Portal Orzeczeń Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kłodzku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 sierpnia 2014 roku

Sąd Rejonowy w Kłodzku Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Andrzej Józefowski

Protokolant: Małgorzata Sypek

po rozpoznaniu w dniu 28 sierpnia 2014 roku w Kłodzku

na rozprawie

sprawy z powództwa Ł. B.

przeciwko (...) S.A. w S.

o zapłatę

I.  zasądza od strony pozwanej (...) S.A. w S. na rzecz powoda Ł. B. kwotę 10 100zł (dziesięć tysięcy sto złotych 00/100) z odsetkami ustawowymi od kwoty 5 000 zł od dnia 3 grudnia 2011r. do dnia zapłaty, od kwoty
5 000zł od dnia 14 lipca 2014r. do dnia zapłaty i od kwoty 100zł od dnia 12 czerwca 2013r. do dnia zapłaty;

II.  zasądza od strony pozwanej (...) S.A. w S. na rzecz powoda Ł. B. kwotę 3 389zł (trzy tysiące trzysta osiemdziesiąt dziewięć złotych 00/100), tytułem zwrotu kosztów postępowania;

III.  nakazuje stronie pozwanej (...) S.A. w S. uiścić na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kłodzku kwotę 1 201,20zł (jeden tysiąc dwieście jeden złotych, 20/100) tytułem zwrotu kosztów sądowych.

Sygn. akt IC 663/13

UZASADNIENIE

Powód Ł. B. domagał się zasądzenia od strony pozwanej (...) S.A. w S. kwoty 5000 zł tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami od 3 12 2011 r.

Ponadto powód wniósł o zasądzenie od strony pozwanej kwoty 100 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu tytułem zwrotu kosztów leczenia .

W uzasadnieniu pozwu powód podał, że , w dniu (...)w K., na pojazd marki M. (...), którym poruszał się powód, najechał pojazd ubezpieczony w zakresie OC posiadacza pojazdów mechanicznych u strony pozwanej. Wyłącznym sprawcą zdarzenia był ubezpieczony u strony pozwanej. Strona pozwana uznała swoją odpowiedzialność co do zasady.

W następstwie wypadku powód doznał stłuczenia kręgosłupa szyjnego, deficytu zakresu ruchów w stawach kręgosłupa szyjnego, stłuczenia kręgosłupa lędźwiowego, deficytu zakresu ruchów w stawach kręgosłupa lędźwiowego. Pierwsza pomoc została udzielona powodowi w Szpitalnym Oddziale Ratunkowym w dniu (...)gdzie wykonano badanie RTG i po obserwacji powód został wypisany do domu, z zaleceniem kontroli w Poradni.

Z uwagi na zalecenia lekarza oddziału ratunkowego powód kontynuował leczenie w poradni ogólnej, poradni neurologicznej.

Powód podniósł, że przed wypadkiem cieszył się dobrym stanem zdrowia. Od wypadku powód znajduje się w ciągłym stresie związanym o swoje zdrowie. Do dnia dzisiejszego powód odczuwa dolegliwości bólowe. Powód od dnia wypadku miewa zawroty głowy, co utrudnia mu normalne funkcjonowanie, dodatkowo drętwieją mu ręce. Nadto, w wyniku doznanego wypadku ma ograniczoną ruchomość karku. Po całym dniu pracy przy komputerze, bardo często boli go kark. Uciążliwe dolegliwości bólowe sprawiają, iż nie jest w stanie zajmować się i bawić się z synem, w taki sposób jak to czynił przed wypadkiem np.: noszenie syna na „barana".

W toku likwidacji szkody strona pozwana uznała odpowiedzialność co do zasady oraz wypłaciła na rzecz powoda 2.500 zł, tytułem zadośćuczynienia, kwotę 31,18 zł tytułem wydatków na zakup środków medycznych.

W ocenie powoda, żądanie dopłaty zadośćuczynienia w kwocie 5.000 zł jest uzasadnione zakresem obrażeń, długotrwałością leczenia i trwałym rozmiarem skutków zdrowotnych, a także dyskomfortu fizycznego i psychicznego oraz zmianą sytuacji życiowej powoda po wypadku. Zadośćuczynienie oparte na przepisie art. 445 § l k.c. musi stanowić odczuwalną wartość, która powinna być współmierna do rozmiarów poniesionej krzywdy. Nadto powinna ona uwzględniać całokształt sytuacji poszkodowanego.

Żądanie odsetek ustawowych od żądanej kwoty zadośćuczynienia uzasadnia treść art. 481 k.c. Pismem z dnia 27.10.2011 r. ,nadanym w tym samym dniu, powód zgłosił roszczenie o wypłatę zadośćuczynienie i odszkodowanie, i jednocześnie przyjął, iż doręczenie zgłoszenia nastąpiło w dniu 2.11.2011 r., zatem upływ 30 dniowego terminu nastąpił w dniu 2.12.201 r.

Roszczenie o zapłatę, odszkodowania w tym tytułem zwrotu kosztów wizyt lekarskich, powód uzasadnia faktem, iż zmuszony był do korzystania z odpłatnej konsultacji lekarskiej, z uwagi na długi okres oczekiwania na wizyty lekarskie w palcówkach NFZ, bowiem jego stan zdrowia nie pozwalał na tak długi okres oczekiwania. Fakt powyższy, tj. długi okres oczekiwania na konsultację specjalisty jest powszechnie znany, zatem nie wymaga dowodu.

Strona pozwana (...) S.A. w S. wniosła o oddalenie powództwa zarzucając, że spełniła już swoje świadczenie wypłacając powodowi tytułem zadośćuczynienia kwotę 2.500,00 zł, a tytułem zwrotu kosztów środków medycznych kwotę 31.18 zł.

Zdaniem pozwanej kwota zadośćuczynienia jest nieadekwatna do rozmiaru wskazanej przez powoda krzywdy. Przedmiotowym powództwem nie powołano innych - niż udokumentowane na etapie postępowania likwidacyjnego następstw powypadkowych, które zostały wzięte pod uwagę przy ustalaniu kwoty zadośćuczynienia.

Powód na skutek wypadku z dnia (...)według ustaleń specjalisty chirurgii ogólnej dr K. P.doznał 1.5-2 % trwałego uszczerbku na zdrowiu w następstwie urazu skręcenia odcinka szyjnego kręgosłupa. Powód nie wymagał opieki osób trzecich. Powód bezpośrednio po zdarzeniu korzystał z pomocy lekarskiej zgłaszając się na Szpitalny Oddział Ratunkowy, gdzie wdrożono standardową procedurę tzn. zlecono wykonanie zdjęcia rtg. Rozpoznano nieokreślone bóle grzbietu. W rtg nie stwierdzono uchwytnych zmian urazowych. Po obserwacji wypisano do domu w stanie dobrym. Nie zalecono stosowanie kołnierza Schantza.

W ocenie strony pozwanej z wyżej opisanych okoliczności, jak również ze zgromadzonej dokumentacji medycznej wynika, iż uraz jaki odniósł powód w wyniku kolizji nie był groźny, a leczenie nie było długotrwałe ani intensywne.

Zdaniem strony pozwanej, żądanie objęte pozwem przekracza rozmiar wykazanej przez powoda krzywdy. Żaden z dokumentów medycznych nie zawiera stwierdzenia, że powód doznał poważnych uszkodzeń ciała lub rozstroju zdrowia a także, że nie rokuje on powrotu do zdrowia sprzed wypadku. Podkreślenia również wymaga, że w pojazd, którym jechał powód, uległ nieznacznemu uszkodzeniu (uszkodzenie przedniego zderzaka pojazdu).

Mając powyższe na uwadze pozwany uważa, że przyznane zadośćuczynienie jest adekwatne do doznanej przez powoda krzywdy. Przy ustalaniu tej kwoty pozwany kierował się tezami wyroku Sądu Najwyższego z 9 listopada 2007r. ( V CSK 245/07) i uwzględnił wszystkie okoliczności istotne dla określenia rozmiaru doznanej krzywdy, tj. stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność, czas trwania, ewentualną nieodwracalność, czy wiek poszkodowanego.

Zadośćuczynienie musi mieć ono charakter kompensacyjny, a więc musi przedstawiać „odczuwalną wartość ekonomiczną, nie będąc jednakże wartością nadmierną w stosunku do doznanej krzywdy. Z tego wynika, że wartość odpowiednia to wartość utrzymana w granicach odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa.

Strona pozwana wskazała ponadto, że zgodnie z art. 361 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Natomiast stosownie do art. 16 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych z dnia 22.03.2003 r. w razie zaistnienia zdarzenia objętego ubezpieczeniem obowiązkowym, osoba uczestnicząca w nim jest obowiązana do zapobieżenia, w miarę możliwości, zwiększeniu się szkody. Stosownie do art. 15 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z dnia 27.08.2004 r. ubezpieczony w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego ma prawo do świadczeń zdrowotnych mających na celu zachowanie zdrowia, zapobieganie urazom, wczesne wykrywanie chorób, leczenie oraz zapobieganie niepełnosprawności i jej ograniczenie. W myśl przepisów cytowanej ustawy konsultacja lekarska jest świadczeniem standardowym, którego koszt jest refundowany przez NFZ i osoba poszkodowana nie jest zobowiązana pokrywać jej kosztów własnymi środkami pieniężnymi.

Powód nie dostarczył pozwanej zaświadczenia z publicznego zakładu opieki zdrowotnej potwierdzającego brak możliwości refundacji tych kosztów w ramach NFZ oraz potwierdzenia, że zbyt długi czas oczekiwania na wizytę mógł negatywnie wpłynąć na stan jego zdrowia.

W toku procesu powód zmienił żądanie pozwu w ten sposób, że zamiast dochodzonej pozwem kwoty 5.000 zł z odsetkami tytułem dalszego zadośćuczynienia wniósł o zasądzenie od strony pozwanej na rzecz powoda kwoty 10.000 zł tytułem dalszego zadośćuczynienia wraz z odsetkami liczonymi dla kwoty 5. 000 zł od dnia 3 grudnia 2011 roku do dnia zapłaty oraz dla kwoty 5.000 zł od dnia doręczenia stronie pozwanej pisma zawierającego rozszerzenie powództwa do dnia zapłaty.

Strona pozwana wniosła o oddalenie rozszerzonego powództwa .

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

W dniu (...) w K.miał miejsce wypadek komunikacyjny. Prowadzonemu przez powoda pojazdowi zajechał drogę inny samochód. Przodem swojego samochodu powód uderzył w bok samochodu sprawcy wypadku. Doszło do gwałtownego szarpnięcia kręgosłupa szyjnego powoda.

( dowód : zeznania powoda )

W dniu wypadku powód był w szoku. Wieczorem powód zaczął odczuwać dolegliwości w postaci bólu głowy i kręgosłupa szyjnego. Powód odczuwał także duszności i mdłości. Ponadto bolał obojczyk w miejscu, gdzie był przypięty pasem.

( dowód : zeznania powoda )

Powód zgłosił się do szpitala w dniu wypadku, gdzie wykonano badanie RTG i po obserwacji powód został wypisany do domu w stanie dobrym , z zaleceniem kontroli w Poradni Chirurgicznej . W badaniu RTG brak uchwytnych zmian urazowych.

( dowód : karta informacyjna leczenia szpitalnego k 8 )

Powód doznał stłuczenia kręgosłupa szyjnego, deficytu zakresu ruchów w stawach kręgosłupa szyjnego, stłuczenia kręgosłupa lędźwiowego, deficytu zakresu ruchów w stawach kręgosłupa lędźwiowego.

( dowód : zaświadczenie lekarskie k 11 )

Po wypadku powoda często boli głowa i kręgosłup, drętwieją mu ręce, dłonie, które czasem nie są chwytne, miewa również w nich bolesne skurcze. Od czasu wypadku powód nie może dźwigać.

( dowód : zeznania powoda )

Powód przed wypadkiem prowadził własną działalność gospodarczą - był taksówkarzem. Po wypadku powód zrezygnował z prowadzenia taksówki. Miał obawy i lęki przed jazdą samochodem. Obecnie powód jest sprzedawcą-fakturzystą; pracuje przy komputerze. Na skutek długotrwałego siedzenia powód odczuwa dolegliwości bólowe; kiedy dłuższy czas siedzi przy komputerze odczuwa drętwienie w palcach, boli go głowa i kręgosłup. Przed wypadkiem powód był w pełni sprawny fizycznie; jeździł rowerem, pływał. Obecnie nie może jeździć na rowerze ze względu na ból kręgosłupa. Czasami powód przyjmuje do chwili obecnej leki przeciwbólowe, głównie na ból głowy. Jeśli odczuwa bardziej intensywne bóle kręgosłupa, powód chodzi prywatnie na masaże. Powód wykonał badania neurologiczne i konsultacje neurologiczne prywatnie po wypadku ponieważ czas oczekiwania na „normalną” wizytę był zbyt długi. Ponadto na własny koszt przeszedł serię zabiegów rehabilitacyjnych, głównie masaży Po wypadku powód nie może wykonywać większości cięższych prac fizycznych, które wcześniej wykonywałem. Jest to związane z tym, że potem odczuwam duże dolegliwości kręgosłupa. Nie może nosić syna „ na barana”.

( dowód : zeznania powoda )

W dniu (...)powód był konsultowany w (...)w P., gdzie po wykonaniu i diagnostycznych stwierdzono: Bóle grzbietu. Rtg kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego - bez zmian urazowych. U powoda utrzymywały się dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego z ograniczeniem ruchomości kręgosłupa, drętwienie rąk, ponadto zachwiania równowagi oraz bóle i zawroty głowy. Konsultacja neurologiczna z dn. 18.10.2011r. ustaliła u powoda uraz kręgosłupa szyjnego i L-S. Zespół korzeniowy- szyjny i lędźwiowo-krzyżowy pourazowy. Zlecono leki i fizjoterapię. W zaświadczeniu lekarskim od neurologa, z dn. 10.04.2012r. potwierdzono, że u powoda nadal utrzymują się dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego oraz bóle kończyn górnych, parestezje i drętwienia rąk, mięśni kończyn górnych, zniesienie lordozy szyjnej, ograniczenie ruchomości kręgosłupa szyjnego, wzmożone napięcie mięśni karku. Zlecono: kontynuacja leczenia farmakologicznego, fizjoterapię kręgosłupa szyjnego. W leczeniu nie stosowano kołnierza ortopedycznego.

( dowód : dokumentacja medyczna powoda w aktach sprawy k 11 -12 )

Biegli z zakresu medycyny ustalili u powoda stan po wypadku komunikacyjnym w dn.(...) - z urazem głowy i kręgosłupa, bez utraty przytomności:

a) stan po urazie głowy (bez utraty przytomności) - ze stresem ujemnym pourazowym;

b) stan po urazie odcinka szyjnego kręgosłupa - z zespołem bólowym szyjnym pourazowym, z ograniczeniem ruchomości i rwą barkowo-ramieniową parestetyczną obustronną;

c) stan po urazie odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa - z niewielkim zespołem bólowym L-S typu lumbalgii i rwą kulszową prawostronną o zmiennym nasileniu.

W obecnym stanie uszczerbek na zdrowiu powoda w związku wypadkiem z dnia (...) wynosi 5% , w tym stan po urazie odcinka szyjnego kręgosłupa, z zespołem bólowym szyjnym pourazowym, z zaznaczonym ograniczeniem ruchomości i rwą barkowo-ramieniową parestetyczną obustronną- 3% (poz. 89.a., 94.a.) długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, stan po urazie odcinka. lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa, z niewielkim zespołem bólowym L-S, z rwą kulszową prawostronną o zmiennym nasileniu - 2% ( poz. 90.a., 94.c.) długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

Dla powoda przeciwwskazanymi są prace wysiłkowe, fizyczne i prace obciążające kręgosłup. Powód wymaga kontynuacji leczenia zachowawczo - objawowego neurologicznego oraz leczenia rehabilitacyjnego.

Wypadek komunikacyjny z dnia (...)w którym uczestniczył powód, skutkuje do chwili obecnej bólami kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego z ograniczeniem ruchomości biernej i czynnej, parestezjami kończyn górnych. Dolegliwości te szczególnie nasilają się przy zmianach pogodowych przy niewielkim wysiłku fizycznym i zmuszają go do przyjmowania leków przeciwbólowych oraz w sposób zasadniczy utrudniają czynności życia codziennego, jak i pracę zawodową. W przyszłości wskazana będzie kontynuacja leczenia usprawniającego. Z powodu przebytego urazu mogą pojawić się dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego połączone ze wzmożonym napięciem mięśni ograniczające ich ruchomość.

Prowadzone przez powoda leczenie u neurologa i leczenie rehabilitacyjne było uzasadnione.

( dowód : opinia biegłych z zakresu chirurgii i ortopedii oraz neurologii k 68 -70 )

Powód w dniu 18 10 2011 r. udał się do (...) w K., gdzie za konsultację neurologiczną zapłacił 100 zł

( dowód Faktura VAT k 17 )

Sąd zważył :

Sprawca wypadku ponosi odpowiedzialność za skutki wypadku na podstawie art. 436 k.c. w związku z art. 435 k.c. W granicach więc odpowiedzialności sprawcy za szkody odpowiada pozwany.

Strona pozwana nie kwestionowała podstawy swojej odpowiedzialności za skutki wypadku komunikacyjnego z dnia (...)w którym ucierpiał powód. Strona pozwana przyznała powodowi dobrowolnie kwotę 2500 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz kwotę 31,18 zł zwrotu kosztów leczenia .

W tej sytuacji powód miał pełne prawo domagać się dalszego zadośćuczynienia pieniężnego za krzywdę związaną z rozstrojem zdrowia zgodnie z treścią art. 445 k.c.

Zgodnie z powołanym art. 445 § 1 kodeksu cywilnego w przypadku m. in. uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia Sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Krzywdę rozumianą jako cierpienie fizyczne jak i cierpienie natury psychicznej.

Należy także wstępnie zauważyć, że uszkodzenie ciała, o którym mowa w art. 444 § 1 k.c., obejmuje naruszenie integralności cielesnej, natomiast wywołanie rozstroju zdrowia, obejmuje wszelkie, chociażby przemijające, zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu.

Dlatego przepis art. 445 § 1 k.c. może stanowić podstawę do żądania przez poszkodowanego pieniężnego zadośćuczynienia także w przypadku przemijających zaburzeń w funkcjonowaniu organizmu, jeżeli ich następstwem są cierpienia fizyczne i psychiczne poszkodowanego. Czas trwania cierpień ma natomiast istotne znaczenie dla określenia wysokości pieniężnego zadośćuczynienia

Ustalając wysokość zadośćuczynienia Sąd powinien mieć na uwadze wszelkie okoliczności mające wpływ na rozmiar krzywdy rozumianej jako cierpienie fizyczne jak i cierpienie natury psychicznej. Są nimi w szczególności: wiek poszkodowanego, rodzaj i rozmiar doznanych obrażeń rozmiar, nasilenie i czas trwania cierpień fizycznych i psychicznych, ewentualnie stopień kalectwa, nieodwracalność następstw wypadku ( zwłaszcza zeszpecenie, kalectwo), długotrwałość i przebieg procesu leczenia, rodzaj i czas trwania ograniczeń, jakie wywołują w dotychczasowym życiu poszkodowanego, w tym potrzebę stałej rehabilitacji, konieczność zażywania środków farmakologicznych, rodzaj wykonywanej pracy, prognozy na przyszłość - ( w tym zwłaszcza niemożność wykonywania zawodu, uprawiania sportów, pracy artystycznej, rozwijania swoich zainteresowań i pasji, zawarcia związku małżeńskiego, posiadania dzieci, utrata kontaktów towarzyskich, utrata możliwości chodzenia do teatru, kina, wyjazdu na wycieczki, niemożność kontynuowania nauki, zmiany w życiu osobistym, poczucie nieprzydatności społecznej, bezradność życiową, zmiany charakteru zatrudnienia, trybu życia, przyzwyczajeń, czy też sposobu spędzania wolnego czasu pozbawienie możliwości osobistego wychowywania dzieci i zajmowania się gospodarstwem domowym (wyrok SN z dnia 18 kwietnia 2002 r., II CKN 605/00, LEX nr 484718), aktualne warunki oraz stopę życiową społeczeństwa kraju, w którym mieszka poszkodowany – a najbliższym punktem odniesienia powinien być poziom życia osoby, której przysługuje zadośćuczynienie, gdyż jej stopa życiowa rzutować będzie na rodzaj wydatków konsumpcyjnych mogących zrównoważyć doznane cierpienie (wyrok SN z dnia 29 maja 2008 r., II CSK 78/08, LEX nr 420389; wyrok SN z dnia 14 lutego 2008 r., II CSK 536/07, OSP 2010, z. 5, poz. 47; wyrok SN z dnia 4 lutego 2008 r., III KK 349/07, Biul. PK 2008, nr 4, s. 7), konieczność przedstawiania przez sumę zadośćuczynienia odczuwalnej wartości ekonomicznej, przynoszącą poszkodowanemu równowagę emocjonalną, naruszoną przez doznane cierpienia psychiczne – nie będącej jednakże wartością nadmierną w stosunku do doznanej krzywdy, co wynika z kompensacyjnego charakteru zadośćuczynienia (wyrok SN z dnia 4 lutego 2008 r., III KK 349/07, Biul. PK 2008, nr 4, s. 7; wyrok SN z dnia 14 lutego 2008 r., II CSK 536/07, LEX nr 461725,

indywidualne właściwości i subiektywne odczucia osoby pokrzywdzonej, jeśli będą istotne na tle konkretnej sprawy (wyrok SN z dnia 19 maja 1998 r., II CKN 756/97, niepubl.).

Podkreślenia wymaga, że wysokość zadośćuczynienia odpowiadająca doznanej krzywdzie powinna być odczuwalna dla poszkodowanego i przynosić mu równowagę emocjonalną, naruszoną przez doznane cierpienia psychiczne. Wysokość zadośćuczynienia musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość. Zadośćuczynienie obejmuje wszystkie cierpienia fizyczne i psychiczne, zarówno już doznane, jak i te które mogą nastąpić w przyszłości. Ma więc ono charakter całościowy i powinno stanowić rekompensatę pieniężną za całą doznaną krzywdę (G. Bieniek w: Komentarz do Kodeksu Cywilnego, Księga Trzecia - Zobowiązania, tom I, Wyd. Praw. Warszawa 1996, s.368). Winno ono mieć charakter całościowy i obejmować wszystkie cierpienia fizyczne i psychiczne, zarówno już doznane, jak i te, które zapewne wystąpią w przyszłości (a więc prognozy na przyszłość). Zadośćuczynienie, przyznawane jednorazowo, stanowić ma rekompensatę za całą krzywdę.

W wyroku z dnia 10 kwietnia 1974 r. ( II CR 123/74 - LEX nr 7457 ) Sąd Najwyższy wyraził zapatrywanie, że " Stopień uszczerbku na zdrowiu nie może być przyjmowany jako jedyna przesłanka ustalenia wysokości zadośćuczynienia z tytułu trwałego inwalidztwa spowodowanego wypadkiem. Nie można przecież pomijać czasokresu leczenia się powoda i odczuwania dolegliwości fizycznych, uczucia krzywdy spowodowanej ułomnością, a w konsekwencji niemożnością korzystania z przyjemności uprawiania sportów, brania udziału w zabawach itp." W wyroku z dnia 27 listopada 1974 r. 9 ( II CR 654/74 - LEX nr 7620 ) Sąd Najwyższy dokonał wykładni o treści - " Przy ustaleniu wysokości "odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę" (art. 445 § 1 k.c.) należy brać pod uwagę nie tylko utratę zdolności do pracy, ale także szereg innych dalszych okoliczności, mających znaczenie dla określenia doznanej krzywdy. Pojęcie krzywdy prowadzi m.in. do konieczności uwzględnienia sytuacji życiowej ofiary wypadku przed jego zaistnieniem i po jego zaistnieniu".

Zadośćuczynienie ma mieć przede wszystkim charakter kompensacyjny, wobec czego jego wysokość nie może stanowić zapłaty symbolicznej, lecz musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość. zdrowie ludzkie jest dobrem o szczególnie wysokiej wartości w związku z czym zadośćuczynienie z tytułu uszczerbku na zdrowiu powinno być odpowiednio duże, Jednocześnie wysokość ta nie może być nadmierną w stosunku do doznanej krzywdy, ale musi być "odpowiednia" w tym znaczeniu, że powinna być - przy uwzględnieniu krzywdy poszkodowanego - utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa" .

W wyroku z dnia 8 czerwca 2011 r. ( I PK 275/10 - LEX nr 1164114 ) Sąd Najwyższy przedstawił pogląd, że " Zasadniczym kryterium ustalenia wysokości zadośćuczynienia jest rozmiar cierpienia i rozmiar niekorzystnych zmian w życiu poszkodowanego będących następstwem deliktu zawinionego przez sprawcę szkody. Za jedyną przesłankę ustalenia wysokości zadośćuczynienia przyjmuje się rozmiar krzywdy. Zadośćuczynienie ma na celu kompensatę nie tylko cierpień fizycznych ale również niekorzystnych następstw zdarzenia w sferze psychiki poszkodowanego. Ma ono na celu przyniesienie poszkodowanemu równowagi emocjonalnej naruszonej przez doznane cierpienia psychiczne".

Zdaniem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z dnia 9 lutego 2000 r. ( III CKN 582/98 - LEX nr 52776 ) " Krzywda wynagradzana zadośćuczynieniem pieniężnym, uregulowanym w art. 445 kc, jest szkodą niemajątkową. Charakter takiej szkody decyduje o jej niewymierności. Przyznanego poszkodowanemu zadośćuczynienia nie należy zatem traktować na zasadzie ekwiwalentności, którą charakteryzuje wynagrodzenie szkody majątkowej. Odpowiedniość kwoty zadośćuczynienia, o której stanowi art. 445 § 1 kc, ma służyć złagodzeniu doznanej krzywdy, a jednocześnie nie być źródłem wzbogacenia" .Zadośćuczynienie powinno być zarazem środkiem pomocy dla poszkodowanego i pozostawać w odpowiednim stosunku do rozmiarów krzywdy. Kwota zadośćuczynienia nie może być nadmierna, nie może być źródłem wzbogacenia, winna uwzględniać aktualne warunki i przeciętną stopę życiową społeczności, w której przebywa pokrzywdzony ( tak: wyrok SA w Białymstoku z dnia 4.03.2014, I ACa 792/13, LEX nr 1437911). Wysokość zadośćuczynienia musi przedstawić jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość, nie może jednak spełniać funkcji źródła dochodu poszkodowanego, a jedynie wynagrodzenie mu doznany ból i cierpienie.

Zadośćuczynienie oparte na przepisie art. 445 § l k.c. musi stanowić odczuwalną wartość, która powinna być współmierna do rozmiarów poniesionej krzywdy. Nadto powinna ona uwzględniać całokształt sytuacji poszkodowanego.

Oceniając rozmiar krzywdy powoda należy przede wszystkim zauważyć, że przed wypadkiem cieszył się on dobrym stanem zdrowia. Od wypadku powód odczuwa nadal dolegliwości bólowe i znajduje się w ciągłym stresie związanym obawą o swoje zdrowie. Dolegliwości bólowe u powoda utrzymują się , chociaż od wypadku upłynął już znaczny okres czasu. Po wypadku powoda często boli głowa i kręgosłup, drętwieją mu ręce, dłonie, które czasem nie są chwytne, miewa również w nich bolesne skurcze. Od czasu wypadku powód nie może dźwigać.

Przed wypadkiem powód był w pełni sprawny fizycznie; jeździł rowerem, pływał. Obecnie nie może jeździć na rowerze ze względu na ból kręgosłupa. Czasami powód przyjmuje do chwili obecnej leki przeciwbólowe, głównie na ból głowy. Jeśli odczuwa bardziej intensywne bóle kręgosłupa, powód chodzi prywatnie na masaże. Po wypadku powód nie może wykonywać większości cięższych prac fizycznych, które wcześniej wykonywałem. Jest to związane z tym, że potem odczuwam duże dolegliwości kręgosłupa. Nie może nosić syna „ na barana”, co też pogłębia krzywdę powoda.

Wbrew stanowisku strony pozwanej, wypadek powoda nie był lekki. Stopień uszkodzenia pojazdu nie przekłada się automatycznie na zakres i rodzaj obrażeń powypadkowych u osób będących ofiarami wypadków komunikacyjnych.

W wyniku wypadku doszło do urazu kręgosłupa powoda. Ocena specjalisty chirurgii ogólnej dr K. P. ustanowionego przez stronę pozwaną , że powód doznał 1.5-2 % trwałego uszczerbku na zdrowiu w następstwie urazu skręcenia odcinka szyjnego kręgosłupa została podważona w toku przewodu sądowego przez biegłych sądowych.

Należy zauważyć , że z dokumentacji medycznej powoda wynika, że u powoda nadal utrzymują się dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego oraz bóle kończyn górnych, parestezje i drętwienia rąk, mięśni kończyn górnych, zniesienie lordozy szyjnej, ograniczenie ruchomości kręgosłupa szyjnego, wzmożone napięcie mięśni karku.

W wiarygodnej opinii biegli sądowi ustalili, iż w obecnym stanie uszczerbek na zdrowiu powoda w związku wypadkiem z dnia (...)wynosi 5% , w tym stan po urazie odcinka szyjnego kręgosłupa, z zespołem bólowym szyjnym pourazowym, z zaznaczonym ograniczeniem ruchomości i rwą barkowo-ramieniową parestetyczną obustronną- 3% (poz. 89.a., 94.a.) długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, stan po urazie odcinka. lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa, z niewielkim zespołem bólowym L-S, z rwą kulszową prawostronną o zmiennym nasileniu - 2% ( poz. 90.a., 94.c.) długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

Dla powoda przeciwwskazanymi są prace wysiłkowe, fizyczne i prace obciążające kręgosłup. Powód wymaga kontynuacji leczenia zachowawczo - objawowego neurologicznego oraz leczenia rehabilitacyjnego.

Wypadek komunikacyjny z dnia (...) w którym uczestniczył powód, skutkuje do chwili obecnej bólami kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego z ograniczeniem ruchomości biernej i czynnej, parestezjami kończyn górnych. Dolegliwości te szczególnie nasilają się przy zmianach pogodowych przy niewielkim wysiłku fizycznym i zmuszają go do przyjmowania leków przeciwbólowych oraz w sposób zasadniczy utrudniają czynności życia codziennego, jak i pracę zawodową. W przyszłości wskazana będzie kontynuacja leczenia usprawniającego. Z powodu przebytego urazu mogą pojawić się dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego połączone ze wzmożonym napięciem mięśni ograniczające ich ruchomość.

Prowadzone przez powoda leczenie u neurologa i leczenie rehabilitacyjne było uzasadnione – stwierdzili biegli sądowi .

Należy nadto zauważyć, że zdaniem biegłych -„ Na uwagę zasługuje fakt, ze w tak długim czasie po wypadku w tak znacznym stopniu utrzymują się dolegliwości powoda; z pozoru zatem zdarzenie, które być może nie powinno skutkować znacząco na przyszłość, spowodowało jednak długotrwałe dolegliwości. w przyszłości wskazana jest dla powoda kontynuacja leczenia usprawniającego, z powodu przebytego urazu mogą pojawić się dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego połączone ze wzmożonym napięciem mięśni ograniczającym ich ruchomość .

Zatem dochodzona przez powoda kwota jest w pełni uzasadniona zakresem obrażeń, długotrwałością leczenia i trwałym rozmiarem skutków zdrowotnych, a także dyskomfortu fizycznego i psychicznego oraz zmianą sytuacji życiowej powoda po wypadku.

Stanowisko strony pozwanej odmawiającej powodowi zwrotu kwoty 100 zł tytułem poniesionych kosztów konsultacji lekarskiej jest w obecnie powszechnie znanej sytuacji w służbie zdrowia nie do akceptacji.

Odszkodowanie przewidziane w art. 444 § 1 k.c. obejmuje wszelkie wypadki pozostające w związku z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, jeżeli są konieczne i celowe. Przykładowo można wymienić koszty leczenia (pobytu w szpitalu, konsultacji u wybitnych specjalistów, dodatkowej pomocy pielęgniarskiej, koszty lekarstw itp.), specjalnego odżywiania się, nabycia protez i innych koniecznych aparatów (okularów, aparatu słuchowego, wózka inwalidzkiego itp., wydatki związane z przewozem chorego do szpitala i na zabiegi, z przejazdami osób bliskich w celu odwiedzin chorego w szpitalu, z koniecznością specjalnej opieki i pielęgnacji, koszty zabiegów rehabilitacyjnych, przygotowania do innego zawodu (np. opłaty za kursy, szkolenia, koszty podręczników i innych pomocy, dojazdów itp.).

Powód niewątpliwie zmuszony był do korzystania z odpłatnej konsultacji lekarskiej, z uwagi na długi okres oczekiwania na wizyty lekarskie w palcówkach NFZ.

Żądanie odsetek ustawowych od żądanej kwoty zadośćuczynienia uzasadnia treść art. 481 k.c. oraz art. 817 k.c.

Pismem z dnia 27.10.2011 r. nadanym w tym samym dniu, powód zgłosił roszczenie o wypłatę zadośćuczynienie i odszkodowanie, i jednocześnie przyjął, iż doręczenie zgłoszenia nastąpiło w dniu 2.11.2011 r., zatem upływ 30 dniowego terminu nastąpił w dniu 2.12.201 r. Odsetki od zwiększonego roszczenia określono od daty doręczenie pisma zawierającego rozszerzenie powództwa stronie pozwanej – tj. od dnia 14 07 2014 r.

Na podstawie art. 98 k.p.c. orzeczono o kosztach procesu zasądzając na rzecz powoda koszty zastępstwa procesowego w wysokości 2 417zł oraz zwrot kosztów dwukrotnego stawiennictwa pełnomocnika powoda na rozprawach (192km x 2) - w wysokości 317zł, zwrotu kosztów wydatkowanych przez powoda w kwotach 255zł opłaty sądowej oraz 400zł tytułem opłaconej przez powoda zaliczki na biegłego).

O nieuiszczonych kosztach sądowych Sąd orzekł na mocy art.113 ust. 1 nakazując uiścić stronie pozwanej stosownie do przegranej łącznie koszty na rzecz Skarbu Państwa - Sadu Rejonowego w Kłodzku.

Na powyższą kwotę złożyła się opłata sądowa od rozszerzonego powództwa w wysokości 250 zł i kwota 951,20 zł wydatków na poczet opinii biegłych, które nie znalazły pokrycia w zaliczce wpłaconej przez powoda.

Biorąc pod uwagę powyższe przesłanki orzeczono jak w sentencji.