Portal Orzeczeń Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kłodzku

UZASADNIENIE

Powód M. J. domagał się zasądzenia od strony pozwanej kwoty 499,70 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 27 września 2020r. oraz kosztami procesu, w uzasadnieniu pozwu wskazując, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej polegającej na wynajmie samochodów zastępczych klientom, których samochody uległy unieruchomieniu na skutek kolizji, 14 sierpnia 2020 r. zawarł z Ł. N. umowę najmu pojazdu zastępczego nr (...), uzgadniając stawkę dobową 200 zł netto, 246 zł brutto. Przedmiotem umowy był samochód marki K. (...). Samochód został zwrócony 21 sierpnia 2020r., a łączny koszt najmu pojazdu zastępczego przez 8 dni wyniósł 1968,00 zł. Powód nabył wierzytelność przysługującą poszkodowanemu wobec pozwanego zakładu ubezpieczeń z tytułu odszkodowania za szkodę wynikającą z konieczności najmu pojazdu zastępczego. Powód wystawił fakturę 26 sierpnia 2020r. i przesłał pozwanemu. Decyzją z 4 września 2020r. pozwany uznał częściowo roszczenie, wypłacając powodowi 7 września 2020r. 240 zł, stanowiący odszkodowanie z a 3 dni najmu przy stawce 65,04 zł netto za dobę. Powód wezwał stronę pozwaną do zapłaty, lecz strona pozwana odmówiła wypłaty dalszej kwoty.

Strona pozwana Towarzystwo (...) S.A. z siedzibą w W. w sprzeciwie od nakazu zapłaty z 11 kwietnia 2024r., wydanego w sprawie I Nc 681/24 zaskarżyła go w całości i wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie na jej rzecz zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych. Strona pozwana przyznała, że w dacie kolizji z 13 sierpnia 2020r. z udziałem poszkodowanego kierującego pojazdem maki F. o nr rej (...) (klasa C), pojazd sprawcy był objęty zawartą z pozwanym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Pozwana zarzuciła, że poszkodowany zrezygnował z najmu pojazdu u powoda i skorzystał z najmu pojazdu zastępczego z firmy współpracującej z pozwanym tj. (...) S.A. Pozwany zapewnił poszkodowanemu pojazd zastępczy klasy C za stawkę 80 zł brutto. Pozwany zarzucił, że żądana przez powoda stawka jest zawyżona, a przede wszystkim wykracza ona poza poziom cen oferowanych przez pozwanego. Pozwany zarzucił, że poszkodowany wynajął pojazd zastępczy u powoda 14 sierpnia 2020r., natomiast szkodę zgłosił ubezpieczycielowi dopiero 19 sierpnia 2020r., gdyż po rozmowie z pracownikiem pozwanego poszkodowany powziął informację, że został wprowadzony w błąd przez powoda i zrezygnował z jego usług. Pozwany uznał za zasadny okres 3 dni najmu tj. 2 dni na zgłoszenie szkody, co nastąpiło 19 sierpnia 2020r. i 1 dzień na zdanie pojazdu do 20 sierpnia 2020r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

13 sierpnia 2020 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ samochód marki F. (...) o nr rej. (...) należący do Ł. N.. Sprawca szkody był ubezpieczony u strony pozwanej od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Na miejsce była wzywana Policja, lecz wobec tego, że sprawca uznał swoją odpowiedzialność za szkodę, poszkodowany odwołał interwencję.

Pojazd poszkodowanego po zdarzeniu wymagał przewiezienia do warsztatu na lawecie. Poszkodowany telefonicznie zadzwonił do swojego ubezpieczyciela (...) i zwrócił się o zorganizowanie transportu, co przyjęto jako zgłoszenie z polisy dobrowolnego ubezpieczenia poszkodowanego z tytułu Auto Casco. Bezpośrednio po zgłoszeniu interwencji do poszkodowanego zadzwoniono z firmy powoda, że zostanie mu podstawiony pojazd zastępczy. Poszkodowany był przekonany, że pojazd zastępczy dostarczyła mu firma współpracująca z ubezpieczycielem sprawcy szkody, dlatego podpisał z powodem umowę najmu pojazdu zastępczego. Pojazd zastępczy firma powoda dostarczyła poszkodowanemu z S. do K. na lawecie w dniu 14 sierpnia 2020r. wraz z dokumentami niezbędnymi do zawarcia umowy.

Zgodnie z umową z 14 sierpnia 2020r. powód wynajął Ł. N. samochód marki K. (...) o nr rej. (...), przy stawce najmu 200 zł netto za dobę. Jednocześnie z podpisaniem umowy najmu, poszkodowany w dniu 14 sierpnia 2020r. podpisał umowę cesji wierzytelności, którą określa umowa najmu pojazdu zastępczego z 14 sierpnia 2020r.

Powód pismem z 20 sierpnia 2020r. zawiadomił stronę pozwaną o zawarciu umowy najmu z poszkodowanym oraz warunkach tej umowy.

Poszkodowany Ł. N. 19 sierpnia 2020r. zgłosił szkodę w pojeździe z 13 sierpnia 2020r., gdyż dopiero wówczas podczas rozmowy z pracownikiem strony pozwanej dowiedział się, że wykonana przez pozwaną usługa holowania pojazdu z miejsca zdarzenia w K. do warsztatu naprawczego w Ł. w ramach Assistance nie stanowiła zgłoszenia szkody z OC sprawcy, a tym samym że umowa najmu pojazdu zastępczego zawarta z powodem nie została zorganizowana przez ubezpieczyciela sprawcy.

Poszkodowany z chwilą powzięcia wiadomości, że firma powoda nie jest firmą współpracującą z ubezpieczycielem sprawcy, zrezygnował z usług powoda i skorzystał z oferty najmu pojazdu zastępczego zorganizowanego przez pozwaną. Poszkodowany zwrócił pojazd powodowi w dniu 21 sierpnia 2020r. i od tego dnia korzystał z pojazdu zastępczego dostarczonego na zlecenie ubezpieczyciela przez firmę (...) S.A.

Powód 26 sierpnia 2020r. wystawił fakturę nr (...) na kwotę 1968 zł, za najem pojazdu klasy B za 8 dni przy stawce 246 zł brutto. Powód 28 sierpnia 2020r. przesłał drogą elektroniczną stronie pozwanej umowę najmu wraz z umową cesji wierzytelności oraz fakturą 26 sierpnia 2020r.

Strona pozwana decyzją z 4 września 2020r. przyznała powodowi odszkodowanie za najem pojazdu zastępczego w kwocie 240 zł brutto, w tym uznała za zasadne 3 dni najmu przy stawce 80 zł brutto za dobę. W decyzji wskazano, że zasadny okres najmu wynosił 3 dni, w tym dwa dni na zgłoszenie szkody do 19 sierpnia 2020r. i 1 dzień na zdanie i wynajem z innej wypożyczalni.

Dowód:

- zeznania świadka Ł. N. k. 71;

- nagranie zgłoszenia szkody k. na płycie k. 46;

- umowa najmu z załącznikami k. 8 – 11;

- umowa cesji wierzytelności k. 14;

- faktura nr (...) k. 12;

- pismo z 20.08.2020 k. 16;

- pismo z 28.08.2020r. k. 13;

- decyzja z 04.09.2020r.

W tak ustalonym stanie faktyczny Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu w całości.

Według art. 822 § 1 k.c., powstanie obowiązku zapłaty przez zakład ubezpieczeń (ubezpieczyciela) odszkodowania z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakłada powstanie odpowiedzialności ubezpieczonego, czyli samego ubezpieczającego lub osoby, na której rzecz ubezpieczający zawarł umowę ubezpieczenia, za szkody wyrządzone osobom trzecim. Zobowiązanie do zapłaty odszkodowania z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ma więc ze swej istoty charakter akcesoryjny, tylko zatem wtedy, gdy ubezpieczony stanie się zgodnie z przepisami prawa cywilnego odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną osobie trzeciej, dochodzi do powstania odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń wobec tej osoby z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Zakres odpowiedzialności ubezpieczonego wobec osoby trzeciej wyznacza co do zasady zakres odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (por. np. uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2005 r., III CZP 99/04, OSNC 2005, nr 10, poz. 166 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 stycznia 2002 r., II CKN 353/99, nie publ.). Akcesoryjny, wynikający z art. 822 § 1 k.c., charakter zobowiązania ubezpieczyciela z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej potwierdzają w odniesieniu do obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przepisy art. 23, 34, 35 i 36 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm. - dalej: "ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych" lub "u.u.o."). W myśl tych przepisów, na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, do której zawarcia obowiązany jest posiadacz bezpośrednio eksploatujący pojazd (por. uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2005 r., III CZP 99/04), zakład ubezpieczeń jest zobowiązany, w granicach ustalonej sumy gwarancyjnej, do zapłaty odszkodowania za szkodę na osobie lub w mieniu wyrządzoną w związku z ruchem pojazdu, objętą odpowiedzialnością posiadacza (art. 436 § 1 zdanie pierwsze lub art. 436 § 1 zdanie drugie k.c.). Odpowiedzialność za szkody wyrządzone ruchem wszelkich pojazdów mechanicznych oparta została na zasadzie ryzyka (art. 436 k.c. w związku z art. 435 k.c.). Uzasadnieniem tej zaostrzonej odpowiedzialności jest przede wszystkim szczególne i wzmożone niebezpieczeństwo jakie wiąże się z użyciem tych środków komunikacji.

W tak ukształtowanej odpowiedzialności posiadacza pojazdu mechanicznego przesłanki stanowią powstanie szkody w mieniu lub na osobie, spowodowanie szkody przez ruch mechanicznego środka komunikacji, oraz związek przyczynowy między szkodą a ruchem pojazdu. Szkoda wywołująca odpowiedzialność z tytułu ryzyka musi być wyrządzona przez ruch mechanicznego środka komunikacji. Ponadto pomiędzy działaniem sprawcy szkody a skutkiem tego działania musi zachodzić związek przyczynowy (opisany w art. 361 kc). W Świetle tego zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa swojego działania.

Szkodą w mieniu jest wszelki uszczerbek majątkowy. Przy ustaleniu wysokości szkody należy posługiwać się przyjętą w piśmiennictwie i orzecznictwie teorią różnicy. Oznacza to, że dla ustalenia wysokości szkody zestawia się obecną wartość samochodu z tą, jaką by on przedstawiał gdyby nie było wypadku (tak, G. Bieniek, Odpowiedzialność cywilna za wypadki drogowe, Warszawa 2006 str.140). Zasada pełnego odszkodowania w ujęciu kodeksu cywilnego przejawia się w tym, że naprawienie szkody obejmuje zarówno straty jakie poszkodowany poniósł, jak i korzyści które mógł osiągnąć gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zgodnie z art. 361 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność za normalne następstwa działania lub zaniechania z którego szkoda wynikła.

Podkreślić należy, że zgodnie poglądem Sądu Najwyższego wyrażonym uchwała 7 sędziów SN z 17.11.2011 r., III CZP 5/11, OSNC 2012, nr 3, poz. 28. odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego; nie jest ona uzależniona od niemożności korzystania przez poszkodowanego z komunikacji zbiorowej. Ponadto Sąd Najwyższy w uchwale z 24.08.2017 r., w sprawie III CZP 20/17 (OSNC 2018, nr 6, poz. 56) wskazał, że wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione.

W oparciu o powołane orzeczenia należało przyjąć, że pełne odszkodowanie w niniejszej sprawie obejmować powinno celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty najmu pojazdu. Rację ma strona pozwana, że na poszkodowanym spoczywał obowiązek minimalizacji szkody oraz niezwłocznego zgłoszenia szkody. Podkreślić trzeba, że poszkodowany był przekonany, że po zgłoszeniu zdarzenia na Policję i swojemu ubezpieczycielowi w związku ze zgłoszeniem potrzeby zorganizowani transportu uszkodzonego pojazdu, to ktoś z firmy powoda zgłosił się do niego z propozycją dostarczenia mu pojazdu zastępczego. Poszkodowany kategorycznie twierdził, że nie dzwonił do firmy powoda, nie dokonywał wyboru jego oferty. Poszkodowany był przekonany, że to ubezpieczyciel zorganizował mu pojazd zastępczy, a jego zgłoszenie potrzeby zorganizowania lawety dokonane w dniu szkody tj. 13 sierpnia 2020r. zostało potraktowane jako zgłoszenie szkody z OC sprawcy. Jednocześnie powód nie potrafił wyjaśnić w jaki sposób powziął wiedzę o zdarzeniu drogowym z udziałem poszkodowanego oraz potrzebie zorganizowania mu pojazdu zastępczego.

Z okoliczności podawanych przez poszkodowanego wynika jednoznacznie, że powód wprowadził go w błędne przekonanie, że wykonuje usługę wynajmu pojazdu zastępczego jako firma współpracująca z ubezpieczycielem. Z tego powodu, poszkodowany nie dokonał prawidłowego zgłoszenia szkody z polisy ubezpieczeniowej OC sprawcy szkody. Dopiero 19 sierpnia 2020r. poszkodowany od pracownika strony pozwanej dowiedział się, że firma powoda nie współpracuje z ubezpieczycielem, a jego szkoda z OC sprawcy szkody nie została zgłoszona. Poszkodowany z chwilą powzięcia informacji o tym, że został wprowadzony w błąd przez powoda, zrezygnował z jego usług i 21 sierpnia 2020r. oddał wynajęty pojazd. Od tego dnia korzystał z pojazdu zastępczego zorganizowanego przez ubezpieczyciela.

Podkreślić należy, że powód w dniu zawarcia umowy najmu pojazdu zastępczego w dniu 14 sierpnia 2020r. z Ł. N. zawarł z nim również umowę cesji wierzytelności wobec ubezpieczyciela sprawcy szkody wynikającej z tej umowy najmu. Jednocześnie podwód o zawarciu umowy najmu z poszkodowanym oraz nabyciu wierzytelności zawiadomił pozwaną dopiero pismem z 20 sierpnia 2020r. Zatem strona pozwana nie miała możliwości, aby wcześniej zapewnić poszkodowanemu pojazd zastępczy, gdyż szkoda została zgłoszona dopiero w dniu 19 sierpnia 2020r., a opóźnienie w zgłoszeniu szkody wynikało z działań powoda, które doprowadziły poszkodowanego do błędnego przekonania, że szkoda z OC sprawcy została zgłoszona 13 sierpnia 2020r., oraz, że powód dostarczył poszkodowanemu pojazd zastępczy w ramach likwidacji tej szkody, jako firma współpracująca z ubezpieczycielem.

Z powyższych względów Sąd uznał, że strona pozwana zasadnie odmówiła powodowi wypłaty żądanej dalszej kwoty odszkodowania wynikającej z faktury VAT z 26 sierpnia 2020r. Skoro szkoda została zgłoszona dopiero 19 sierpnia 2020r., a odpowiedzialność za to opóźnienie ponosił powód, który nie tylko wprowadził poszkodowanego w błąd – ale też jako uprawniony z umowy cesji wierzytelności mógł niezwłocznie po zawarciu 14 sierpnia 2020r. z poszkodowanym umowy najmu i cesji, zgłosić te okoliczności stronie pozwanej, a uczynił to dopiero 20 sierpnia 2020r. – to w ocenie Sądu żądanie zapłaty odszkodowania ponad uznane przez pozwaną i wypłacone 240 zł za okres 3 dni najmu wg stawki 80 zł brutto, było nieuzasadnione.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. obciążając powoda w całości kosztami poniesionymi przez stronę pozwaną w łącznej wysokości 107 zł, w tym opłatą 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz kwotą 90 zł tytułem kosztów wynagrodzenia pełnomocnika.

ZARZĄDZENIE

- (...);

- kal. 14 dni