I C 652/23 - zarządzenie, uzasadnienie Sąd Rejonowy w Kłodzku z 2023-11-27
Sygn. akt I C 652/23
UZASADNIENIE
Powód T. P. domagał się zasądzenia od strony pozwanej kwoty 7416,86 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 9 listopada 2022 r. oraz kosztami procesu, w uzasadnieniu pozwu wskazując, że 8 września 2022 r. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzeniu uległ samochód marki F. (...) o nr rej. (...) należący do S. W.. Sprawca szkody był ubezpieczony u strony pozwanej od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. W związku z likwidacją szkody poszkodowany S. W. na okres od 8 września 2020 r. do 24 października 2022 r. wynajął od powoda samochód zastępczy w segmencie B marki R. (...) nr rej. (...), uzgadniając stawkę dobową w wysokości 160 zł + 23%VAT. Powód 27 października 2022 r. wystawił poszkodowanemu fakturę VAT nr (...) na kwotę 11011,46 zł brutto (w tym stawka dzienna 196,80 zł brutto x 46 dni + holowanie pojazdu 407,38 zł i 1256,08 zł + usługa parkingowa 295,20 zł brutto). Powód nabył wierzytelność przysługującą poszkodowanemu wobec pozwanego zakładu ubezpieczeń z tytułu odszkodowania za szkodę wynikającą z konieczności najmu pojazdu zastępczego i pismem z 23 listopada 2022r. wezwał pozwaną do zapłaty. Strona pozwana w odpowiedzi uznała swoją odpowiedzialność co do zasady, wypłaciła kwotę 3594,60 zł i odmówiła wypłaty pozostałej należności.
Strona pozwana Towarzystwo (...) S.A. z siedzibą w W. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jej rzecz zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych. Strona pozwana wskazała, że uznała za zasadny okres najmu pojazdu przez 16 dni oraz zweryfikowała stawkę najmu do 75 zł brutto. Pozwana wypłaciła należność do 1809,00 zł z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego, 295,20 zł z tytułu kosztów przechowania pojazdu oraz 1490,40 zł z tytułu kosztów holowania uszkodzonego pojazdu. Pozwana kwestionuje powództwo co do wysokości, w tym zarówno okres najmu jak i dobowy wydatek z tytułu czynszu oraz koszty holowania, a także datę wymagalności roszczenia.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
8 września 2022 r. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzeniu uległ samochód marki F. (...) o nr rej. (...) należący do S. W.. Sprawca szkody był ubezpieczony u strony pozwanej od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Poszkodowany S. W. jechał z B. w kierunku K. z trojgiem niepełnoletnich uczniów. Po zdarzeniu pojazd poszkodowanego nie nadawał się do dalszej jazdy. Na miejsce została wezwana Policja, w niedługim czasie na miejsce przyjechała laweta z firmy powoda. Poszkodowany skorzystał z usług powoda, został z miejsca zdarzenia zabrany przez lawetę do firmy powoda, gdzie w tym samym dniu otrzymał ofertę najmu pojazdu zastępczego. Poszkodowany wypełnił formularz zgłoszenia szkody wspólnie z pracownikiem powoda. W formularzu zgłoszenia w informacji dotyczącej pojazdu zastępczego podano, że poszkodowany korzysta już z pojazdu zastępczego. W formularzu zawarta jest informacja ubezpieczyciela „jeżeli wynajmiesz pojazd zastępczy we własnym zakresie zastrzegamy, że uznamy celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty najmu pojazdu zastępczego tj. takie jakie ponieślibyśmy organizując najem w jednej z wypożyczalni współpracujących z W.. W przypadku Twojego pojazdu jest to kwota 75 zł brutto za dobę najmu.
Wszelkie czynności i informacje w toku postępowania likwidacyjnego wykonywał powód w imieniu poszkodowanego. Zajmował się ustalaniem autoryzowanego warsztatu, w którym dokonana zostanie naprawa pojazdu, wykonał też usługę przewiezienia uszkodzonego pojazdu do warsztatu w W.. Szkoda była częściowa, a poszkodowany zdecydował o bezgotówkowej likwidacji szkody. Pojazd poszkodowanego został przetransportowany do W. do autoryzowanego serwisu, któremu decyzją z 8 listopada 2022r. przyznano dopłatę odszkodowania w kwocie 15696,07 zł do wcześniej uznanego 4922,60 zł. Poszkodowany kilkukrotnie dzwonił do warsztatu, żeby dowiedzieć się, kiedy pojazd zostanie naprawiony. Naprawa trwała ponad miesiąc i zakończyła się 24 października 2022r., po naprawie powód sprowadził samochód poszkodowanego do swojej siedziby i w tym dniu poszkodowany odebrał swój samochód i zwrócił pojazd zastępczy.
Poszkodowany był zadowolony z kompleksowej obsługi jakiej udzieliła mu firma powoda. Poszkodowany nie posiadał innego pojazdu, a pojazd zastępczy był mu bezzwłocznie potrzebny.
Dowód:
- zeznania świadka S. W. k. 58;
- formularz zgłoszenia k. 23 – 24;
- Arkusz naprawy k. 22;
- decyzja z 8 listopada 2022r. skierowana do (...) Sp.z o.o. k. 57.
S. W. zawarł 8 września 2022 r. z powodem umowę najmu pojazdu zastępczego, na mocy której wynajął od powoda samochód zastępczy R. (...) nr rej. (...), uzgadniając stawkę dobową w wysokości 160 zł + 23%VAT. Umowa najmu nie obciążała poszkodowanego wpłatą własną, kaucją, nie zawierała też limitu kilometrów. Zgodnie z umową rozliczenie najmu pojazdu miało nastąpić poprzez bezpośrednie rozliczenie się wynajmującego z ubezpieczycielem OC sprawcy szkody, tj. (...) S.A. w związku z kolizją drogową z 8 września 2022 r. Rozliczenie to obejmować miało wyłącznie uzasadniony czas braku możliwości korzystania przez najemcę z jego samochodu, a więc uzasadniony czas naprawy… Powód 27 października 2022 r. wystawił poszkodowanemu fakturę VAT nr (...) na kwotę 11011,46 zł, obejmującą najem pojazdu na okres 46 dni tj. od 8 września 2022 r. do 24 października 2022 r., za cenę 160 zł/dobę netto, łącznie 9052,80 zł brutto oraz holowanie pojazdu na parking 407,38 zł brutto, holowanie pojazdu do serwisu 1256,08 zł, usługa parkingowa 8 dni, przy stawce 30 zł netto za dobę, 295,20 zł brutto, płatną przelewem w terminie do 3 listopada 2022r.
Powód wystawił 8 września 2022r. formularz pomocy drogowej, w którym wskazał, przewóz pojazdu marki F. (...) nr rej. (...), z miejsca załadunku tj. K. ul. (...), godz. 20 40 na miejsce rozładunku B. 79C (Baza), g. 21 30, adres Bazy usługodawcy (...) C, wyjazd g. 20 30. W formularzu wpisano:
- dojazd do poszkodowanego 5,80 zł/km, 2,6 km, wartość 15,08 zł;
- przewóz samochodu 6,20 zł/km, 2,6 km, wartość 16,12 zł;
- czynności załadunkowe wartość 150 zł
- czynności wyładunkowe wartość 150 zł;
- parking auta od 8 września 2022r. do 15 września 2022r. 30 zł x 8 dni wartość 240 zł
Razem wartość netto 571,20 zł,
VAT 23% 131,37 zł
Wartość brutto 702,57 zł
Powód wystawił 15 września 2022r. formularz pomocy drogowej, w którym wskazał, przewóz pojazdu marki F. (...) nr rej. (...), z miejsca załadunku tj. B. 79C, godz. 10 00 na miejsce rozładunku W. ul (...), g. 12 00, adres Bazy usługodawcy (...) C, wyjazd g. 10 00. W formularzu wpisano:
- przewóz samochodu 6,20 zł/km, 60,1 km, wartość 372,62 zł;
- powrót do bazy 5,80zł/km, 60,1 km, wartość 348,58 zł
- czynności załadunkowe wartość 150 zł
- czynności wyładunkowe wartość 150 zł;
Razem wartość netto 1021,20 zł,
VAT 23% 234,87 zł
Wartość brutto 1256,07 zł
Powód T. P. zawarł ze S. W. 27 października 2022r. umowę cesji wierzytelności – prawa do zwrotu kosztów z tytułu najmu auta zastępczego zgodnie z fakturą (...) – przysługującą poszkodowanemu wobec pozwanego zakładu ubezpieczeń z tytułu odszkodowania OC za szkodę likwidowaną pod numerem (...) – 01.
Powód pismem z 27 października 2022 r. , doręczonym pozwanej 7 listopada 2022 r. wezwał stronę pozwaną do zapłaty w terminie 7 dni od wezwania 11011,46 zł za fakturę nr (...) za wynajem auta zastępczego, do pisma dołączono fakturę, umowę najmu, umowę cesji, pełnomocnictwo oraz oświadczenie poszkodowanego o konieczności najmu auta zastępczego.
Strona pozwana decyzją z 8 listopada 2022 r. poinformowała powoda o przyznaniu odszkodowania w łącznej wysokości 3594,60 zł, wskazując że koszty najmu pojazdu zastępczego zaakceptowano za okres 16 dni, w tym za 5 dni od dnia zdarzenia 8 września 2022r. do dnia zgłoszenia szkody 12 września 2022r. przy stawce powoda 196,80 zł/dobę, razem 984 zł brutto i 11 dni przy stawce 75 zł/dobę brutto = 825 zł brutto.
Jednocześnie wskazano, że za holowanie na parking przyznano 400,20 zł zaś za holowanie do serwisu 1090,20 zł, akceptując ilość kilometrów, stawkę załadunku i rozładunku i przyjmując stawkę 6 zł za km. Koszt parkowania pojazdu uznano w całości.
Powód pismem z 23 listopada 2022r. wezwał stronę pozwaną do zapłaty zaległej kwoty 7416,86 zł.
Okoliczności bezsporne.
W tak ustalonym stanie faktyczny Sąd zważył, co następuje:
Powództwo jako zasadne podlegało uwzględnieniu w części.
Według art. 822 § 1 k.c., powstanie obowiązku zapłaty przez zakład ubezpieczeń (ubezpieczyciela) odszkodowania z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakłada powstanie odpowiedzialności ubezpieczonego, czyli samego ubezpieczającego lub osoby, na której rzecz ubezpieczający zawarł umowę ubezpieczenia, za szkody wyrządzone osobom trzecim. Zobowiązanie do zapłaty odszkodowania z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ma więc ze swej istoty charakter akcesoryjny, tylko zatem wtedy, gdy ubezpieczony stanie się zgodnie z przepisami prawa cywilnego odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną osobie trzeciej, dochodzi do powstania odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń wobec tej osoby z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Zakres odpowiedzialności ubezpieczonego wobec osoby trzeciej wyznacza co do zasady zakres odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (por. np. uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2005 r., III CZP 99/04, OSNC 2005, nr 10, poz. 166 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 stycznia 2002 r., II CKN 353/99, nie publ.). Akcesoryjny, wynikający z art. 822 § 1 k.c., charakter zobowiązania ubezpieczyciela z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej potwierdzają w odniesieniu do obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przepisy art. 23, 34, 35 i 36 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm. - dalej: "ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych" lub "u.u.o."). W myśl tych przepisów, na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, do której zawarcia obowiązany jest posiadacz bezpośrednio eksploatujący pojazd (por. uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2005 r., III CZP 99/04), zakład ubezpieczeń jest zobowiązany, w granicach ustalonej sumy gwarancyjnej, do zapłaty odszkodowania za szkodę na osobie lub w mieniu wyrządzoną w związku z ruchem pojazdu, objętą odpowiedzialnością posiadacza (art. 436 § 1 zdanie pierwsze lub art. 436 § 1 zdanie drugie k.c.). Odpowiedzialność za szkody wyrządzone ruchem wszelkich pojazdów mechanicznych oparta została na zasadzie ryzyka (art. 436 k.c. w związku z art. 435 k.c.). Uzasadnieniem tej zaostrzonej odpowiedzialności jest przede wszystkim szczególne i wzmożone niebezpieczeństwo jakie wiąże się z użyciem tych środków komunikacji.
W tak ukształtowanej odpowiedzialności posiadacza pojazdu mechanicznego przesłanki stanowią powstanie szkody w mieniu lub na osobie, spowodowanie szkody przez ruch mechanicznego środka komunikacji, oraz związek przyczynowy między szkodą a ruchem pojazdu. Szkoda wywołująca odpowiedzialność z tytułu ryzyka musi być wyrządzona przez ruch mechanicznego środka komunikacji. Ponadto pomiędzy działaniem sprawcy szkody a skutkiem tego działania musi zachodzić związek przyczynowy (opisany w art. 361 kc). W Świetle tego zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa swojego działania.
Szkodą w mieniu jest wszelki uszczerbek majątkowy. Przy ustaleniu wysokości szkody należy posługiwać się przyjętą w piśmiennictwie i orzecznictwie teorią różnicy. Oznacza to, że dla ustalenia wysokości szkody zestawia się obecną wartość samochodu z tą, jaką by on przedstawiał gdyby nie było wypadku (tak, G. Bieniek, Odpowiedzialność cywilna za wypadki drogowe, Warszawa 2006 str.140). Zasada pełnego odszkodowania w ujęciu kodeksu cywilnego przejawia się w tym, że naprawienie szkody obejmuje zarówno straty jakie poszkodowany poniósł, jak i korzyści które mógł osiągnąć gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zgodnie z art. 361 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność za normalne następstwa działania lub zaniechania z którego szkoda wynikła.
Podkreślić należy, że zgodnie poglądem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z dnia 8 września 2004r., w sprawie IV CK 672/03 za normalne następstwo zniszczenia pojazdu służącego poszkodowanemu do prowadzenia działalności gospodarczej należy uznać konieczność czasowego wynajęcia pojazdu zastępczego w celu kontynuowania tej działalności w okresie, gdy szkoda nie została jeszcze naprawiona. Postulat pełnego odszkodowania przemawia więc za przyjęciem stanowiska o potrzebie zwrotu przez ubezpieczyciela tzw. wydatków koniecznych, potrzebnych na czasowe używanie zastępczego środka komunikacji w związku z niemożliwością korzystania z niego wskutek zniszczenia, z tym że tylko za okres między dniem zniszczenia a dniem w którym poszkodowany może nabyć analogiczny pojazd, nie dłuższy jednak niż za czas do zapłaty odszkodowania. Okoliczność, iż koszty wynajęcia pojazdu zastępczego przekroczyły cenę nowego samochodu, nie może automatycznie przesądzać o istnieniu przyczynienia się poszkodowanego do powiększenia rozmiaru szkody.
W oparciu o powołane orzeczenia należało podzielić pogląd powoda, że pełne odszkodowanie w niniejszej sprawie obejmować powinno rzeczywiście poniesione i uzasadnione koszty najmu pojazdu. Powód domagał się zasądzenia kosztów najmu pojazdu zastępczego za okres 46 dni według stawki 160 zł netto, 196,80 zł brutto. Należy zauważyć, że z chwilą zgłoszenia szkody 12 września 2022r. ubezpieczyciel poinformował poszkodowanego, że w przypadku skorzystania we własnym zakresie z usług wynajmującego pojazd zastępczy pozwana uzna koszty najmu według stawki za dobę 75 zł brutto. Powód uczestniczył w wypełnianiu formularza zgłoszenia szkody i zapoznał się z tą informacją w tym samym czasie co poszkodowany. Powód i poszkodowany nie zareagowali w żaden sposób na tę informację, nie zwrócili się do ubezpieczyciela z prośbą o zorganizowanie poszkodowanemu pojazdu zastępczego na warunkach wskazanych w tej informacji. Z tego też powodu, mając na uwadze obowiązek poszkodowanego minimalizacji szkody wynikający z art. 354 § 2, art. 362 i 826 § 1 k.c. w ocenie Sądu należało przyjąć, że za okres od zgłoszenia szkody i uzyskania informacji o wysokości stawki akceptowanej przez ubezpieczyciela należało uznać za zasadną stawkę 75 zł brutto za dobę. Jednocześnie, skoro pojazd poszkodowanego pozostawał w naprawie do 24 października 2022r. w autoryzowanym warsztacie w W., szkoda w pojeździe rozliczana była bezgotówkowo i koszty naprawy uzgadniane były pomiędzy ubezpieczycielem a tym warsztatem, to brak było podstaw do dowolnego ustalania uzasadnionego czasu trwania tej naprawy. Poszkodowany nie miał wpływu na czas trwania tej naprawy. Jak zeznał wybór warsztatu został dokonany w oparciu o kryterium czasu trwania naprawy. Ponadto poszkodowany kilkukrotnie dzwonił do warsztatu i dopytywał, kiedy pojazd będzie gotowy do odbioru. Pojazd został odebrany z naprawy 24 października 2022r. i w tym samym dniu poszkodowany zwrócił pojazd zastępczy. Jak wynika z pisma strony pozwanej z 8 listopada 2022r., pozwana dopiero w tym dniu uznała w całości koszty naprawy pojazdu poszkodowanego i dopłaciła warsztatowi dalszą kwotę 15696,07 zł (k. 57).
W związku z powyższym w ocenie Sądu powodowi należało się odszkodowane za koszty najmu pojazdu przez cały okres 46 dni, lecz za okres od dnia szkody tj. od 8 września 2022r. do dnia zgłoszenia szkody tj. 12 września 2022r. według stawki powoda 196,80 zł brutto za dobę łącznie za 5 dni 984 zł (uznane przez stronę pozwaną) zaś za dalszy najem 41 dni według stawki 75 zł, przy czym pozwana uznała te koszty jedynie za 11 dni w kwocie 825 zł.
Należne poszkodowanemu koszty najmu pojazdu zastępczego powinny wynosić łącznie 4059 zł {(5dni x 196,80 zł + 11 x 75 zł) – łącznie 1809 zł uznane przez pozwaną + 30 dni x75 zł – łącznie 2250 zł}. Skoro pozwana uznała koszty najmu do kwoty 1809 zł, to do dopłaty pozostała kwota 2250 zł za pozostały okres 30 dni według stawki 75 zł.
W ocenie Sądu powodowi należało się też odszkodowane z tytułu holowania pojazdu z miejsca zdarzenia na parking i z parkingu do serwisu w W. zgodnie z kwotą wskazaną na fakturze. W ocenie Sądu stawka za km holowania wskazana w fakturze nie odbiega od cen rynkowych. Uzasadnione jest również, że powód stosuje stawkę niższą tj. 5,80 zł/km, gdy jedzie bez obciążenia po pojazd, który ma być holowany i stawkę wyższą tj. 6,20 zł/km, gdy transportuje pojazd na lawecie. Brakująca kwota odszkodowania za koszty holowania, którą pozwana powinna zwrócić powodowi wynosi 173,06 zł. Pozwana bowiem uznała koszty holowania w kwocie 1490,40 zł, podczas gdy zgodnie z fakturą wyniosły one 1663,46 zł.
Mając powyższe na uwadze uwzględniono powództwo w części przyjmując, że uzasadnione koszty najmu pojazdu zastępczego powinny wynosić 4059 zł brutto + koszty holowania łącznie 1663,46 zł + usługa parkowania 295,20 zł (uznana przez pozwana w całości), razem 6017,66 zł a skoro strona pozwana koszty te zapłaciła do kwoty 3594,60 zł, do zapłaty pozostała kwota 2423,06 zł. Powództwo w pozostałym zakresie podlegało oddaleniu.
Jednocześnie Sąd orzekł o należnych odsetkach ustawowych od zgłoszonego roszczenia w oparciu o art. 481 § 1 k.c., 455 k.c. oraz art. 817 k.c. i 14 ust. 1 uoc w myśl którego zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. W przedmiotowej sprawie powód pismem doręczonym 7 listopada 2022 r., wezwał pozwaną do zapłaty kwoty objętej fakturą. Szkoda w tym zakresie powinna być naprawiona najpóźniej do dnia 7 grudnia 2020 r., pozwana pozostawała więc w opóźnieniu od 8 grudnia 2022r. Żądanie zapłaty odsetek ustawowych za opóźnienie za okres od 9 listopada 2022r. do 8 grudnia 2022r. podlegało oddaleniu.
O kosztach orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c., przyjmując że powód wygrał proces w 32,67%. Strony poniosły koszty postępowania w łącznej wysokości 4134 zł, w tym opłata sądowa od pozwu w kwocie 500 zł; kwota 34 zł tytułem opłat skarbowych od pełnomocnictw pełnomocników stron oraz kwota 2 x po 1800 zł tytułem kosztów wynagrodzenia obu pełnomocników. Dokonując stosunkowego rozdzielenia kosztów, powód powinien te koszty ponieść do kwoty 2783,42 zł, a strona pozwana do kwoty 1350,58 zł. Skoro powód poniósł koszty w łącznej kwocie 2317 zł, to powinien zwrócić stronie pozwanej koszty w kwocie 466,42 zł (2783,42 zł – 2317 zł).
ZARZĄDZENIE
- odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron;
- kal. 14 dni
27.11.2023r.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Kłodzku
Data wytworzenia informacji: