Portal Orzeczeń Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kłodzku

UZASADNIENIE

Powód T. P. domagał się zasądzenia od strony pozwanej kwoty 5412,00zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 2 marca 2023 r. oraz kosztami procesu, w uzasadnieniu pozwu wskazując, że 21 grudnia 2022 r. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzeniu uległ samochód marki D. (...) o nr rej. (...) należący do R. D.. Sprawca szkody był ubezpieczony u strony pozwanej od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. W związku z likwidacją szkody poszkodowany na okres od 22 grudnia 2022 r. do 7 lutego 2023 r. wynajął od powoda samochód zastępczy w segmencie C marki K. (...) o nr rej. (...), uzgadniając stawkę dobową w wysokości 200 zł netto. Powód 6 lutego 2023 r. wystawił poszkodowanemu fakturę VAT nr (...) na kwotę 11 316,00 zł brutto (w tym stawka dzienna 246,00 zł brutto x 46 dni). Powód 6 lutego 2023r. nabył wierzytelność przysługującą poszkodowanemu wobec pozwanego zakładu ubezpieczeń z tytułu odszkodowania za szkodę wynikającą z konieczności najmu pojazdu zastępczego i pismem z 3 marca 2023 r. wezwał pozwaną do zapłaty. Strona pozwana w odpowiedzi uznała swoją odpowiedzialność co do zasady, wypłaciła kwotę 5904,00 zł i odmówiła wypłaty pozostałej należności.

Strona pozwana Towarzystwo (...) S.A. z siedzibą w W. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. Strona pozwana wskazała, że uznała za zasadny okres najmu pojazdu przez 40 dni oraz zweryfikowała stawkę najmu do 147,60 zł brutto. Pozwana wypłaciła należność z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego do 5904,00 zł brutto, odmawiając wypłaty odszkodowania za 6 dni. Zarzuciła, że poszkodowanemu zostały przedstawione informacje o zasadach najmu pojazdu zastępczego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

21 grudnia 2022 r. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzeniu uległ samochód marki D. (...) o nr rej. (...) należący do R. D.. Sprawca szkody był ubezpieczony u strony pozwanej od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Poszkodowany jechał ze S. drogą główną. Sprawca zdarzenia wyjechał z drogi podporządkowanej doprowadzając do zderzenia pojazdów. Poszkodowany był w szoku. Na miejsce zdarzenia została wezwana kartka pogotowia oraz Policja. R. D. został odwieziony do szpitala w P.. Uszkodzony pojazd został na miejscu zdarzenia. Poszkodowany uzyskał informację o ubezpieczycielu sprawcy szkody. Jeszcze w dniu zdarzenia został zobowiązany do zabrania uszkodzonego pojazdu z miejsca zdarzenia. Poszkodowany miał problem z nawiązaniem kontaktu telefonicznego z ubezpieczycielem sprawcy szkody oraz uzyskaniem pomocy w organizacji lawety, musiał na własną rękę wynająć transport uszkodzonego pojazdu. Poszkodowany otrzymał ofertę od powoda, który od 22 grudnia 2022r. zapewnił mu pojazd zastępczy. Zdarzenie miało miejsce 21 grudnia 2022r., był to okres przedświąteczny. Poszkodowany wraz z rodziną mieszka w małej miejscowości, codziennie dojeżdża do pracy. Samochód był mu niezbędny do realizowania codziennych obowiązków zawodowych.

Poszkodowany 22 grudnia 2022r. wypełnił i wysłał formularz zgłoszenia szkody. Ubezpieczyciel sporządził potwierdzenie likwidacji szkody, które opatrzono datą nadania na adres poszkodowanego 23 grudnia 2022r. W informacji tej podano numer telefonu, gdzie należy dzwonić w sprawie pojazdu zastępczego. Poszkodowany mailem z 2 stycznia 2023r. poinformował ubezpieczyciela, że posiada już pojazd zastępczy (dołączył umowę) oraz wyjaśnił, że mimo kilku prób nawiązania kontaktu w dniu zdarzenia, był zmuszony do wynajęcia lawety oraz pojazdu zastępczego, które są mu niezbędne do prowadzenia działalności. Podał, że zgłoszenia szkody dokonał 22 grudnia 2022r. a potwierdzenie i informacje z tym związane otrzymał 27 grudnia 2022r.

26 stycznia 2022r. poinformowano poszkodowanego, że szkoda w pojeździe jest szkodą całkowitą, wartość odszkodowania wyliczono na 67300 zł, w tym 35000 zł wartość pojazdu po zdarzeniu i 32500 zł kwota do wypłaty. Poszkodowanemu wypłacono odszkodowanie w dwóch transzach, część 1 lutego 2023r., zaś resztę ze sprzedanego wraku 6 lutego 2023r.

Strona pozwana pismem skierowanym do Centrum (...) z 27 grudnia 2022 r. przypomniała, że autoryzowana stawka dobowa za pojazd zastępczy w segmencie (...) wynosi 120 zł netto oraz, że jest w stanie zorganizować najem u swojego partnera firmy (...).

R. D. zawarł 22 grudnia 2022 r. z powodem umowę najmu pojazdu zastępczego, na mocy której wynajął od powoda samochód zastępczy marki K. (...) o nr rej. (...), uzgadniając stawkę dobową w wysokości 200 zł netto. Umowa najmu nie obciążała poszkodowanego wpłatą własną, kaucją, nie zawierała też limitu kilometrów. Zgodnie z umową rozliczenie najmu pojazdu miało nastąpić poprzez bezpośrednie rozliczenie się wynajmującego z ubezpieczycielem OC sprawcy szkody, tj. (...) w związku z kolizją drogową z 21 grudnia 2022 r. Rozliczenie to obejmować miało wyłącznie uzasadniony czas braku możliwości korzystania przez najemcę z jego samochodu, a więc uzasadniony czas naprawy…

Powód 6 lutego 2023 r. wystawił poszkodowanemu fakturę VAT nr (...) na kwotę 11316,00 zł brutto (w tym stawka dzienna 200 zł netto x 46 dni najem od 22 grudnia 2022r. do 7 lutego 2023r.).

Powód T. P. zawarł z R. D. 6 lutego 2023 r. umowę cesji wierzytelności – prawa do zwrotu kosztów z tytułu najmu auta zastępczego zgodnie z fakturą (...) – przysługującą poszkodowanemu wobec pozwanego zakładu ubezpieczeń z tytułu odszkodowania OC za szkodę likwidowaną pod numerem 115- (...).

Powód pismem z 8 lutego 2023r., doręczonym 15 lutego 2023r. wezwał pozwaną do zapłaty. Strona pozwana w odpowiedzi uznała swoją odpowiedzialność co do zasady i ostatecznie wypłaciła powodowi łącznie kwotę 5904,00 zł (na podstawie dwóch decyzji) i odmówiła wypłaty pozostałej należności.

Pozwana ostatecznie uznała najem pojazdu za okres od 22 grudnia 2022r. do 7 lutego 2023r. z wyłączeniem okresu od 11 stycznia 2023 do 18 stycznia 2023r., zweryfikowała też stawkę do kwoty 120 netto za dobę.

Okoliczności bezsporne.

W tak ustalonym stanie faktyczny Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jako zasadne podlegało uwzględnieniu w nieznacznej części.

Według art. 822 § 1 k.c., powstanie obowiązku zapłaty przez zakład ubezpieczeń (ubezpieczyciela) odszkodowania z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakłada powstanie odpowiedzialności ubezpieczonego, czyli samego ubezpieczającego lub osoby, na której rzecz ubezpieczający zawarł umowę ubezpieczenia, za szkody wyrządzone osobom trzecim. Zobowiązanie do zapłaty odszkodowania z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ma więc ze swej istoty charakter akcesoryjny, tylko zatem wtedy, gdy ubezpieczony stanie się zgodnie z przepisami prawa cywilnego odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną osobie trzeciej, dochodzi do powstania odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń wobec tej osoby z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Zakres odpowiedzialności ubezpieczonego wobec osoby trzeciej wyznacza co do zasady zakres odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (por. np. uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2005 r., III CZP 99/04, OSNC 2005, nr 10, poz. 166 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 stycznia 2002 r., II CKN 353/99, nie publ.). Akcesoryjny, wynikający z art. 822 § 1 k.c., charakter zobowiązania ubezpieczyciela z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej potwierdzają w odniesieniu do obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przepisy art. 23, 34, 35 i 36 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm. - dalej: "ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych" lub "u.u.o."). W myśl tych przepisów, na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, do której zawarcia obowiązany jest posiadacz bezpośrednio eksploatujący pojazd (por. uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2005 r., III CZP 99/04), zakład ubezpieczeń jest zobowiązany, w granicach ustalonej sumy gwarancyjnej, do zapłaty odszkodowania za szkodę na osobie lub w mieniu wyrządzoną w związku z ruchem pojazdu, objętą odpowiedzialnością posiadacza (art. 436 § 1 zdanie pierwsze lub art. 436 § 1 zdanie drugie k.c.). Odpowiedzialność za szkody wyrządzone ruchem wszelkich pojazdów mechanicznych oparta została na zasadzie ryzyka (art. 436 k.c. w związku z art. 435 k.c.). Uzasadnieniem tej zaostrzonej odpowiedzialności jest przede wszystkim szczególne i wzmożone niebezpieczeństwo jakie wiąże się z użyciem tych środków komunikacji.

W tak ukształtowanej odpowiedzialności posiadacza pojazdu mechanicznego przesłanki stanowią powstanie szkody w mieniu lub na osobie, spowodowanie szkody przez ruch mechanicznego środka komunikacji, oraz związek przyczynowy między szkodą a ruchem pojazdu. Szkoda wywołująca odpowiedzialność z tytułu ryzyka musi być wyrządzona przez ruch mechanicznego środka komunikacji. Ponadto pomiędzy działaniem sprawcy szkody a skutkiem tego działania musi zachodzić związek przyczynowy (opisany w art. 361 kc). W Świetle tego zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa swojego działania.

Szkodą w mieniu jest wszelki uszczerbek majątkowy. Przy ustaleniu wysokości szkody należy posługiwać się przyjętą w piśmiennictwie i orzecznictwie teorią różnicy. Oznacza to, że dla ustalenia wysokości szkody zestawia się obecną wartość samochodu z tą, jaką by on przedstawiał gdyby nie było wypadku (tak, G. Bieniek, Odpowiedzialność cywilna za wypadki drogowe, Warszawa 2006 str.140). Zasada pełnego odszkodowania w ujęciu kodeksu cywilnego przejawia się w tym, że naprawienie szkody obejmuje zarówno straty jakie poszkodowany poniósł, jak i korzyści które mógł osiągnąć gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zgodnie z art. 361 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność za normalne następstwa działania lub zaniechania z którego szkoda wynikła.

Podkreślić należy, że zgodnie poglądem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z dnia 8 września 2004r., w sprawie IV CK 672/03 za normalne następstwo zniszczenia pojazdu służącego poszkodowanemu do prowadzenia działalności gospodarczej należy uznać konieczność czasowego wynajęcia pojazdu zastępczego w celu kontynuowania tej działalności w okresie, gdy szkoda nie została jeszcze naprawiona. Postulat pełnego odszkodowania przemawia więc za przyjęciem stanowiska o potrzebie zwrotu przez ubezpieczyciela tzw. wydatków koniecznych, potrzebnych na czasowe używanie zastępczego środka komunikacji w związku z niemożliwością korzystania z niego wskutek zniszczenia, z tym że tylko za okres między dniem zniszczenia a dniem w którym poszkodowany może nabyć analogiczny pojazd, nie dłuższy jednak niż za czas do zapłaty odszkodowania . Okoliczność, iż koszty wynajęcia pojazdu zastępczego przekroczyły cenę nowego samochodu, nie może automatycznie przesądzać o istnieniu przyczynienia się poszkodowanego do powiększenia rozmiaru szkody.

Nie wszystkie jednak wydatki pozostające w związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym mogą być refundowane, istnieje bowiem obowiązek wierzyciela zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów (art. 354 § 2, art. 362 i 826 § 1 k.c.). Na dłużniku ciąży w związku z tym obowiązek zwrotu wydatków celowych i ekonomicznie uzasadnionych, pozwalających na wyeliminowanie negatywnych dla poszkodowanego następstw, niedających się wyeliminować w inny sposób, z zachowaniem rozsądnej proporcji między korzyścią wierzyciela a obciążeniem dłużnika. Nie jest celowe nadmierne rozszerzanie odpowiedzialności odszkodowawczej i w konsekwencji - gwarancyjnej ubezpieczyciela, co mogłoby prowadzić do wzrostu składek ubezpieczeniowych. Tak, Uchwała SN(7) z 17.11.2011 r., III CZP 5/11, OSNC 2012, nr 3, poz. 28.

W oparciu o powołane orzeczenia należało przyjąć, że pełne odszkodowanie w niniejszej sprawie obejmować powinno rzeczywiście poniesione, ale również uzasadnione koszty najmu pojazdu. Podkreślić należy, że szkoda miała miejsce 21 grudnia 2022r. Poszkodowany w dniu zdarzenia miał problem z kontaktem telefonicznym z ubezpieczycielem, nie uzyskał pomocy ze strony ubezpieczyciela przy konieczności zorganizowania lawety. Poszkodowany musiał na własny rachunek zorganizować transport uszkodzonego pojazdu. Poszkodowany już następnego dnia wypełnił formularz zgłoszenia szkody. Z wiadomości mailowej poszkodowanego z 2 stycznia 2023r. skierowanej do ubezpieczyciela wynika, że potwierdzenie przyjęcia szkody otrzymał on dopiero 27 grudnia 2022r., w aktach szkody znajduje się również wiadomość strony powodowej z 27 grudnia 2022r. skierowana do Centrum (...) o akceptowanej stawce najmu w kwocie 120 zł netto. Jednocześnie w wiadomości tej ubezpieczyciel poinformował poszkodowanego o wypożyczalni, która może zorganizować najem w cenie 120 zł netto za dobę. Poszkodowany zeznał, że powód wiedział o treści otrzymanych od ubezpieczyciela wiadomości. Poszkodowany nie był zainteresowany ofertą strony pozwanej, gdyż posiadał już pojazd zastępczy i był zadowolony z usług powoda. W ocenie Sądu zarzut strony pozwanej co do wysokości stawki wskazanej przez powoda okazał się częściowo uzasadniony. W ocenie Sądu mając na uwadze, że poszkodowany miał problem z natychmiastowym zgłoszeniem szkody i uzyskaniem niezwłocznie wsparcia ubezpieczyciela przy konieczności zorganizowania lawety oraz pojazdu zastępczego, stawkę powoda należało uwzględnić za okres od 22 grudnia 2022r. do 2 stycznia 2023r. tj. za 11 dni i należne za ten okres odszkodowanie wyliczyć według stawki 200 zł za dobę netto, tj. 2200 zł, zaś za pozostałe 35 dni według stawki uznanej przez stronę pozwaną 120 zł, tj. 4200 zł netto, łącznie należne odszkodowanie z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego powinno wynosić 6400 netto, 7872 zł brutto. Skoro strona pozwana dopiero 27 grudnia 2023r., poinformowała poszkodowanego o przyjęciu zgłoszenia szkody i zaoferowała poszkodowanemu możliwość zorganizowania pojazdu zastępczego, a był to niewątpliwie szczególny okres świąt Bożego Narodzenia, a następnie S. i Nowego Roku, to zdaniem Sądu dopiero od 2 stycznia 2023r. obowiązkiem poszkodowanego było współdziałanie z ubezpieczycielem w celu minimalizacji szkody i ewentualne podjęcie próby skorzystania z oferty najmu zorganizowanego przez stronę pozwaną. Tymczasem poszkodowany, a także powód, który był o tych propozycjach informowany, zignorowali stanowisko ubezpieczyciela w tej kwestii przez dalszy okres 35 dni trwania najmu.

Jednocześnie Sąd uznał, że nieuzasadniona była odmowa wypłaty odszkodowania za 6 dni najmu pojazdu zastępczego, obejmująca okres od dnia 11 do 18 stycznia 2023r. Strona pozwana nie wyjaśniła dlaczego ten okres kwestionuje. Z dokumentów znajdujących się w aktach szkody wynika, że 11 stycznia 2023r. dokonano oględziny pojazdu w N., 24 stycznia 2023r. wyceniono wartość pojazdu, a 26 stycznia 2023r. powiadomiono poszkodowanego, że szkoda w pojeździe jest całkowita. Poszkodowany pełne odszkodowanie otrzymał dopiero 6 lutego 2023r. po sprzedaży wraka. Z całą pewnością z pojazdu zastępczego poszkodowany korzystał nieprzerwanie od 22 grudnia 2022r. do 7 lutego 2023r. i cały ten okres jest uzasadniony ekonomicznie, gdyż w tym czasie postępowanie likwidacyjne nie zostało zakończone.

Z tych względów Sąd uznał powództwo za uzasadnione w części obejmującej odszkodowanie według stawki 200 zł netto za pierwsze 11 dni najmu oraz 120 zł netto za pozostały okres 35 dni najmuj, przyjmując za zasadny cały okres najmu 46 dni. Skoro należne powodowi odszkodowanie powinno wynosić 7872 zł brutto, a pozwana wypłaciła 5904 zł, to należało zasądzić dalsza kwotę łącznie 1968 zł brutto. Powództwo w pozostałym zakresie podlegało oddaleniu.

Jednocześnie Sąd orzekł o należnych odsetkach ustawowych od zgłoszonego roszczenia w oparciu o art. 481 § 1 k.c., 455 k.c. oraz art. 817 k.c. i 14 ust. 1 uoc, w myśl którego zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. W przedmiotowej sprawie powód pismem doręczonym 15 lutego 2023 r., wezwał pozwaną do zapłaty kwoty objętej fakturą. Szkoda w tym zakresie powinna być naprawiona najpóźniej do dnia 17 marca 2023 r., pozwana pozostawała więc w opóźnieniu od 18 marca 2023 r.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c., przyjmując że powód wygrał proces w 36%. Strony poniosły koszty postępowania w łącznej wysokości 4034 zł, w tym opłata sądowa od pozwu w kwocie 400 zł; kwota 34 zł tytułem opłat skarbowych od pełnomocnictw pełnomocników stron oraz kwota 2 x po 1800 zł tytułem kosztów wynagrodzenia obu pełnomocników. Dokonując stosunkowego rozdzielenia tych kosztów strona pozwana powinna te koszty po nieść do kwoty 1452,24 zł. Skoro strona pozwana poniosła koszty w kwocie 1817 zł, to pomniejszając tę kwotę o 1452,24 zł, należał jej się zwrot kosztów od powoda w kwocie 364,76 zł.

ZARZĄDZENIE

- odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron;

- kal. 14 dni