Portal Orzeczeń Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kłodzku

UZASADNIENIE

M. K. wniósł pozew przeciwko A. P. o zapłatę kwoty 6788,79 zł z odsetkami ustawowymi od 23.04.20241., w tym kwoty 5755,40 zł, tytułem zwrotu wyegzekwowanego świadczenia z tytułu alimentów, i kwoty 1033,39 zł, tytułem odszkodowania. W uzasadnieniu podał, że w postępowaniu egzekucyjnym wyegzekwowane zostały od niego raty alimentacyjne na rzecz małoletniej córki - pozwanej, za okres od października 202ir. do listopada 2023r., które to raty zostały przez powoda uiszczone z naddatkiem jeszcze przed wszczęciem postępowania egzekucyjnego Do połowy października 2023r. powód mieszkał bowiem z pozwaną i jej matką, prowadzili wspólne gospodarstwo domowe. W tym czasie powód utrzymywał małoletnią pozwaną i opiekował się nią. W ten sposób realizował swój obowiązek alimentacyjny w dużo większym stopniu, niż wymagała tego zawarta ugoda w tym przedmiocie Powód podał, że matka pozwanej wystąpiła z wnioskiem egzekucyjnym dopiero trzy lata po zawarciu ugody, tj. gdy pomiędzy nią a powodem doszło do rozstania. Zdaniem powoda, matka pozwanej kierowała się wyłącznie chęcią odegrania się na powodzie, będąc świadoma faktu, że za wskazany wyżej okres powód spełnił świadczenie, wynikające z ugody z nawiązką.

Pozwana, zastępowana przez przedstawiciela ustawowego matkę M. P., wniosła o oddalenie powództwa, zaprzeczyła, aby powód dobrowolnie zapłacił alimenty przed wszczęciem egzekucji i wyegzekwowaniem świadczenia przez komornika. Podniosła, że regularnie co miesiąc wzywała powoda do zapłaty alimentów, którą to okoliczność potwierdził powód w toku postępowania przed tut. Sądem w Wydziale Rodzinnym i Nieletnich w sprawie o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego - ugody mediacyjnej, zawartej przed mediatorem rodzinnym z dnia 2i.03.20i9r., zaopatrzoną klauzulą wykonalności z dnia 28.03.20i9r. Bezskuteczne wezwania powoda do dobrowolnej zapłaty alimentów na córkę, uzasadniało - zdaniem pozwanej - wszczęcie egzekucji o zaległości, których powód nie zapłacił. Nadto, pozwana, wnosząc o oddalenie powództwa, zarzuciła, że wyegzekwowane świadczenia alimentacyjne zostały w całości przeznaczone na małoletnią pozwaną w kwocie 5755,40 zł, a pozostała kwota, tytułem odszkodowania, nie może być skutecznie dochodzona od małoletniej pozwanej zgodnie z art. 426 kc.

Na rozprawie w dniu 24 czerwca 2025r. powód cofnął pozew w części co do żądania zapłaty kwoty 1033,39 zł, tytułem odszkodowania, na co pozwana wyraziła zgodę, domagając się zarazem zwrotu kosztów postępowania również w tym zakresie.

W pozostałej części, tj. co do żądania zapłaty kwoty 5755,40 zł, tytułem zwrotu wyegzekwowanych alimentów, powód podtrzymał powództwo.

Pozwana podtrzymała stanowisko co do oddalenia powództwa, jako bezzasadnego.

Stan faktyczny:

W dniu 21.03.2019r. powód i matka małoletniej pozwanej zawarli ugodę przed mediatorem rodzinnym J. W., na podstawie której powód zobowiązał się do zapłaty alimentów w kwocie po 200 zł miesięcznie na rzecz małoletniej córki - pozwanej. Ugoda została zaopatrzona w klauzulę wykonalności z dnia 28.03.2019r. W tym czasie, do października 2023r., powód wraz z matką pozwanej tworzyli związek konkubencki, prowadzili wspólnie gospodarstwo domowe, wspólnie wychowywali i opiekowali się małoletnią pozwaną. Powód jednak nie płacił do rąk matki małoletniej pozwanej ugodzonych alimentów, mimo że pozwana regularnie upominała się i wzywała go do dobrowolnej zapłaty, chcąc odkładać ustaloną kwotę alimentów na rachunek bankowy z przeznaczeniem na potrzeby córki, która jest od urodzenia osobą niepełnosprawną.

Związek konkubencki powoda z matką pozwanej zakończył się w październiku 2023r., kiedy to powód wyprowadził się ze wspólnego mieszkania. Następnie, w dniu 30 listopada 2023r., w oparciu o tytuł wykonawczy - w.w. ugodę z dnia 21.03.2019r., zaopatrzoną w klauzulę wykonalności - matka małoletniej pozwanej złożyła do Komornika Sądowego przy tut. Sądzie A. S. wniosek o wszczęcie egzekucji alimentów zaległych za okres od października 2021r. W toku egzekucji, w okresie od grudnia 2023r., zostały wyegzekwowane od powoda zaległe alimenty na rzecz małoletniej pozwanej, za okres od października 2021r. do listopada 2023r., w łącznej kwocie 5755,40 zł, która to kwota została w całości przeznaczona i wydatkowana na potrzemy małoletniej pozwanej. Aktualnie powód zobowiązany jest

do pokrywania kosztów utrzymania małoletniej pozwanej w kwocie 1100 zł miesięcznie.

Okoliczności bezsporne.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z przepisem art. 405 kc, kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości. Świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia (art. 410 § 2 kc).

W rozpoznawanej sprawie nie mamy do czynienia ze świadczeniem nienależnym - powód, jako ojciec, był zobowiązany do alimentacji małoletniej córki (art. 128,133§1 kro), podstawa świadczenia nie odpadła, w szczególności obowiązek alimentacyjny nie został uchylony z datą wsteczną. Alimenty za okres od października 202ir. do listopada 2023r. (w kwocie 200 zł miesięcznie) zostały wyegzekwowane w oparciu o tytuł wykonawczy, tj. w. w. ugodę mediacyjną, zaopatrzoną w klauzulę wykonalności. Poza sporem było, że w tym czasie powód wraz z matką małoletniej pozwanej wspólnie prowadzili gospodarstwo domowe oraz świadczyli opiekę nad małoletnią córką, niemniej jednak, pomimo upomnień i wezwań ze strony matki małoletniej, powód nie płacił ugodzonych alimentów do rąk matki pozwanej, która w oparciu o istniejący tytuł wykonawczy mogła wystąpić z wnioskiem egzekucyjnym, aby zabezpieczyć interes małoletniej córki i uzyskać należne środki na zaspokojenie koniecznych i uzasadnionych potrzeb dziecka. Poza sporem było, że wyegzekwowane z tego tytułu środki zostały wydatkowane na zaspokojenie tych potrzeb (a przynajmniej powód przeciwnie nie twierdził). W tym kontekście wskazać należy na treść art. 409 kc, zgodnie z którym obowiązek wydania korzyści lub zwrotu jej wartości wygasa, jeżeli ten, kto korzyść uzyskał, zużył ją lub utracił w taki sposób, że nie jest już wzbogacony, chyba że wyzbywając się korzyści lub zużywając ją powinien był liczyć się z obowiązkiem zwrotu.

Należy także wskazać, że zgodnie z art. 411 pkt 2 kc, nie można żądać zwrotu świadczenia, jeżeli spełnienie świadczenia czyni zadość zasadom współżycia społecznego. Powyższy przepis znajduje zastosowanie w sytuacji gdy ten, kto spełnił świadczenie, nie był prawnie zobowiązany, lecz można mu przypisać moralny obowiązek wobec przyjmującego świadczenie; w takiej sytuacji spełnienie świadczenia czyni zadość zasadom współżycia społecznego (por. wyrok SN z dnia 21 września 2004 r., II PK 18/2004). Nawet zatem, jeśli między członkami rodziny doszło w pewnym momencie do nadpłacania alimentów, to i tak jest to moralnie uzasadnione. Dodatkowo, skoro uprawniony zużył już alimenty na swoje podstawowe potrzeby życiowe, to nie jest już bezpodstawnie wzbogacony.

Mając powyższe na uwadze, w oparciu o powołane przepisy, Sąd oddalił powództwo, jak w pkt II wyroku.

Orzeczenie w pkt I oparto na przepisach art. 355 w zw. z art. 203 § 1 kpc.

Powód, jako przegrywający sprawę, obowiązany jest do zwrotu kosztów procesu, poniesionych przez pozwaną, w skład których wchodzi wynagrodzenie pełnomocnika, w stawce minimalnej, uzależnionej od wartości przedmiotu sporu, w kwocie 1800 zł (art. 98 § 1 i 3 kpc w zw. z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 20i5r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych [t.j. Dz.U. z 2023r., poz. 1935 ze zm.]).