I C 419/23 - zarządzenie, uzasadnienie Sąd Rejonowy w Kłodzku z 2023-11-30
Sygn. akt I C 419/23
UZASADNIENIE
Strona powodowa (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Wierzytelności z siedzibą w G. wniosła o zasądzenie od pozwanego 11720,59 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu tj. od dnia 19 kwietnia 2023r. oraz o zasądzenie kosztów procesu wg norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu wskazano, że dochodzona wierzytelność wynika z zawartej przez pozwanego z (...) Finanse Sp. z o.o. z siedzibą w P. 2 października 2015r. umowy pożyczki o nr (...), której pozwany nie spłacił, co skutkowało wypowiedzeniem umowy i jej wymagalnością z dniem 17 kwietnia 2019r. Strona powodowa nabyła od pożyczkodawcy 15 lutego 2022r. wierzytelność wobec pozwanego wynikającą z umowy pożyczki nr (...). Powódka wskazała, że pozwany dokonał wpłat w łącznej kwocie 9340 zł. na dochodzoną pozwem kwotę 11720,59 zł składają się: 7614,07 zł niespłacony kapitał, 3669,32 zł odsetki karne u umowne, 443,29 zł opłaty związane z udzieleniem i obsługą pożyczki zgodnie z tabelą opłat.
Pozwany J. T. podczas przesłuchania wniósł o oddalenie powództwa w całości, zarzucając że spłacił kapitał z zaciągniętych pożyczek, przyznał, że dobierał na podstawie aneksów do umowy kolejne pożyczki. W jego odczuciu spłacił te pożyczki, a powództwo dotyczy wyłącznie naliczonych kosztów i odsetek.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Pozwany J. T. zawarł 2 października 2015r. z (...) Finanse Sp. z o.o. Sp. K. z/s w P. (zwaną B. pożyczki) umowę pożyczki nr (...). Pożyczka kwoty 1500 zł została udzielona na 44 tygodnie, pierwsza rata tygodniowa 72,58 zł, pozostałe po 72,70 zł Zgodnie z pkt 1 umowy całkowity koszt pożyczki to 1390,68 zł, w tym 100 zł oplata przygotowawcza, 407,96 zł prowizja, 708,74 zł opłata za brak poręczenia, 40 zł opłata za dostarczenie środków, 133,98 zł oprocentowanie, a ponadto 220,00 zł opłata za usługę terenowej obsługi pożyczki, 88 zł opłata za pakiet medyczny. Łącznie zobowiązanie do spłaty 3198,68 zł na dzień zawarcia umowy, (...) 458,57 %.
Pożyczka w kwocie 1200 zł została przekazana przez pożyczkodawcę na kartę przedpłaconą, zaś kwota 300 zł wypłacona gotówką, co pozwany pokwitował w treści umowy.
Według historii spłat pozwany w okresie od 2 października do 4 grudnia 2015 wpłacił łącznie pożyczkodawcy 750 zł. Różnica między łącznym zobowiązaniem do spłaty z umowy pożyczki 3198,68 zł, a łącznym zobowiązaniem do spłaty wskazanym w aneksie nr (...) pkt 1 L wynoszącym 2448,68 zł wynosi 750 zł.
Pozwany J. T. zawarł 17 grudnia 2015r. z (...) Finanse Sp. z o.o. Sp. K. z/s w P. (zwaną B. pożyczki) aneks (...) nr (...) do umowy pożyczki nr (...), w którym oświadczył że do zapłat z umowy pożyczki pozostała kwota 2448, 68 zł. Z chwilą zawarcia niniejszego aneksu pożyczkobiorca będzie dokonywał spłat Łącznego zobowiązania do spłaty razem z Łącznym zobowiązaniem do sałaty z Aneksu razem jako Łączne zobowiązanie do spłaty po podwyższeniu w tygodniowych ratach. podpisania umowy Zgodnie z aneksem kwota do wypłaty wynosiła 1470 zł została udzielona na 62 tygodnie, pierwsza tara tygodniowa 94,48 zł, pozostałe po 94,44 zł Zgodnie z pkt 1 aneksu 1 do umowy całkowity koszt pożyczki to 1740,64 zł, w tym 220,50 zł prowizja, 1230,18 zł opłata za brak poręczenia, 30 zł opłata przygotowawcza, 259,96 zł oprocentowanie, a ponadto 140,00 zł opłata za usługę terenowej obsługi pożyczki, 56 zł opłata za pakiet medyczny. Łącznie zobowiązanie do spłaty z aneksu 3406,64 zł na dzień zawarcia umowy, (...) 351,74 %.
Łączne zobowiązanie do spłaty (z umowy pożyczki) 2448,68 zł.
Łączne zobowiązanie do spłaty po Podwyższeniu 5855,32 zł. Zgodnie z pkt 1 M umowa została zmieniona i przedłużona. Łączny czas trwania umowy (...) tygodnie.
Pożyczka w kwocie 1470 zł została wypłacona gotówką, co pozwany pokwitował w treści aneksu umowy.
Według historii spłat pozwany w okresie od 17 grudnia 2015r. do 18 lutego 2016r. wpłacił łącznie pożyczkodawcy 830 zł. Różnica między łącznym zobowiązaniem do spłaty po Podwyższeniu 5855,32 zł, a łącznym zobowiązaniem do spłaty wskazanym w aneksie nr (...) pkt 1 L wynoszącym 4518,88 zł wynosi 1336,44 zł.
Pozwany J. T. zawarł 16 kwietnia 2016 r. z (...) Finanse Sp. z o.o. Sp. K. z/s w P. (zwaną B. pożyczki) aneks (...) nr (...) do umowy pożyczki nr (...), w którym oświadczył że do zapłat z umowy pożyczki pozostała kwota 4518,88 zł. Z chwilą zawarcia niniejszego aneksu „pożyczkobiorca będzie dokonywał spłat Łącznego zobowiązania do spłaty razem z Łącznym zobowiązaniem do spłaty z Aneksu razem jako Łączne zobowiązanie do spłaty po podwyższeniu, w tygodniowych ratach”. Zgodnie z aneksem całkowita kwota pożyczki 3021,71 zł, została udzielona na 89 tygodni, pierwsza rata tygodniowa 89,81 zł, pozostałe po 89,51 zł Zgodnie z pkt 1 aneksu 2 do umowy całkowity koszt pożyczki to 2199,81 zł, w tym 174,00 zł prowizja, 1349,71 zł opłata za brak poręczenia, 30 zł opłata przygotowawcza, 426,10 zł oprocentowanie, a ponadto 220,00 zł opłata za usługę terenowej obsługi pożyczki, 88 zł opłata za pakiet medyczny. Łącznie zobowiązanie do spłaty z aneksu 3447,81 zł na dzień zawarcia umowy, (...) 372,16 %.
Łączne zobowiązanie do spłaty (z umowy pożyczki i aneksu nr (...) ) 4518,88 zł.
Łączne zobowiązanie do spłaty po Podwyższeniu 7966,69 zł. Zgodnie z pkt 1 M i M 1 umowa została zmieniona i przedłużona. Łączny czas trwania umowy (...) tygodni.
Pożyczka w kwocie 1160 zł została wypłacona gotówką, zaś w kwocie 1861,71 zł przekazana przez pożyczkodawcę na kartę przedpłaconą, co pozwany pokwitował w treści aneksu nr (...) do umowy pożyczki.
Według historii spłat pozwany w okresie od 16 kwietnia 2016r. do 18 czerwca 2016r. wpłacił łącznie pożyczkodawcy 1100 zł. Różnica między łącznym zobowiązaniem do spłaty po Podwyższeniu 7966,69 zł a łącznym zobowiązaniem do spłaty wskazanym w aneksie nr (...) pkt 1 L wynoszącym 5147,55 zł wynosi 2819,14 zł.
Pozwany J. T. zawarł 19 listopada 2016 r. z (...) Finanse Sp. z o.o. Sp. K. z/s w P. (zwaną B. pożyczki) aneks (...) nr (...) do umowy pożyczki nr (...), w którym oświadczył, że do zapłaty z umowy pożyczki pozostała łącznie kwota 5147,55 zł. Z chwilą zawarcia niniejszego aneksu „pożyczkobiorca będzie dokonywał spłat Łącznego zobowiązania do spłaty razem z Łącznym zobowiązaniem do spłaty z Aneksu razem jako Łączne zobowiązanie do spłaty po podwyższeniu, w tygodniowych ratach”. Zgodnie z aneksem całkowita kwota pożyczki 2693,38 zł, została udzielona na 92 tygodnie, pierwsza rata tygodniowa 89,10 zł, pozostałe po 89,35 zł Zgodnie z pkt 1 aneksu 3 do umowy całkowity koszt pożyczki to 1918,40 zł, w tym 145,50 zł prowizja, 1193,88 zł opłata za brak poręczenia, 30 zł opłata przygotowawcza, 379,02 zł oprocentowanie, a ponadto 170,00 zł opłata za usługę terenowej obsługi pożyczki. Łącznie zobowiązanie do spłaty z aneksu 3072,40 zł na dzień zawarcia umowy, (...) 373,06 %.
Łączne zobowiązanie do spłaty (z umowy pożyczki i aneksu nr (...) ) 5147,55 zł.
Łączne zobowiązanie do spłaty po Podwyższeniu 8219,95 zł. Zgodnie z pkt 1 M i M 1 umowa została zmieniona i przedłużona. Łączny czas trwania umowy (...) tygodni.
Pożyczka w kwocie 970 zł została wypłacona gotówką, zaś w kwocie 1723,38 zł przekazana przez pożyczkodawcę na kartę przedpłaconą, co pozwany pokwitował w treści aneksu nr (...) do umowy pożyczki.
Według historii spłat pozwany w okresie od 19 listopada 2016 r. do 5 sierpnia 2017r. wpłacił łącznie pożyczkodawcy 2200 zł. Różnica między łącznym zobowiązaniem do spłaty po Podwyższeniu 8219,95 zł z aneksu nr (...), a łącznym zobowiązaniem do spłaty wskazanym w aneksie nr (...) pkt 1 K wynoszącym 6076,28 zł wynosi 2143,67 zł.
Pozwany J. T. zawarł 16 sierpnia 2017 r. z (...) Finanse Sp. z o.o. Sp. K. z/s w P. (zwaną B. pożyczki) aneks (...) nr (...) do umowy pożyczki nr (...), w którym oświadczył, że do zapłaty z umowy pożyczki pozostała łącznie kwota 6076,28 zł. Z chwilą zawarcia niniejszego aneksu „pożyczkobiorca będzie dokonywał spłat Łącznego zobowiązania do spłaty razem z Łącznym zobowiązaniem do spłaty z Aneksu razem jako Łączne zobowiązanie do spłaty po podwyższeniu, w tygodniowych ratach”. Zgodnie z aneksem całkowita kwota pożyczki 1908,80 zł, została udzielona na 89 tygodni, pierwsza rata tygodniowa 102,74 zł, pozostałe po 102,48 zł Zgodnie z pkt 1 aneksu 4 do umowy całkowity koszt pożyczki to 418,54 zł, w tym 127,27 zł prowizja, 30 zł opłata przygotowawcza, 233,27 zł oprocentowanie, a ponadto 28,00 zł opłata za usługę terenowej obsługi pożyczki. Łącznie zobowiązanie do spłaty z aneksu 2327,34 zł na dzień zawarcia umowy, (...) 79,11 %.
Łączne zobowiązanie do spłaty (z umowy pożyczki i aneksu nr (...) ) 6076,28 zł.
Łączne zobowiązanie do spłaty po Podwyższeniu 8403,62 zł. Zgodnie z pkt 1 M i M 1 umowa została zmieniona i przedłużona. Łączny czas trwania umowy (...) tygodni.
Pożyczka w kwocie 780 zł została wypłacona gotówką, zaś w kwocie 1128,80 zł przekazana przez pożyczkodawcę na kartę przedpłaconą, co pozwany pokwitował w treści aneksu nr (...) do umowy pożyczki.
Według historii spłat pozwany w okresie od 16 sierpnia 2017 r. do 27 grudnia 2017r. wpłacił łącznie pożyczkodawcy 1170 zł. Różnica między łącznym zobowiązaniem do spłaty po Podwyższeniu 8403,62 zł z aneksu nr (...), a łącznym zobowiązaniem do spłaty wskazanym w aneksie nr (...) pkt 1 K wynoszącym 7259,37 zł wynosi 1144,25 zł.
Pozwany J. T. zawarł 29 grudnia 2017 r. z (...) Finanse Sp. z o.o. Sp. K. z/s w P. (zwaną B. pożyczki) aneks (...) nr (...) do umowy pożyczki nr (...), w którym oświadczył, że do zapłaty z umowy pożyczki pozostała łącznie kwota 7259,37 zł. Z chwilą zawarcia niniejszego aneksu „pożyczkobiorca będzie dokonywał spłat Łącznego zobowiązania do spłaty razem z Łącznym zobowiązaniem do spłaty z Aneksu razem jako Łączne zobowiązanie do spłaty po podwyższeniu, w tygodniowych ratach”. Zgodnie z aneksem całkowita kwota pożyczki 1928,80 zł, została udzielona na 82 tygodnie, pierwsza rata tygodniowa 117,55 zł, pozostałe po 117,64 zł Zgodnie z pkt 1 aneksu 5 do umowy całkowity koszt pożyczki to 458,22 zł, w tym 178,70 zł prowizja, 30 zł opłata przygotowawcza, 229,52 zł oprocentowanie, a ponadto 20,00 zł opłata za usługę terenowej obsługi pożyczki. Łącznie zobowiązanie do spłaty z aneksu 2387,02 zł na dzień zawarcia umowy, (...) 85,40 %.
Łączne zobowiązanie do spłaty (z umowy pożyczki i aneksu nr (...) ) 7259,37 zł.
Łączne zobowiązanie do spłaty po Podwyższeniu 9646,39 zł. Zgodnie z pkt 1 M i M 1 umowa została zmieniona i przedłużona. Łączny czas trwania umowy (...) tygodni.
Pożyczka w kwocie 800 zł została wypłacona gotówką, zaś w kwocie 1128,80 zł przekazana przez pożyczkodawcę na kartę przedpłaconą, co pozwany pokwitował w treści aneksu nr (...) do umowy pożyczki.
Według historii spłat pozwany w okresie od 29 grudnia 2017r. do 22 lutego 2019r. wpłacił łącznie pożyczkodawcy 1060 zł.
Pożyczkodawca pismem z 4 marca 2019r. wypowiedział pozwanemu umowę pożyczki wraz z aneksami z zachowaniem 30 – dniowego okresu wypowiedzenia. Pismo zostało wysłane listem poleconym, było dwukrotnie awizowane i nie podjęte w terminie do dnia 28 marca 2019r.
(...) Finanse S.A. z/s w P. zawarł 12 lutego 2022r. ze stroną powodową umowę przelewu wierzytelności obejmująca zgodnie z załącznikiem nr 4 wierzytelność wobec pozwanego na kwotę 10474,89 zł wynikająca z umowy pożyczki nr (...) z 2 października 2015r.
Dowód:
- umowa pożyczki z 02.10.2015r. k. 33 – 36;
- wypowiedzenie umowy pożyczki wraz z potwierdzeniem doręczenia k. 37, 39 – 40;
- umowa przelewu wierzytelności wraz z wyciągiem z załącznika nr 4 k. 12 – 32;
- zawiadomienie pozwanego o przelewie wraz informacjami k. 41, 42 – 43, 44;
- aneks nr (...) do umowy pożyczki k. 81 – 87;
- aneks nr (...) do umowy pożyczki k. 88 – 94;
- aneks nr (...) do umowy pożyczki k. 94 – 99;
- aneks nr (...) do umowy pożyczki k. 100 – 105;
- aneks nr (...) do umowy pożyczki k. 106 – 110;
- historia spłat k. 111 – 125.
Pozwany J. T. z zawodu jest nauczycielem, pracuje jako kierowca i zarabia najniższą krajową, posiada zadłużenie z tytułu alimentów, prowadzone jest przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne. Pozwany miał świadomość, że pożyczka jest droga, w czasie obowiązywania umowy pozostawał okresowo bez pracy i wówczas dodatkowo koszty rosły. Pozwany był przekonany, że spłacił kapitał pobranych pożyczek w całości.
Dowód:
- zeznania pozwanego k. 127.
Sąd zważył co następuje:
Powództwo podlegało uwzględnieni w części.
Strona powodowa dochodziła od pozwanego zapłaty należności wynikających z umowy pożyczki zawartej przez pozwanego z poprzednikiem prawnym strony powodowej (...) Finanse Sp. z o.o. Sp. K. z/s w P. (zwanego dalej jako B. pożyczki). Strona powodowa wskazała, że pozwany nie wywiązał się z warunków umowy pożyczki, gdyż nie dokonał spłaty zadłużenia w całości, jednocześnie przyznała, że pozwany dokonał spłaty zadłużenia w łącznej wysokości 9340 zł. Strona powodowa zobowiązana przez Sąd do przedłożenia szczegółowego wyliczenia zadłużenia oraz sposobu rozliczenia wpłat dokonywanych przez pozwanego przedłożyła między innymi pięć umów – aneksów do umowy pożyczki zawartej przez pozwanego w dniu 2 października 2015r. oraz (jak się okazało) niepełną historię spłat.
Nie ulega wątpliwości, że pozwany jest konsumentem w rozumieniu art. 22 1 kc, a co za tym idzie ocena prawidłowości i rzetelności działania pożyczkodawcy, będącego przedsiębiorcą podlega ocenie zgodnie z kryteriami wyznaczonymi przez ustawę z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz.U.2023.1028 t.j., dalej jako ukk) w brzmieniu obowiązującym w dniu zawierania umowy.
Zgodnie z art. 36b ukk w przypadku odroczenia spłaty zadłużenia wynikającego z umowy o kredyt konsumencki w okresie 120 dni od dnia wypłaty tego kredytu: 1) całkowitą kwotę kredytu dla celów ustalenia maksymalnej wysokości pozaodsetkowych kosztów kredytu, o której mowa w art. 36a, stanowi kwota udzielonego i wypłaconego kredytu, którego spłata została następnie odroczona; 2) do pozaodsetkowych kosztów kredytu dolicza się wszystkie koszty i opłaty, które kredytobiorca jest obowiązany ponieść w związku z odroczeniem spłaty kredytu, naliczone w okresie 120 dni od dnia wypłaty kredytu. Natomiast według art. 36c. ukk w przypadku udzielenia przez kredytodawcę lub podmiot z nim powiązany konsumentowi, który nie dokonał pełnej spłaty kredytu, kolejnych kredytów w okresie 120 dni od dnia wypłaty pierwszego z kredytów:
1) całkowitą kwotę kredytu, dla celów ustalenia maksymalnej wysokości pozaodsetkowych kosztów kredytu, o której mowa w art. 36a, stanowi kwota pierwszego z kredytów;
2) pozaodsetkowe koszty kredytu obejmują sumę pozaodsetkowych kosztów wszystkich kredytów udzielonych w tym okresie.
Ustawodawca w art. 45 ukk wprowadził sankcję, że w przypadku naruszenia przez kredytodawcę między innymi art. 36a-36c konsument, po złożeniu kredytodawcy pisemnego oświadczenia, zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy w terminie i w sposób ustalony w umowie.
Analizując stan faktyczny sprawy należało przyjąć, że pożyczkodawca w sposób rażący naruszył prawa pozwanego jako konsumenta. Umowy zawierane przez pozwanego jako aneksy do umowy pożyczki z 2 października 2015 r., stanowiły w istocie kolejne umowy pożyczki, zawierane z naruszeniem zakazu przewidzianego w powołanym wyżej art. 36 c ukk. Pożyczkodawca bowiem przed upływem terminu spłaty pierwotnie udzielonej pożyczki w kwocie 1500 zł, do której doliczono całkowity koszt pożyczki łącznie 1390 zł, w momencie gdy wymagalnych i zapłaconych było 11 z 44 rat, zawarł z pozwanym kolejną umowę pożyczki kwoty 1470 zł, doliczając od niej ponownie koszty i prowizje (łącznie 1676,68 zł. Pierwotny wierzyciel (pożyczkodawca) udzielił pozwanemu w okresie od 2 października 2015r. do 29 grudnia 2017r. sześciu pożyczek na łączną kwotę 12522,69 zł na podstawie umów, które co do pięciu z tych pożyczek nazwał aneksami do „pierwszej” umowy pożyczki
Bezspornym było, że pozwany w tym okresie wpłacił na rzecz pożyczkodawcy łącznie 9335,58 zł. Strona powodowa nie przedłożyła rzetelnego rozliczenia wpłat dokonanych przez pozwanego, a w historii spłat brakuje wpłat, które z całą pewnością zostały dokonane, gdyż znajduje to odzwierciedlenie z wyliczeniach pozostałego zadłużenia dokonywanych w kolejnych „aneksach”.
W ocenie Sądu, skoro pożyczkodawca udzielał pozwanemu kolejnych pożyczek z naruszeniem art. 36c ukk, to należało zastosować sankcję z tego przepisu i ustalić, że maksymalne koszty udzielania dalszych pożyczek stanowią wysokość tych kosztów ustalonych od pierwszej pożyczki, czyli 1390,68 zł. Stąd w ocenie Sądu pożyczkodawcy należą się wyłącznie koszty ustalone od pierwszej pożyczki udzielonej 2 października 2015r. w łącznej kwocie 1390,68 zł. Skoro więc pozwany otrzymał sześć pożyczek w łącznej kwocie wypłaconego kapitału 12522,69 zł i zobowiązany był pokryć całkowite koszty udzielonej pożyczki w kwocie 1390,68 zł, to jego zadłużenie wobec pożyczkodawcy z tytułu wszystkich zawartych w tym czasie umów winno wynosić 13913,37 zł (12522,69 zł + 1390,68 zł). Skoro pozwany spłacił te pożyczki do kwoty 9335,58 zł, do zapłaty pozostała kwota 4577,79 zł.
Jednocześnie Sąd uznał, że pozwany zawierając kolejne umowy pożyczki dokonywał uznania długu wynikającego z wcześniej zawartej umowy pożyczki, co skutkowało zgodnie z art. 123 §1 pkt 2 k.c. przerwą biegu przedawnienia, i rozpoczęciu tego biegu na nowo (art. 124§ 2 k.c.). Stąd, mając na uwadze obowiązek z art. 117 § 2 1 k.c. należało przyjąć, że nie doszło do przedawnienia roszczeń przysługujących stronie powodowej względem pozwanego
O odsetkach orzeczono zgodnie z żądaniem pozwu, strona powodowa domagała się zasądzenia od żądanej pozwem kwoty odsetek ustawowych za opóźnienie liczonych do dnia wniesienia pozwu.
O kosztach procesu orzeczono zgodnie z art. 100 k.p.c. przyjmując że strona powodowa wygrała proces w 39%, zaś poniosła koszty w łącznej wysokości 4484,26 zł. Stąd należało zasądzić od pozwanego na rzecz strony powodowej 39% z tej kwoty tj. 1748,86 zł.
ZARZĄDZENIE
Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi stron powodowej;
K.. 14 dni.
30.11.2023r.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Kłodzku
Data wytworzenia informacji: