sp. z o.o. w W. umowę pożyczki ratalnej, nr (...), w kwocie 4000 zł, zobowiązując się do spłaty kwoty 8757,06 zł (w tym: opłata przygotowawcza w kwocie 1000,02 zł, prowizja w kwocie 2999,64 zł, odsetki w kwocie 757,40 zł), w 42 ratach po 208,51 zł, w terminie do 19.05.2022r.

Umowa przewidywała, że niespłacenie pożyczki zgodnie z harmonogramem rat spowoduje powstanie zadłużenia przeterminowanego, od którego pobierane będą odsetki za opóźnienie w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie (§ 7 pkt 1 w zw. z § 1 pkt 10). Umowa mogła być wypowiedziana ze skutkiem natychmiastowym m.in. w razie braku spłaty w terminie lub powstania zaległości w spłacie w wys. odpowiadającej dwóm ratom (§ 9 pkt 2).

Dowód:

umowa pożyczki ratalnej nr (...) (k-22 i nast.)

potwierdzenie wykonania transakcji płatniczej (k-37)

formularz informacyjny (k-107-114)

W piśmie z dnia 19.04.2021r. skierowanym do pozwanego, Kierownik Departamentu B. (...) w Kancelarii (...) S.A. z/s we W. A. Z., działając w imieniu powoda, wezwał pozwanego do zapłaty w terminie do 29.04.2021r. zaległych kwot, z tytułu w.w. umowy, tj. kwoty 202,39 zł, której termin wymagalności przypadał na 19.03.2021r., i kwoty 205,20 zł, z terminem płatności w dniu 19.04.2021r.

Dowód:

pismo z dn. 19.04.2021r. (k-38)

W dniu 9.07.2020r. nastąpiło przeniesienie wierzytelności, wynikającej z w.w. umowy na stronę powodową.

Dowód:

umowa sekurytyzacji z dnia 13.02.2019r. zawarta pomiędzy (...) sp. z o.o. (uprzednio (...) sp. z o.o.) i E. D. 2 (...) w G. (k-49);

umowa przelewu wierzytelności z dnia 9.07.2020r. zawarta pomiędzy E. D. 2 (...) w G. i (...) w G. (k-10-21);

wyciąg z listy wierzytelności do umowy przelewu wierzytelności z dnia 9.07.2020r. (k-94)

potwierdzenie zapłaty ceny z umowy przelewu wierzytelności z dnia 9.07.2020r. (k-95).

W piśmie z dnia 15.05.2018r. Kierownik Departamentu B. (...) w Kancelarii (...) S.A. z/s we W. A. Z., skierowanym do pozwanej, działając w imieniu „aktualnego pożyczkodawcy” zawarł informację o zaległości w spłacie zapadłych rat pożyczki nr (...), zawartej z (...) sp. z o.o. w W. (w kwocie 135,24 zł z terminem płatności na dzień 16.03.2018r., w kwocie 135,21 zł z terminem płatności na dzień 16.04.2018r.). Wezwał do uregulowania zaległości w kwocie 270,45 zł, do dnia 25.05.2018r., pod rygorem wypowiedzenia umowy i postawienia w stan wymagalności całej pozostałej do spłacenia kwoty pożyczki.

Dowód:

pismo z dn. 15.05.2018r. (k-39-40).

W piśmie z dnia 10.06.2021r. skierowanym do pozwanego, Kierownik Departamentu B. (...) w Kancelarii (...) S.A. z/s we W. A. Z., działając w imieniu powoda zawarł oświadczenie o wypowiedzeniu w.w. umowy pożyczki, z powodu nieuregulowania zaległości.

Dowód:

pismo z dn. 10.06.2021r. (k-42), potwierdzenie nadania przesyłką poleconą (k-106).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało uwzględnieniu.

Powód udowodnił, że pozwany w dniu 19.11.2018r. zawarł z jego poprzednikiem prawnym umowę pożyczki ratalnej nr (...). Na tej podstawie pozwany otrzymał do dyspozycji kwotę 4000 zł, zobowiązując się do spłaty kwoty 8757,06 zł (w tym: opłata przygotowawcza w kwocie 1000,02 zł, prowizja w kwocie 2999,64 zł, odsetki w kwocie 757,40 zł), w 42 ratach po 208,51 zł, w terminie do 19.05.2022r. Wypłata pożyczki nastąpiła na rachunek bankowy, wskazany przez pozwanego we wniosku o udzielenie pożyczki. Pozwany dokonał jedynie wpłat na łączną kwotę 5584,27 zł, tytułem spłaty rat pożyczki, w okresie od 12.12.2018r. do 23.02.2021r. Umowa przewidywała, że niespłacenie pożyczki zgodnie z harmonogramem rat spowoduje powstanie zadłużenia przeterminowanego, od którego pobierane będą odsetki za opóźnienie w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie (§ 7 pkt 1 w zw. z § 1 pkt 10). Umowa mogła być wypowiedziana ze skutkiem natychmiastowym m.in. w razie braku spłaty w terminie lub powstania zaległości w spłacie w wys. odpowiadającej dwóm ratom (§ 9 pkt 2). Powód udowodnił także przejście uprawnień w drodze przelewu wierzytelności (art. 6 kc w zw. z art. 509 kc i art. 511 kc). Ciężar udowodnienia spełnienia świadczenia zapłaty spoczywał na pozwanym, jako dłużniku. Pozwany nie wykazał, że spełnił świadczenie w wysokości i terminie wskazanym w umowie. Wobec tego powództwo w zakresie kwoty głównej, prowizji i odsetek, zgodnie z żądaniem powoda, zasługiwało na uwzględnienie.

Przedłożone przez powoda w.w. dokumenty, w szczególności podpisana przez pozwanego umowa pożyczki, dowód przelewu środków z tego tytułu, oświadczenie o wypowiedzeniu umowy, potwierdzają istnienia wierzytelności (zobowiązania pozwanego wobec poprzednika prawnego powoda), jej wysokości i wymagalności. Przedłożone przez powoda dowody stanowiły dostateczną podstawę do wyprowadzenia ustaleń faktycznych, zgodnych z twierdzeniami pozwu. Pozwany zaś nie sformułował żadnych konkretnych zarzutów przeciwko takim twierdzeniom, ograniczając swoje stanowisko procesowe do negowania żądania pozwu i nie wykazując żadnej inicjatywy dowodowej, uchylając się zarazem od oświadczenia, czy fakty, przedstawione przez powoda w pozwie miały miejsce, w szczególności czy, w jakiej wysokości i kiedy dokonał spłaty pożyczki, od jakiej daty według niego pozostaje w opóźnieniu ze spłatą i jaka jest prawidłowa wysokość naliczonych odsetek.

Zgodnie z przepisem art. 353§1 kc, zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić. Dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno – gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego (art. 354§1 kc). Dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania (art. 471 kc). Wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), a wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (art. 509§1 i 2 kc). Wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi (art. 481§1 kc).

Odpowiedzialność kontraktowa znajduje zastosowanie w stosunkach między wierzycielem i dłużnikiem, którzy są stronami określonego stosunku zobowiązaniowego (art. 471 kc). Dłużnik nie wykonuje zobowiązania, jeżeli przez swoje zachowanie nie doprowadzi do osiągnięcia przez wierzyciela określonej kontraktem korzyści. Ciężar dowodu istnienia przesłanek odpowiedzialności kontraktowej, w świetle art. 6 kc, spoczywał na stronie powodowej, która swoje żądanie zapłaty oparła na umowie pożyczki z dnia 19.11.2018r., stawiając pozwanemu zarzut nienależytego wykonania zobowiązania, poprzez brak terminowej zapłaty ustalonej w umowie kwoty. W sytuacji, gdy zachowanie się dłużnika w wykonaniu zobowiązania ma polegać na daniu lub czynieniu, przeprowadzenie przez wierzyciela dowodu na fakt niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, o ile nie jest niemożliwe, to na pewno jest bardzo utrudnione. Dlatego w takich sytuacjach przyjmuje się, że to dłużnik, broniąc się przed zarzutem niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, powinien przedstawić dowód spełnienia świadczenia (art. 462 – 463 kc). W rozpoznawanej sprawie pozwany nie wykazał, że spełnił świadczenie zgodnie z w.w. umową, jak również nie wykazał, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania jest następstwem okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności (art. 471 kc w zw. z art. 6 kc). Podniesione przez niego zarzuty nie zasługiwały na uwzględnienie.

Pozwany nie zaprzeczył wprost faktom, podanym przez powoda, na okoliczność zawarcia przedmiotowej umowy, w szczególności, że otrzymał do dyspozycji kwotę pożyczki oraz, że w okresie podanym przez powoda dokonywał spłaty w miesięcznych ratach.

Zgodnie z art. 210§2 kpc, każda ze stron jest obowiązana do złożenia oświadczenia co do twierdzeń strony przeciwnej, dotyczących faktów. Strona obowiązana jest przy tym wyszczególnić fakty, którym zaprzecza. Gdy strona nie wypowie się co do twierdzeń strony przeciwnej o faktach, sąd, mając na uwadze wyniki całej rozprawy, może fakty te uznać za przyznane(art. 230 kpc). Nie wystarczy zatem ogóle stwierdzenie, że strona „ kwestionuje wszystkie fakty i twierdzenia powoda, za wyjątkiem tych, które wyraźnie przyznaje”.

Przyjmując zatem, że pozwany zawarł przedmiotową umowę pożyczki, należało uznać, że to na nim spoczywał ciężar wykazania, że właściwie wywiązał się ze swego zobowiązania. Tymczasem w niniejszej sprawie pozwany nawet nie podniósł zarzutu zapłaty, mimo że termin wymagalności jego zobowiązania wynikał z umowy, a następnie jej wypowiedzenia. Na uwzględnienie nie zasługiwał także zarzut pozwanego odnośnie wysokości dochodzonego roszczenia. Kwota udzielonej pożyczki oraz całkowita kwota do zapłaty, wysokość kosztów oraz odsetek, w tym od zadłużenia przeterminowanego, wynikają wprost z umowy. Powód wyjaśnił, jakie kwoty i z jakiego tytułu składają się na wartość przedmiotu sporu oraz przedstawił sposób naliczania odsetek karnych od dnia powstania pierwszej przeterminowanej raty do dnia postawienia w stan wymagalności całego roszczenia, z uwzględnieniem dokonanych przez pozwanego wpłat do dnia złożenia pozwu (vide: pismo procesowego powoda z dnia 11.10.2022r). Pozwany nie skonkretyzował swoich zarzutów w zakresie wysokości dochodzonego roszczenia i nie wskazał, ile w jego ocenie powinna wynosić prawidłowo wyliczona wysokość zadłużenia.

Odnośnie zarzutu pozwanego stosowania w treści umowy klauzul niedozwolonych (w zakresie wysokości prowizji), stwierdzić należy, że został on uzasadniony w sposób ogólnikowy, bez konkretnego przełożenia na treść przedmiotowej umowy. Należy zgodzić się z pozwanym o tyle, że postanowienia umowne, określające inne, niż odsetki, koszty kredytu konsumenckiego, np. prowizja kredytodawcy, mogą zostać uznane za klauzule abuzywne, nawet, jeśli ich wysokość nie przekracza maksymalnych kwot takich kosztów, określonych w art. 36a ust. 1 i 2 ustawy z dnia 15.05.2011r. o kredycie konsumenckim . W myśl art. 385(1) § 1 kc postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nie uzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Prowizja, stanowiąca wynagrodzenie z tytułu udzielenia pożyczki, przewidziane w umowie pożyczki, do której mają zastosowanie przepisy ustawy z 12.05.2011r. o kredycie konsumenckim, nie jest świadczeniem głównym w rozumieniu art. 385(1)§ 1 kc (tak: uchwała SN z 27.10.2021r., III CZP 43/20).

Nawet przyjmując, że postanowienie umowy, nakładające na pozwanego obowiązek zapłaty prowizji w wysokości 3999,66 zł, nie zostało z nim uzgodnione indywidualnie, a wynika z wzorca umowy, na co wskazuje specyfika zawierania umów tego rodzaju, to do ustalenia, że postanowienie to nie wiążą pozwanego (jako konsumenta), wymagane jest spełnienie jeszcze dodatkowych przesłanek z art. 385(1)§1 kc, a więc, że określone postanowienie umowy kształtuje jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. W przedmiotowej umowie jasno sformułowano obowiązek pozwanego zapłaty prowizji na rzecz kredytodawcy w w.w. wysokości. W okolicznościach niniejszej sprawy nie można przyjąć, że kształtowało to prawa i obowiązki pozwanego w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, wykorzystywało jego niewiedzę, zmierzało do dezinformacji, wywołania błędnego przekonania, zakładało nieusprawiedliwioną dysproporcję świadczeń, rażąco naruszając interesy konsumenta i jako takie, aby spełniało przesłanki abuzywności i było wyłączone z umowy.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanych przepisów w zw. z art. 720 § 1 kc, art. 353 § 1 kc, art. 354 § 1 kc, art. 471 kc, art. 481 § 1 i 2 kc, art. 482 § 1 kc, orzeczono, jak w pkt I wyroku.

Orzeczenie w pkt I wyroku oparto na przepisie art. 355 kpc, wobec oświadczenia powoda, zawartego w jego piśmie procesowym z dnia 11.10.2022r., że w pozwie doszło do omyłki i prawidłową wartością przedmiotu sporu jest kwota 3365,34 zł (na co wskazuje również treść żądania, zgłoszonego w dniu 4.04.2022r. w elektronicznym postępowaniu upominawczym, sygn. akt Nc-e 447746/22), i w tym zakresie podtrzymał powództwo.

Orzeczenie w pkt III wyroku oparto na przepisach art. 100 zd. 1 w zw. z art. 98 § 1, 1 ¹ i 3 kpc, przyjmując, że powód wygrał sprawę w 93%. Łączne koszty procesu, poniesione w sprawie, wyniosły 2034 zł, z czego powód poniósł je w kwocie 1117 zł (opłata sądowa od pozwu – 200 zł, wynagrodzenie pełnomocnika, będącego radcą prawnym – 900 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 zł), pozwany w kwocie 917 zł (wynagrodzenie pełnomocnika, będącego radcą prawnym – 900 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 zł). Zgodnie z wynikiem procesu, powoda obciążają koszty w 7% (2034 zł x 7% = 142,38 zł), zatem zasądzono na jego rzecz od powoda różnicę (1117 zł – 142,38 zł = 974,62 zł).