Portal Orzeczeń Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kłodzku

UZASADNIENIE

Powód T. P. domagał się zasądzenia od strony pozwanej kwoty 3565,50zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 23 listopada 2022 r. oraz kosztami procesu, w uzasadnieniu pozwu wskazując, że 30 września 2022 r. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzeniu uległ samochód marki K. (...) o nr rej. (...) należący do P. W.. Sprawca szkody był ubezpieczony u strony pozwanej od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. W związku z likwidacją szkody poszkodowana na okres od 30 września 2022 r. do 29 października 2022 r. wynajęła od powoda samochód zastępczy w segmencie A marki T. (...) o nr rej. (...), uzgadniając stawkę dobową w wysokości 150 zł + 23%VAT. Powód 4 listopada 2022 r. wystawił poszkodowanej fakturę VAT nr (...) na kwotę 6098,83 zł brutto (w tym stawka dzienna 184,50 zł brutto x 29 dni + holowanie pojazdu 453,13 zł + usługa parkingowa 295,20 zł brutto). Powód 4 listopada 2022r. nabył wierzytelność przysługującą poszkodowanej wobec pozwanego zakładu ubezpieczeń z tytułu odszkodowania za szkodę wynikającą z konieczności najmu pojazdu zastępczego i pismem z 23 listopada 2022r. wezwał pozwaną do zapłaty. Strona pozwana w odpowiedzi uznała swoją odpowiedzialność co do zasady, wypłaciła kwotę 2533,33 zł i odmówiła wypłaty pozostałej należności.

Strona pozwana Towarzystwo (...) S.A. z siedzibą w W. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. Strona pozwana wskazała, że uznała za zasadny okres najmu pojazdu przez 21 dni oraz zweryfikowała stawkę najmu do 85 zł brutto. Pozwana wypłaciła należność z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego do 1785,00 zł brutto, odmawiając wypłaty odszkodowania za 8 dni. Zarzuciła, że poszkodowana dopuściła się zwłoki w zgłoszeniu zastrzeżeń do kosztorysu przedstawionego jej w dniu 4 października 2022r., gdyż uwagi te zgłoszono dopiero 14 października 2022r..

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

30 września 2022 r. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzeniu uległ samochód marki K. (...) o nr rej. (...) należący do P. W.. Sprawca szkody był ubezpieczony u strony pozwanej od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Poszkodowana P. W. jechała w K. drogą z pierwszeństwem przejazdu. Sprawczyni zdarzenia wyjechała z drogi podporządkowanej doprowadzając do zderzenia pojazdów. Poszkodowana była zestresowana, pojazd nie nadawał się do dalszej jazdy i konieczne było natychmiastowe usuniecie go z drogi. Poszkodowana zadzwoniła do swojego partnera i wspólnie zadzwonili do firmy powoda, aby skorzystać z usługi holowania oraz najmu pojazdu zastępczego. Poszkodowana wspólnie ze swoim partnerem 30 września 2022r. wypełniła formularz zgłoszenia szkody. Poszkodowana z pomocą swojego partnera oraz pracowników powoda dokonywała wszelkich czynności w toku postępowania likwidacyjnego. Strona pozwana w formularzu zgłoszenia z 30 września 2022r., a także w piśmie z 30 września 2022r. przesłanym na adres mailowy poszkodowanej, poinformowała ją o możliwości zorganizowania dla potrzeb poszkodowanej pojazdu zastępczego oraz o akceptowalnej przez ubezpieczyciela stawce najmu. W piśmie tym wskazano, że w przypadku najmu pojazdu w innej wypożyczalni, stawka za najem zostanie zweryfikowana do kwoty 85 zł brutto. Przedstawiciel strony pozwanej skontaktował się telefonicznie z poszkodowaną 2 października 2022r., proponując jej ponownie możliwość zorganizowania pojazdu zastępczego, informując o wysokości stawki akceptowanej przez ubezpieczyciela.

Poszkodowanej przedstawiono wycenę naprawy pojazdy w dniu 4 października 2022r., gdzie koszt naprawy ustalono na 17052,70 zł. Wartość pojazdu marki K. (...) rok prod. 2017 ustalono na 36500 zł.

Poszkodowana mailem z 14 października 2022r. wysłanym z pocztą elektroniczną z adresu powoda zgłosiła potrzebę przeprowadzenia powtórnych oględzin pojazdu, informując że samochód został odstawiony do naprawy do warsztatu A. w W., gdzie po zdemontowaniu części okazało się, że są inne uszkodzenia, które nie zostały uwzględnione. Dodatkowe oględziny przeprowadzono 21 października 2022r., zaś 25 października 2022r. strona pozwana wydała decyzję o przyznaniu odszkodowania w wysokości 22112,60 zł. Poszkodowana otrzymała odszkodowanie 26 października 2022r.

P. W. zawarła 30 września 2022 r. z powodem umowę najmu pojazdu zastępczego, na mocy której wynajęła od powoda samochód zastępczy marki T. (...) o nr rej. (...), uzgadniając stawkę dobową w wysokości 150 zł netto. Umowa najmu nie obciążała poszkodowanej wpłatą własną, kaucją, nie zawierała też limitu kilometrów. Zgodnie z umową rozliczenie najmu pojazdu miało nastąpić poprzez bezpośrednie rozliczenie się wynajmującego z ubezpieczycielem OC sprawcy szkody, tj. (...) S.A. w związku z kolizją drogową z 30 września 2022 r. Rozliczenie to obejmować miało wyłącznie uzasadniony czas braku możliwości korzystania przez najemcę z jego samochodu, a więc uzasadniony czas naprawy… Powód 4 listopada 2022 r. wystawił poszkodowanej fakturę VAT nr (...) na kwotę 6098,83 zł brutto (w tym stawka dzienna 184,50 zł brutto x 29 dni + holowanie pojazdu 453,13 zł + usługa parkingowa 295,20 zł brutto). Powód T. P. zawarł z P. W. 4 listopada 2022 r. umowę cesji wierzytelności – prawa do zwrotu kosztów z tytułu najmu auta zastępczego zgodnie z fakturą (...) – przysługującą poszkodowanej wobec pozwanego zakładu ubezpieczeń z tytułu odszkodowania OC za szkodę likwidowaną pod numerem (...) – 01. Powód pismem z 4 listopada 2022r., doręczonym 15 listopada 2022r. wezwał pozwaną do zapłaty. Strona pozwana w odpowiedzi uznała swoją odpowiedzialność co do zasady, wypłaciła kwotę 2533,33 zł i odmówiła wypłaty pozostałej należności.

Powód pismem z 4 listopada 2022 r. , doręczonym pozwanej 15 listopada 2022 r. wezwał stronę pozwaną do zapłaty 6098,83 zł za fakturę nr (...) za wynajem auta zastępczego oraz holowanie i parking uszkodzonego auta, do pisma dołączono fakturę, umowę najmu, umowę cesji, pełnomocnictwo oraz oświadczenie poszkodowanego o konieczności najmu auta zastępczego, a także formularz usług pomocy drogowej oraz mapkę dojazdu.

Strona pozwana pismem z 22 listopada 2022r. poinformowała powoda o przyznaniu odszkodowania w wysokości 2185 zł. wyjaśniła, że uznała za zasadny najem przez 21 dni przystawce dobowej 85 zł brutto, łącznie 1785 zł z tytułu najmu. Pozwana odmówiła wypłaty odszkodowania za 8 dni z tytułu zwłoki w zgłoszeniu konieczności przeprowadzenia dodatkowych oględzin uszkodzonego pojazdu. Ponadto pozwana uznała 400 zł z tytułu kosztów holowania, w pozostałym zakresie odmówiła zapłaty.

Powód pismem z 23 listopada 2022r. ponownie wezwał stronę pozwaną do zapłaty zaległej kwoty 3913,83 zł.

Strona pozwana decyzją z 8 grudnia 2022 r. poinformowała powoda o przyznaniu dopłaty do odszkodowania za holowanie i parkowanie pojazdu w łącznej wysokości 348,33 zł, w pozostałym zakresie obejmującym żądanie zapłaty odszkodowana za najem pojazdu zastępczego podtrzymała swoje stanowisko. Pozwana w piśmie tym zarzuciła powodowi, że mogła poszkodowanej zapewnić pojazd zastępczy za stawkę 85 zł i to w klasie C, odpowiadającej segmentowi pojazdu uszkodzonego. Tymczasem powód wypożyczył poszkodowanej pojazd klasy A, czyli o 2 klasy niższej i to za stawkę dwukrotnie wyższą.

Okoliczności bezsporne.

W tak ustalonym stanie faktyczny Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jako zasadne podlegało uwzględnieniu w nieznacznej części.

Według art. 822 § 1 k.c., powstanie obowiązku zapłaty przez zakład ubezpieczeń (ubezpieczyciela) odszkodowania z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakłada powstanie odpowiedzialności ubezpieczonego, czyli samego ubezpieczającego lub osoby, na której rzecz ubezpieczający zawarł umowę ubezpieczenia, za szkody wyrządzone osobom trzecim. Zobowiązanie do zapłaty odszkodowania z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ma więc ze swej istoty charakter akcesoryjny, tylko zatem wtedy, gdy ubezpieczony stanie się zgodnie z przepisami prawa cywilnego odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną osobie trzeciej, dochodzi do powstania odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń wobec tej osoby z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Zakres odpowiedzialności ubezpieczonego wobec osoby trzeciej wyznacza co do zasady zakres odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (por. np. uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2005 r., III CZP 99/04, OSNC 2005, nr 10, poz. 166 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 stycznia 2002 r., II CKN 353/99, nie publ.). Akcesoryjny, wynikający z art. 822 § 1 k.c., charakter zobowiązania ubezpieczyciela z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej potwierdzają w odniesieniu do obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przepisy art. 23, 34, 35 i 36 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm. - dalej: "ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych" lub "u.u.o."). W myśl tych przepisów, na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, do której zawarcia obowiązany jest posiadacz bezpośrednio eksploatujący pojazd (por. uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2005 r., III CZP 99/04), zakład ubezpieczeń jest zobowiązany, w granicach ustalonej sumy gwarancyjnej, do zapłaty odszkodowania za szkodę na osobie lub w mieniu wyrządzoną w związku z ruchem pojazdu, objętą odpowiedzialnością posiadacza (art. 436 § 1 zdanie pierwsze lub art. 436 § 1 zdanie drugie k.c.). Odpowiedzialność za szkody wyrządzone ruchem wszelkich pojazdów mechanicznych oparta została na zasadzie ryzyka (art. 436 k.c. w związku z art. 435 k.c.). Uzasadnieniem tej zaostrzonej odpowiedzialności jest przede wszystkim szczególne i wzmożone niebezpieczeństwo jakie wiąże się z użyciem tych środków komunikacji.

W tak ukształtowanej odpowiedzialności posiadacza pojazdu mechanicznego przesłanki stanowią powstanie szkody w mieniu lub na osobie, spowodowanie szkody przez ruch mechanicznego środka komunikacji, oraz związek przyczynowy między szkodą a ruchem pojazdu. Szkoda wywołująca odpowiedzialność z tytułu ryzyka musi być wyrządzona przez ruch mechanicznego środka komunikacji. Ponadto pomiędzy działaniem sprawcy szkody a skutkiem tego działania musi zachodzić związek przyczynowy (opisany w art. 361 kc). W Świetle tego zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa swojego działania.

Szkodą w mieniu jest wszelki uszczerbek majątkowy. Przy ustaleniu wysokości szkody należy posługiwać się przyjętą w piśmiennictwie i orzecznictwie teorią różnicy. Oznacza to, że dla ustalenia wysokości szkody zestawia się obecną wartość samochodu z tą, jaką by on przedstawiał gdyby nie było wypadku (tak, G. Bieniek, Odpowiedzialność cywilna za wypadki drogowe, Warszawa 2006 str.140). Zasada pełnego odszkodowania w ujęciu kodeksu cywilnego przejawia się w tym, że naprawienie szkody obejmuje zarówno straty jakie poszkodowany poniósł, jak i korzyści które mógł osiągnąć gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zgodnie z art. 361 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność za normalne następstwa działania lub zaniechania z którego szkoda wynikła.

Podkreślić należy, że zgodnie poglądem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z dnia 8 września 2004r., w sprawie IV CK 672/03 za normalne następstwo zniszczenia pojazdu służącego poszkodowanemu do prowadzenia działalności gospodarczej należy uznać konieczność czasowego wynajęcia pojazdu zastępczego w celu kontynuowania tej działalności w okresie, gdy szkoda nie została jeszcze naprawiona. Postulat pełnego odszkodowania przemawia więc za przyjęciem stanowiska o potrzebie zwrotu przez ubezpieczyciela tzw. wydatków koniecznych, potrzebnych na czasowe używanie zastępczego środka komunikacji w związku z niemożliwością korzystania z niego wskutek zniszczenia, z tym że tylko za okres między dniem zniszczenia a dniem w którym poszkodowany może nabyć analogiczny pojazd, nie dłuższy jednak niż za czas do zapłaty odszkodowania . Okoliczność, iż koszty wynajęcia pojazdu zastępczego przekroczyły cenę nowego samochodu, nie może automatycznie przesądzać o istnieniu przyczynienia się poszkodowanego do powiększenia rozmiaru szkody.

Nie wszystkie jednak wydatki pozostające w związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym mogą być refundowane, istnieje bowiem obowiązek wierzyciela zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów (art. 354 § 2, art. 362 i 826 § 1 k.c.). Na dłużniku ciąży w związku z tym obowiązek zwrotu wydatków celowych i ekonomicznie uzasadnionych, pozwalających na wyeliminowanie negatywnych dla poszkodowanego następstw, niedających się wyeliminować w inny sposób, z zachowaniem rozsądnej proporcji między korzyścią wierzyciela a obciążeniem dłużnika. Nie jest celowe nadmierne rozszerzanie odpowiedzialności odszkodowawczej i w konsekwencji - gwarancyjnej ubezpieczyciela, co mogłoby prowadzić do wzrostu składek ubezpieczeniowych. Tak, Uchwała SN(7) z 17.11.2011 r., III CZP 5/11, OSNC 2012, nr 3, poz. 28.

W oparciu o powołane orzeczenia należało przyjąć, że pełne odszkodowanie w niniejszej sprawie obejmować powinno rzeczywiście poniesione, ale również uzasadnione koszty najmu pojazdu. Podkreślić należy, że poszkodowana już w chwili zgłaszania szkody na formularzu zgłoszenia oraz pismem wysłanym jej przez ubezpieczyciela na adres mailowy wskazany do kontaktu, uzyskała informację o możliwości skorzystania z pojazdu zastępczego zorganizowanego przez ubezpieczyciela. Jednocześnie ubezpieczyciel poinformował poszkodowaną o wypożyczalniach z którymi współpracuje i pouczył, że jeżeli skorzysta z innej wypożyczalni ubezpieczyciel akceptuje stawkę pojazdu zastępczego w klasie C w kwocie 85 zł brutto. Poszkodowana zawierając z powodem umowę najmu wiedziała więc, jaką stawkę dobową najmu ubezpieczyciel zaakceptuje. Powinna ona o tym poinformować wynajmującego. Poszkodowana zeznała, że powód zajął się postępowaniem likwidacyjnym oraz, że poinformowała powoda o tym, że dzwonił do niej pracownik ubezpieczyciela proponując pojazd zastępczy oraz informując o obowiązującej stawce. Poszkodowana nie wykazała zainteresowania ofertą strony pozwanej, gdyż jak zeznała miała już auto i pomoc od powoda. W ocenie Sądu zarzut strony pozwanej co do wysokości stawki wskazanej przez powoda okazał się uzasadniony. Skoro strona pozwana od chwili zgłoszenia szkody była gotowa bezgotówkowo zapewnić poszkodowanej pojazd zastępczy przy stawce dziennej 85 zł brutto, to obowiązkiem poszkodowanej było współdziałanie z ubezpieczycielem w celu minimalizacji szkody. Tymczasem poszkodowana, a także powód, gdyż był o tych propozycjach informowany, zignorowali stanowisko ubezpieczyciela w tej kwestii.

Jednocześnie Sąd uznał, że nieuzasadniona była odmowa wypłaty odszkodowania za 8 dni najmu pojazdu zastępczego, obejmujący okres od dnia dostarczenia poszkodowanej kosztorysu naprawy tj. od 4 października 2022r. do dnia zgłoszenia żądania przeprowadzenia dodatkowych oględzin tj. do 14 października 2022r. Zdaniem strony pozwanej poszkodowana powinna niezwłocznie takie uwagi zgłosić; uwzględniła na ten cel 2 dni. Ocena taka zdaniem Sądu była dowolna. Z okoliczności sprawy wynika, że pojazd poszkodowanej został w czasie likwidacji szkody odstawiony do warsztatu naprawczego w W., a konieczność dodatkowych oględzin miała wynikać z tego, że przy demontażu części pojazdu ujawniły się inne uszkodzenia, które nie zostały uwzględnione. Poszkodowana zatem musiała zapoznać się z treścią kalkulacji, udostępnić ją warsztatowi, ewentualnie innemu rzeczoznawcy, żeby zweryfikować prawidłowość wyliczeń. Wprawdzie, jak wynika z treści maila poszkodowanej z 14 października 2022r. (k. 113), został on wysłany z adresu mailowego powoda; tym niemniej w ocenie Sądu brak było podstaw do uznania, że poszkodowana miała możliwość zgłosić zastrzeżenia do kosztorysu w ciągu dwóch dni. Podkreślić należy, że strona pozwana przeprowadziła powtórne oględziny pojazdu dopiero po tygodniu od dnia zgłoszenia potrzeby ich dokonania przez poszkodowaną tj. 21 października 2022 r. A ponadto, że zgłoszone zastrzeżenia do kalkulacji okazały się słuszne, a wartość odszkodowania uległa podwyższeniu z kwoty 17052,70 zł do kwoty 22 112,60 zł.

Z tych względów Sąd uznał powództwo za uzasadnione w części obejmującej dalszy okres najmu tj. 8 dni, lecz przy stawce uznanej przez stronę pozwaną tj. 85 zł brutto, łącznie 680 zł brutto. Powództwo w pozostałym zakresie podlegało oddaleniu.

Jednocześnie Sąd orzekł o należnych odsetkach ustawowych od zgłoszonego roszczenia w oparciu o art. 481 § 1 k.c., 455 k.c. oraz art. 817 k.c. i 14 ust. 1 uoc w myśl którego zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. W przedmiotowej sprawie powód pismem doręczonym 15 listopada 2022 r., wezwał pozwaną do zapłaty kwoty objętej fakturą. Szkoda w tym zakresie powinna być naprawiona najpóźniej do dnia 15 grudnia 2022 r., pozwana pozostawała więc w opóźnieniu od 16 grudnia 2022 r.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c., przyjmując że powód wygrał proces w 19%. Strony poniosły koszty postępowania w łącznej wysokości 2034 zł, w tym opłata sądowa od pozwu w kwocie 200 zł; kwota 34 zł tytułem opłat skarbowych od pełnomocnictw pełnomocników stron oraz kwota 2 x po 900 zł tytułem kosztów wynagrodzenia obu pełnomocników. Dokonując stosunkowego rozdzielenia tych kosztów powód powinien te koszty po nieść do kwoty 1647,54 zł, a strona pozwana do kwoty 386,44 zł. Skoro strona pozwana poniosła koszty w kwocie 917 zł, to pomniejszając tę kwotę o 386,44 zł, należał jej się zwrot kosztów od powoda w kwocie 530,54 zł.

ZARZĄDZENIE

- odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron;

- kal. 14 dni