Portal Orzeczeń Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kłodzku

UZASADNIENIE

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w B. wniosła pozew przeciwko (...) Towarzystwu (...) S.A. w W. o zapłatę kwoty 19796,86 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 4.06.2022r., tytułem odszkodowania za uszkodzenie samochodu marki M. (...), nr rej. (...). Wskazała, że odpowiedzialność cywilna sprawcy szkody objęta była umową obowiązkowego ubezpieczenia OC zawartą ze stroną pozwaną, która przyjęła odpowiedzialność za powstałą szkodę i wypłaciła odszkodowanie w kwocie 11570,99 zł. Zdaniem strony powodowej, wypłacona kwota była zaniżona w stosunku do rzeczywistej wysokości szkody. Strona powodowa nabyła od poszkodowanego wierzytelność wobec pozwanego, z tytułu uszkodzenia pojazdu. Powódka zleciła wykonanie ekspertyzy, z której wynika, że wysokość kosztów naprawy wynosi 31367,85 zł. Niniejszym pozwem domagała się zapłaty różnicy pomiędzy tak ustaloną kwotą a kwotą wypłaconego dotychczas odszkodowania.

Strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa. Zarzuciła, że wypłacona dotychczas poszkodowanemu kwota zapewniała naprawę pojazdu i przywrócenia go do stanu sprzed szkody.

Stan faktyczny:

W wyniku wypadku z dnia 4.05.2022r. w samochodzie marki M. (...), nr rej. (...), został uszkodzony tył pojazdu oraz prawy bok w części tylnej. Szkoda powstała w wyniku najechania na tył pojazdu M. (...) przez kierującego samochodem marki O. (...). Sprawca szkody ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u strony pozwanej. Po zgłoszeniu szkody przedstawiciel strony pozwanej dokonał oględzin pojazdu i sporządził kalkulację naprawy nr (...) z dnia 23.05.2022r., szacując koszty naprawy na kwotę 11570,99 zł, z uwzględnieniem stawki za roboczogodzinę w kwocie 50 zł (netto), z potrąceniem cen części oryginalnych w wysokości 25%, kosztów lakierowania w wysokości 33%. Strona powodowa nabyła od poszkodowanego D. L. wierzytelność z tytułu kosztów naprawy przedmiotowego pojazdu i sporządziła własną kalkulację kosztów naprawy, z dnia 7.01.2023r., na kwotę 31367,85 zł, w której uwzględniono uznane części do wymiany i naprawy oraz czynności technologiczne, ceny części oryginalnych dostępnych w sieci warsztatów autoryzowanych M., uwzględniająć średnią stawkę za roboczogodzinę w wysokości 130 zł (netto). Kalkulacja ta powstała w oparciu o kalkulację nr (...), wykonaną przez stronę pozwaną, z uwzględnieniem cen części oryginalnych, dostępnych w sieci (...) M. (...).

Koszt naprawy uszkodzonego w wyniku wypadku z dnia 4.05.2022r. pojazdu marki M. (...), nr rej. (...) wynosi 20.717,22 zł. Wycena ta uwzględnia koszt części oryginalnych, dostępnych w sieci warsztatów autoryzowanych M. i wybranych, dostępnych na rynku, części alternatywnych o jakości (...), spełniających założone przez producenta warunki techniczno – eksploatacyjne, oraz średnie stawki stosowane w zakładach rzemieślniczych za prace blacharsko – mechaniczne i lakiernicze w kwocie 120 zł/1 rbg. Tak oszacowany koszt naprawy pozwoli na przywrócenie uszkodzonego pojazdu do stanu jak sprzed szkody.

Dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej T. G. (k-60 i nast., 114 i nast).

Sąd zważył, co następuje:

Kwestia odpowiedzialności strony pozwanej nie była sporna. Bezspornym było także, że w wyniku postępowania likwidacyjnego wypłacono poszkodowanemu kwotę 11570,99 zł, tytułem odszkodowania za szkodę w pojeździe, będącą skutkiem wypadku z dnia 4.05.2022r. Sporna była wysokość szkody, a co za tym idzie wysokość należnego odszkodowania.

Przywrócenie uszkodzonego pojazdu do stanu poprzedniego polega na doprowadzeniu do takiego stanu używalności i jakości, jaki istniał przed wypadkiem. Jeżeli wymaga to użycia nowych części i materiałów, wydatki poniesione z tego tytułu powinny być uznane jako koszty naprawienia szkody. Odszkodowanie obejmuje koszty zakupu niezbędnych nowych części i innych materiałów pod warunkiem ich konieczności i niezbędności pod względem technicznym, bezpieczeństwa oraz estetyki i trwałości części zamiennych (por. postanowienie SN z dnia 24.02.2006r., III CZP 91/05, LEX nr 180669). O przywróceniu do stanu poprzedniego można mówić, gdy stan pojazdu po naprawie pod każdym istotnym względem odpowiada stanowi samochodu sprzed wypadku, biorąc pod uwagę zarówno stan techniczny, jak i trwałość i wygląd estetyczny (por. wyrok SN z dnia 3.02.1971r., III CRN 450/70, OSNC 1971/11/205; wyrok SN z dnia 5.11.1980r., III CRN 223/80, OSNC 1981/10/186). Odszkodowanie obejmuje wszelkie celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki. W sytuacji, gdy koszty naprawy nie przekraczają wartości samochodu, jak w niniejszej sprawie, pełne odszkodowanie należy ustalić na podstawie określonych w kosztorysie kosztów naprawy. W niniejszej sprawie, jak ustalono na podstawie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej T. G., koszt naprawy uszkodzonego w wypadku samochodu wyniósł 20.717,22 zł, co odpowiada kosztom przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego, tj. doprowadzenia do takiego stanu używalności i jakości, jaki istniał przed wypadkiem.

Sąd oddalił wniosek strony pozwanej o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka D. L. (poszkodowanego), ponieważ został zgłoszony na okoliczności bezsporne, jak opis przebiegu zdarzenia, lub nieistotne dla rozstrzygnięcia sprawy, tj. czy pojazd został naprawiony. Natomiast kwestionowane przez pozwaną metody naprawy uszkodzonego pojazdu wymagały skorzystania z wiadomości specjalnych biegłego z zakresu z zakresu motoryzacji. W sporządzonej w niniejszej sprawie opinii biegły sądowy wyczerpująco odniósł się do stanowiska obu stron, udzielił odpowiedzi na pytania i zastrzeżenia strony pozwanej, wskazał i uzasadnił swoje stanowisko odnośnie części zakwalifikowanych do wymiany i naprawy oraz ich jakości, umożliwiającej przywrócenie uszkodzonego pojazdu do stanu poprzedniego. Do wymiany zakwalifikowano więc części, których naprawa nie przywróci zakładanych przez producenta pierwotnych parametrów techniczno – eksploatacyjnych. Zakwalifikowane do naprawy i wymiany części znajdowały się w obrębie działania siły niszczącej. Nie zakwalifikowano do wymiany: oznaczenia marki pojazdu, modelu samochodu do lakierowania strefowego, wycieraczki szyby tylnej, kamery, spryskiwacza szyby tylnej, oświetlenia tablicy rejestracyjnej, zamków pasów tylnych, bowiem ich uszkodzenie nie zostało udokumentowane, a ponadto sterownika poduszek, gdyż badanie diagnostyczne nie potwierdziło trwałego uszkodzenia elementu. W kalkulacji uwzględniono lakierowanie zderzaka, gdyż te elementy dostarczane są jako niepolakierowane. Nie uznano zaś lakierowania spojleta. Ponieważ ze zgromadzonej dokumentacji (w szczególności wytworzonej w wyniku oględzin pojazdu przez przedstawiciela strony pozwanej) nie wynika, aby uszkodzone części pojazdu zakwalifikowane do wymiany były inne, niż oryginalne części zamienne producenta pojazdu sygnowane jego logo oraz nie stwierdzono innych uszkodzeń, nie mających związku z przedmiotowym wypadkiem, w kalkulacji naprawy zastosowano ceny części oryginalnych producenta pojazdu oraz wybrane, dostępne na rynku, części alternatywne o jakości (...), spełniające założone przez producenta warunki techniczno – eksploatacyjne. Części w jakości (...), jak wyjaśnił biegły, to części, które produkowane są na tych samych liniach technologicznych, na których produkowane są części na pierwszy montaż. Części te spełniają warunki techniczno – eksploatacyjne, założone przez producenta, oraz bezpieczeństwa i komfortu jazdy osób poruszających się pojazdem. Okoliczność, że przedmiotowy samochód był wcześniej poddawany naprawom blacharsko – lakierniczym, nie jest podstawą do uwzględnienia amortyzacji ubytku wartości części zakwalifikowanych do wymiany, gdyż nie wykazano niewłaściwego stanu technicznego części zakwalifikowanych do wymiany, nadmiernego zużycia eksploatacyjnego czy też faktu, aby pochodziły one z rynku wtórnego. Naprawa pojazdu z wykorzystaniem tańszych części alternatywnych jakości P jest możliwa, ale nie pozwoli na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody. Pozwany nie wykazał zarazem, że zastosowanie do naprawy części autoryzowanych (O) i dostępnych na rynku części alternatywnych o jakości Q doprowadzi do wzrostu wartości pojazdu, biegły w opinii udzielił wprost odpowiedzi przeczącej, zatem brak było podstaw do obniżenia odszkodowania z tego tytułu.

Roszczenie o świadczenie należne od zakładu ubezpieczeń w ramach ustawowego ubezpieczenia komunikacyjnego odpowiedzialności cywilnej z tytułu kosztów przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu pierwotnego jest wymagalne niezależnie od tego, czy naprawa została dokonana. Naprawa samochodu i rzeczywiste poniesienie kosztów z tego tytułu nie jest warunkiem koniecznym dla dochodzenia odszkodowania. Koszty naprawy, określone przez biegłego, mogą być miernikiem dla ustalenia odszkodowania należnego powodowi (który nabył wierzytelność w drodze umowy cesji, co było bezsporne), niezależnie od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy samochodu, czy sprzedał samochód w stanie uszkodzonym. Zastosowanie takiego miernika dla ustalenia wysokości odszkodowania wymaga przede wszystkim jego kompensacyjna funkcja (tak: wyrok SN z dnia 16 maja 2002r., V CKN 1273/00, LEX nr 55515). Należne powodowi odszkodowanie powinno być ustalone według zasad z art. 363§3 kc w zw. z art. 361§2 kc, co oznacza, że jego wysokość ma odpowiadać kosztom przywrócenia samochodu do stanu sprzed wypadku. Gdy więc naprawa samochodu przywróci mu wartość sprzed wypadku, odszkodowanie powinno odpowiadać kosztom takiej właśnie naprawy, ustalonym przez biegłego rzeczoznawcę (por.: wyrok SA w Katowicach z dnia 29.09.2015r., I ACa 395/15, LEX nr 1842329).

Brak było podstaw, które uzasadniałyby obowiązek dokonania naprawy przy użyciu części innych, niż oryginalne i dostępne na runku części alternatywne o jakości Q (takie same jakościowo, ale bez logo producenta). Sąd zarazem podziela stanowisko Sądu Najwyższego, zawarte w wyroku z dnia 12 kwietnia 2012r. (III CZP 80/11), zgodnie z którym „zakład ubezpieczeń zobowiązany jest, na żądanie poszkodowanego, do wypłaty, w ramach odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów, służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. Jeżeli ubezpieczyciel wykaże, że prowadzi to wzrostu wartości pojazdu, odszkodowanie może ulec obniżeniu o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi“. W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 2002 r. (sygn. akt I CKN 1466/99, OSNC 2003, nr 5, poz. 64) stwierdzono zarazem, że co do zasady nabywający autoryzowane części samochodowe potrzebne do naprawy uszkodzonego w wypadku pojazdu, nie ma obowiązku poszukiwać sprzedawcy, oferującego je najtaniej. Zarazem strona pozwana nie wykazała, aby wystarczającą do naprawy przedmiotowego pojazdu była kwota 11.570,99 zł, która w świetle opinii biegłego sądowego jawi się jako rażąco zaniżona, co wskazuje, że zakład ubezpieczeń, likwidujący szkodę, nietrafnie określił rozmiar szkody.

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. D z.U.2013.392 ze zm.), z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Zgodnie z art. 822 k.c., przedmiotem umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej jest przejęcie przez zakład ubezpieczeń odpowiedzialności za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiadałby ubezpieczający. Ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu (art. 35 powołanej ustawy). Zakres odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń za powstałą szkodę jest uzależniony od zakresu odpowiedzialności ubezpieczonego - posiadacza lub kierującego pojazdem. Zakład ubezpieczeń zamiast niego naprawia wyrządzone szkody. Odszkodowanie ubezpieczeniowe ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem. Jego wysokość winna odpowiadać wysokości odszkodowania należnego od ubezpieczonego na podstawie ogólnych zasad odpowiedzialności, zgodnie z zasadą pełnego odszkodowania. Poszkodowany jest uprawniony do odszkodowania w pełni pokrywającego szkodę wyrządzoną ruchem pojazdu mechanicznego.

Strona pozwana, odpowiedzialna za szkodę, zobowiązana była zwrócić poszkodowanemu (powodowi) wszelkie celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki, poniesione w celu przywrócenia poprzedniego stanu uszkodzonego pojazdu. Przyjmując zatem wysokość kosztów naprawy, oszacowaną przez biegłego sądowego na kwotę 20.717,22 zł, uwzględniając dotychczas wypłacone już przez ubezpieczyciela odszkodowanie w kwocie 11.570,99 zł, zasądzono na rzecz powoda różnicę.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie przepisów art. 436 § 1 kc, art. 822 § 1 i 3 kc w zw. z art. 361 § 1 i 2 kc, art. 363 § 1 i 2 kc, zasądzono od pozwanego Towarzystwa na rzecz powoda kwotę 9146,23 zł, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie dopiero po doręczeniu odpisu pozwu stronie pozwanej, gdyż powód nie wykazał, że wcześniej wezwał pozwaną do zapłaty tytułem uzupełnienia odszkodowania w kwocie, wynikającej z przedłożonej ekspertyzy technicznej, wykonanej na zlecenie powoda. Samo zgłoszenie szkody nie wywołuje obowiązku zapłaty odsetek – taki obowiązek powstaje dopiero wtedy, gdy roszczenie odszkodowawcze jest znane i skonkretyzowane co do wysokości. Skonkretyzowane roszczenie odszkodowawcze zostało zgłoszone stronie pozwanej dopiero w pozwie (art. 481§1 i 2 kc i art. 455 kc w zw. z art. art. 817§1 kc).

W dalszej części powództwo w zakresie odszkodowania w wysokości przewyższającej zasądzone świadczenie, oraz w zakresie odsetek (których powód domagał się od dnia po upływie 30 dni od zawiadomienia o szkodzie) podlegało oddaleniu.

Orzeczenie o kosztach oparto na przepisie art. 100 zd. 1 kpc w zw. z art. 108 § 1 kpc.

Orzeczenie w pkt IV wyroku oparto na przepisie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. 2019, poz. 785 ze zm.). W toku postępowania Skarb Państwa poniósł wydatki na wynagrodzenie biegłego (ponad uiszczoną zaliczkę) w kwocie 47,06 zł (k-134). Wydatkami tymi obciążono strony zgodnie z wynikiem procesu.