Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I C 223/24 - zarządzenie, uzasadnienie Sąd Rejonowy w Kłodzku z 2024-06-12

sygnatura akt: I C 223/24

UZASADNIENIE

Powód T. P., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) pozwem z 15 stycznia 2024 roku domagał się zasądzenia od Towarzystwa (...) S.A. w W. kwoty 5431zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od 23 września 2023 roku do dnia zapłaty i kosztów procesu.

Uzasadniając swoje roszczenie powód wskazał, że na skutek kolizji drogowej z 10 czerwca 2023 roku, której sprawca posiadał zawartą ze stroną pozwaną umowę ubezpieczenia obowiązkowego OC, doszło do uszkodzenia samochodu marki A. (...) o numerze rejestracyjnym (...), należącego do M. K. (1). Dalej powód podał, że w okresie od 10 czerwca do 1 września 2023 roku poszkodowana użytkowała pojazd zastępczy na podstawie zawartej z powodem umowy najmu. Powód ostatecznie wystawił fakturę vat numer (...) na kwotę 22 843,56zł, która obejmowała należność za 83 dni wynajmu pojazdu zastępczego po stawce 246zł brutto za dobę, należność w kwocie 1968zł za usługę parkowania uszkodzonego pojazdu i należność w kwocie 457,56zł za jego holowanie. Wobec nabycia od poszkodowanej wierzytelności z tytułu rzeczonej szkody powód wezwał stronę pozwaną do uregulowania wskazanych należności. Powód dalej podał, że ubezpieczyciel uznał żądanie co do zasady, jednak wypłacił 17 412,56zł. W konsekwencji powód dochodził różnicy między wartością wystawionej faktury, a sumą przyznaną przez ubezpieczyciela.

W dniu 31 stycznia 2024 roku referendarz sądowy w Sadzie Rejonowym w Kłodzku wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym odpowiadający żądaniu pozwu (sygn. akt I Nc 157/24).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty z 26 lutego 2024 roku strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda kosztów postępowania.

Uzasadniając swoje stanowisko strona pozwana podała, że uznała swoją odpowiedzialność za skutki zdarzenia szkodowego co do zasady i uznała zasadność pełnego, 83-dniowego, okresu wynajmu pojazdu zastępczego, jednak po stawce 185zł brutto, gdyż taką ofertę złożono poszkodowanej i po tej cenie ubezpieczyciel mógł zorganizować usługę we własnym zakresie, zaś poszkodowanego obciąża obowiązek minimalizacji rozmiarów szkody. Strona pozwana wskazała, że bez znaczenia jest twierdzenie powoda, by stosowana przez niego stawka była rynkową, gdyż istotą sporu jest brak skorzystania przez poszkodowaną z tańszej oferty ubezpieczyciela. Pozwana także wyjaśniła, że koszt usługi płatnego parkowania został przez nią zweryfikowany do stawek podmiotów świadczących usługi w tym zakresie na rynku lokalnym.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 10 czerwca 2023 roku w K. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ samochód marki A. (...) o numerze rejestracyjnym (...), będący własnością M. K. (1). Sprawca szkody posiadał w tej dacie umowę obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartą z Towarzystwem (...) S.A. w W..

(Dowód: -okoliczności bezsporne)

Pojazdem poszkodowanej kierował w momencie zdarzenia jej syn, który zadzwonił następnie do wujka, a ten skontaktował się z pracownikiem powoda, który wysłał na miejsce zdarzenia lawetę. Uszkodzony pojazd przetransportowano do B., gdzie powód T. P. prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...).

Tam dojechała poszkodowana M. K. (1), która zleciła powodowi reprezentowanie jej przed ubezpieczycielem w procesie likwidacji szkody, w tym jej zgłoszenie i odbieranie wszelkie kierowanej korespondencji i dokumentacji. Poszkodowana nie miała świadomości, że przysługuje jej prawo do zorganizowania usługi zastępczego wynajmu pojazdu przez ubezpieczyciela sprawcy zdarzenia, dopóki nie uświadomił jej tego powód.

(Dowód: -zeznania świadka M. K. – e-protokół z rozprawy z 20.05.2024r., k. 90 akt)

Jednocześnie poszkodowana M. K. (1) zawarła z powodem T. P. umowę najmu pojazdu zastępczego, na mocy której wynajęła pojazd T. (...) za cenę 200zł netto (246zł brutto) za dobę. Poszkodowana nie wiedziała na jaką stawkę dobową najmu umawia się z powodem i nie interesowało jej to, gdyż powód zapewniał, że nic za usługę nie zapłaci, a wszelkie koszty pokryje ubezpieczyciel sprawcy zdarzenia. Poszkodowana nie przeczytała całości umowy i nie miała świadomości, że rozliczeniu podlegają też usługi holowania i parkowania wraku.

Samochód zastępczy był poszkodowanej niezbędny, gdyż w jej gospodarstwie domowym nie było innego pojazdu, z którego mógłby korzystać ona i jej syn dojeżdżający na studia. Poszkodowana dojeżdża do pracy, a do miejsca w którym mieszka, nie dociera bezpośrednio żaden autobus.

Poszkodowana nie miałaby gdzie zaparkować uszkodzonego pojazdu. Nie ma ona prywatnego ogrodzonego terenu przy swoim domu, a wcześniej rzeczony pojazd parkowano przy ulicy poza posesją poszkodowanej.

( Dowód: -Umowa najmu pojazdu zastępczego, k. 13-13v akt, -oświadczenie o warunkach najmu pojazdu zastępczego, k. 18 akt, -informacja o celowości wynajęcia samochodu zastępczego k. 16 akt)

Zgłoszenia szkody u strony pozwanej w imieniu poszkodowanej dokonał 13 czerwca 2023 roku pracownik powoda P. P., który podał do kontaktu swoje dane osobowe, w tym numer telefonu i firmowy adres poczty elektronicznej: szkody.jedynka@gmail.com, wyrażając zgodę na kontakt i otrzymywanie wszelkiej dokumentacji dotyczącej szkody drogą elektroniczną. P. P. jednocześnie wówczas oświadczył, że osoba poszkodowana dysponuje już wynajętym pojazdem zastępczym i przyjął do wiadomości, że akceptowalna przez ubezpieczyciela stawka dobowa wynajmu zastępczego wynosi w okolicznościach tej sprawy 185zł brutto za dobę.

(Dowód: -potwierdzenie zgłoszenia szkody z 13.06.2023r w aktach szkody na nośniku CD, k. 64 akt)

W tym samym dniu strona pozwana przesłała P. P. kompleksową informację o możliwości organizacji nieodpłatnego wynajmu pojazdu zastępczego, jako oferty dopasowanej do potrzeb osoby poszkodowanej, a także podano wówczas kontaktowy numer telefonu w tej sprawie.

W treści przekazanej informacji wskazano, że podstawienie i odbiór pojazdu zastępczego nastąpi w wybranym przez poszkodowanego miejscu na terenie całego kraju bez dodatkowych kosztów i bezgotówkowo, będzie to pojazd maksymalnie dwuletni z pełnym pakietem ubezpieczeń, bez limitu kilometrów, z możliwością przewożenia zwierząt i z możliwością dopasowania oferty w przypadku indywidualnych potrzeb. Dodatkowo zastrzeżono, że osoba poszkodowana może wybrać inną firmę wynajmującą pojazdy zastępcze, jednak wówczas zgodnie z zasadą minimalizacji szkody ubezpieczyciel zastrzega sobie prawo do weryfikacji okresu najmu i jego dobowej stawki do wysokości 185zł brutto. Wskazano, że wynajęty pojazd winien być zbliżonej klasy, jednak nie wyższej niż klasa uszkodzonego pojazdu.

(Dowód: -pismo z 13.06.2023r. w aktach szkody na nośniku CD, k. 64 akt)

W kolejnym dniu roboczym, 14 czerwca 2023 roku, z P. P. telefonicznie skontaktował się pracownik strony pozwanej kolejny raz oferując usługę zorganizowania pojazdu zastępczego. P. P. wskazał, że niezbędne jest przedstawienie przez ubezpieczyciela wszelkich możliwych informacji o własnej usłudze, w tym o możliwości przewożenia materiałów budowlanych w pojeździe, gdyż jego klient aktualnie prowadzi budowę.

(Dowód: -nagranie rozmowy telefonicznej z 14.06.2023r. w aktach szkody na nośniku CD, k. 64 akt)

Pracownicy powoda nie przekazali poszkodowanej informacji dotyczących możliwości zorganizowania usługi wynajmu zastępczego przez ubezpieczyciela jak ani o stawce najmu akceptowanej przez ubezpieczyciela. Poszkodowaną zapewniano, że nie musi się tym interesować.

(Dowód: -zeznania świadka M. K. – e-protokół z rozprawy z 20.05.2024r., k. 90 akt)

Strona pozwana współpracuje z podmiotami gospodarczymi świadczącymi na jej rzecz usługi wynajmu pojazdów.

(Dowód: -dokumentacja dotycząca współpracy w aktach szkody na nośniku CD, k. 64 akt)

Poszkodowana miała świadomość, że powód nie współpracuje z pozwanym ubezpieczycielem w ramach wynajmu pojazdów zastępczych, jednak skorzystała z jego usług z uwagi na swoją wygodę i jej całkowitą dla niej nieodpłatność.

(Dowód: - oświadczenie poszkodowanej, k. 17 akt, -zeznania świadka M. K. – e-protokół z rozprawy z 20.05.2024r., k. 90 akt)

Poszkodowana w dniu 1 września 2023 roku upoważniła powoda do rozliczenia szkody komunikacyjnej u strony pozwanej i odbioru przyznanego odszkodowania oraz przelała na powoda przysługującą jej względem strony pozwanej wierzytelność z tego tytułu.

(Dowód: -Umowa cesji wierzytelności, k. 14 akt, -upoważnienie do rozliczenia wynajmu pojazdu zastępczego, k.15 akt )

Wierzytelność ta obejmowała rozliczenie usług świadczonych przez powoda, a stwierdzonych fakturą VAT nr (...) wystawioną na kwotę 22 843,56zł. Należność zawierała w sobie sumę 20 418zł stanowiącą iloczyn 83 dni wynajmu zastępczego i stawki 246zł brutto, który to najem trwał od 10 czerwca do 1 września 2023 roku, oraz należność w kwocie 1968zł za 40 dni parkowania uszkodzonego pojazdu po stawce 40zł netto za dobę i należność w kwocie 457,56zł za dojazd lawetą do miejsca zdarzenia i holowanie uszkodzonego po stawce wynoszącej odpowiednio 5,8zł/km i 6,20zł/km oraz po 150zł za załadunek i rozładunek pojazdu.

(Dowód: -faktura VAT nr (...), k. 12 akt, -formularz pomocy drogowej wraz z wydrukiem z gogle maps, k. 19-20 akt)

Szkodę w pojeździe poszkodowanego strona pozwana zakwalifikowała jako całkowitą. W dniu 28 sierpnia 2023 roku poszkodowanej wypłacono kwotę odszkodowania z tego tytułu.

(Dowód: -okoliczności bezsporne, -harmonogram szkody, k. 21 akt)

Pismem z 4 września 2023 roku, doręczonym 14 września 2023roku, powód wezwał stronę pozwaną do zapłaty wynikającej z faktury kwoty 22 843,56zł.

(Dowód: -wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem nadania i odbioru, k. 22-25 akt)

Decyzją z 22 września 2023 roku pozwany ubezpieczyciel poinformował powoda o przyznaniu odszkodowania w łącznej kwocie 17 273zł, w tym kwoty 15 355zł za pełne 83 dni zastępczego wynajmu pojazdu po zweryfikowanej stawce dobowej 185zł brutto, kwoty 318zł tytułem holowania pojazdu, a także kwoty 1600zł brutto tytułem parkowania pojazdu po stawce 40zł brutto za 40 dni trwania tej usługi.

W dniu 25 września 2023 roku wypłacono wskazaną kwotę.

(Dowód: - decyzja pozwanej z 22.09.2023r., k. 26-27 akt, -potwierdzenie wypłaty odszkodowania, k. 28 akt)

Na skutek odwołania powoda z 29 września 2023 roku, decyzją z 31 października 2023 roku strona pozwana przyznała odszkodowanie uzupełniające w kwocie 139,56zł z tytułu holowania uszkodzonego pojazdu.

W dniu 31 października 2023 roku wypłacono wskazaną kwotę.

(Dowód: -odwołanie powoda z 29.09.2023r., k. 29 akt, -decyzja pozwanej z 31.10.2023r., k. 30-31 akt, -potwierdzenie wypłaty odszkodowania, k. 32 akt)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, w tym w aktach szkody, których prawdziwość ani rzetelność ich sporządzenia nie budziła wątpliwości, a także na podstawie zeznań świadka, które były spójne, logiczne i wiarogodne w zakresie okoliczności związanych z zawarciem umowy z powodem.

Postanowieniem wydanym na rozprawie 20 maja 2024 roku Sąd pominął wniosek o dopuszczenie dowodu z wyroków tutejszego sądu wydanych w przeszłości oraz harmonogramu spłat rat leasingowych powoda powołanych odpowiednio na okoliczność uznawania stawek obowiązujących za najem pojazdu na wolnym rynku i wzrostu rat leasingowanych przez powoda pojazdów jako nieistotnych i nieprzydatnych dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo było zasadne w części.

W sprawie znajdują zastosowanie zasady odpowiedzialności samoistnego posiadacza mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody wynikające z przepisów art. 436 § 2 k.c. w zw. z art. 415 k.c., a także przepisy ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j Dz.U. z 2013 r., poz. 392 ze zm.).W myśl przepisu art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłaty określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Zaś zgodnie z art. 34 ust. 1 powołanej ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, zakład ubezpieczeń zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Ubezpieczyciel odpowiada w granicach odpowiedzialności sprawcy szkody za normalne następstwa działania bądź zaniechania, z którego szkoda wynikła. Wysokość odszkodowania winna odpowiadać przy tym rzeczywistym, uzasadnionym kosztom usunięcia skutków wypadku, ograniczona jest jedynie kwotą określoną w umowie ubezpieczenia (art. 824 § 1 k.c., art. 36 ustawy).

Ubezpieczeniem obowiązkowym OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu (art. 35 ustawy). Zakład ubezpieczeń w ramach odpowiedzialności gwarancyjnej wynikającej z umowy ubezpieczenia przejmuje obowiązki sprawcy wypadku, przy czym odpowiedzialność ubezpieczyciela nie może wykraczać poza granice odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem, ale i nie może być mniejsza niż wynikła na skutek ruchu pojazdu mechanicznego szkoda. W sferze odpowiedzialności odszkodowawczej podstawowym założeniem wszelkich rozważań jest zasada pełnego odszkodowania, zaś poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń (art. 19 ust. 1 ustawy, art. 822 § 4 k.c.).

W niniejszej sprawie bezsporny był fakt zdarzenia szkodowego jak i uszkodzenie pojazdu M. K. (1) kwalifikujące się jako szkoda całkowita. Nie kwestionowano także, że do zdarzenia drogowego doszło z winy osoby ubezpieczonej w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanym towarzystwie ubezpieczeń jak i legitymacji procesowej czynnej powoda do występowania w niniejszym procesie. Bezsporna była co do zasady celowość usługi wynajmu pojazdu oraz jej długość, celowość holowania wraku i jego parkowania oraz okresu parkowania wraku, a sporna okazała się wysokość dobowej stawki najmu przy rozliczeniu szkody w kontekście ewentualnego zwiększenia jej rozmiarów wobec braku współdziałania przez poszkodowaną z ubezpieczycielem oraz wysokość dobowej stawki parkowania wraku.

Przypomnieć należy, że odpowiedzialność ubezpieczyciela obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki, a jak wskazał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały 7 sędziów z 17 listopada 2011r. (III CZP 5/11, OSNC 2012/3/28) nie wszystkie wydatki pozostające w związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym mogą być refundowane. Istnieje bowiem obowiązek zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów ( art. 354 § 2 k.c. , art. 362 k.c. i art. 826 § 1 k.c. ). Na ubezpieczycielu ciąży w związku z tym obowiązek zwrotu tylko wydatków celowych i ekonomicznie uzasadnionych, pozwalających na wyeliminowanie negatywnych dla poszkodowanego następstw, niedających się wyeliminować w inny sposób. Nie jest z kolei celowe nadmierne rozszerzanie odpowiedzialności gwarancyjnej ubezpieczyciela, a obowiązkiem poszkodowanego jest lojalne postępowanie na etapie likwidacji szkody, tj. nie powiększanie jej wysokości. Nie podjęcie zaś działań zmierzających do minimalizacji szkody, gdy takie leżały w zakresie możliwości poszkodowanego, nie może zwiększać odszkodowania należnego od ubezpieczyciela.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że poszkodowania nie miała od razu świadomości o możliwości zorganizowania usługi wynajmu zastępczego przez ubezpieczyciela sprawcy zdarzenia, a możliwość tą uświadomił jej powód, do którego przyjechała w sprawie odholowania jej pojazdu z miejsca zdarzenia szkodowego. Poszkodowana zdecydowała się wówczas zawrzeć umowę najmu pojazdu zastępczego z powodem z własnej wygody, gdyż od razu została zapewniona, że usługa nie będzie obarczona żadnymi ograniczeniami, a przede wszystkim nic z tego tytułu nie zapłaci, gdyż wszystko pokryje pozwany zakład ubezpieczeń. Poszkodowana nie interesowała się treścią podpisywanej umowy, nie znała przyjętej w niej dobowej stawki najmu, nie miała pojęcia, że powód będzie naliczał dodatkowe opłaty za holowanie i parkowanie wraku. Poszkodowana zleciła powodowi występowanie w jej imieniu w zakresie zgłoszenia szkody i odbioru wszelkiej dokumentacji korespondencji z tym związanej. Należy w tym miejscu stanowczo zauważyć, ze choć powód w dniu szkody -10 czerwca 2023 roku – to jest w sobotę o godzinie 21:30 wieczorem miał czas i możliwość, aby od razu wynająć poszkodowanej pojazd zastępczy, to szkodę zgłosił on stronie pozwanej dopiero trzy dni później, 13 czerwca 2023 roku. Zwłoka ta nie została żaden sposób wyjaśniona ani uzasadniona, a ewentualnym celem takiego postępowania nie może być sprzedawanie usługi w pierwszych dniach jej trwania po własnej wyższej stawce, zanim ubezpieczyciel w ogóle będzie miał realną możliwość swoją usługę zaoferować. Dalej Sąd ustalił, że strona pozwana od razu po zgłoszeniu szkody nie tylko pisemnie ale i telefonicznie, w dniach 13 i 14 czerwca 2023 roku przesłała i informowała o możliwości, warunkach i sposobie zorganizowania bezpłatnej usługi najmu pojazdu zastępczego pojazdu wraz z możliwością podstawienia go w wybrane miejsce. Informacja ta zawierała wskazanie sposobu kontaktu celem sfinalizowania usługi oraz informację o możliwości zamiany ewentualnie już wynajętego we własnym zakresie pojazdu na pojazd oferowany przez ubezpieczyciela. Poszkodowana podała, że nie przypomina sobie, aby tego rodzaju informacje w ogóle przekazywali jej pracownicy powoda. Odnosząc się zaś do rozmowy telefonicznej pracownika ubezpieczyciela z P. P. należy wskazać, że zupełnie niezrozumiale jest zasugerowanie prze niego ubezpieczycielowi, że nie udzielono informacji o możliwości przewożenia w pojedzie materiałów budowlanych, gdyż klient M. K. (1) aktualnie prowadzi budowę. Nic takiego nie wynikało z okoliczności sprawy, pełnomocnik powoda pod tym kątem nie zadał żadnych pytań świadkowi, zaś sama poszkodowana jest drobną filigranową kobietą i trudno uwierzyć, by potrzebowała pojazdu zastępczego właśnie w tym celu. To postępowanie pracownika powoda jest sprzeczne z zasadą lojalnej współpracy w zakresie likwidacji szkody i minimalizacji jej rozmiarów. Dalej, skoro poszkodowana, a w jej imieniu w zasadzie powód, wyraził zgodę na kontakt drogą elektroniczną i telefoniczną i odbiór korespondencji związanej ze szkodą tym sposobem to w sposób właściwy strona pozwana podjęła kontakt celem przedstawienia swojej propozycji. W tym miejscu wskazać też należy, że pismo przedstawiające usługę ubezpieczyciela nie musi stanowić oferty w rozumieniu przepisu art. 66 k.c., a wystarczające jest przedstawienie podstawowych zasad najmu, umożliwiających poszkodowanemu podjęcie inicjatywy w celu kontaktu i sprecyzowania warunków ewentualnej umowy, co nie może być uznane za nadmierną niedogodność (uchwała Sądu Najwyższego z 24 sierpnia 2017 roku, III CZP 20/17, OSNC 2018/6/56 ).

Nie można stracić z pola uwagi faktu, że strona pozwana przedstawiła w dwojaki sposób szereg czytelnych informacji dotyczących własnej usługi bazującej na przedstawionych warunkach i zastrzegła możliwość zweryfikowania stawki najmu w przypadku skorzystania z oferty innego usługodawcy do konkretnej kwoty. W tych okolicznościach powód wanien był wykazać istnienie szczególnych racji przemawiających za skorzystaniem przez poszkodowaną właśnie z jego usługi, czego jednak nie uczynił. W konsekwencji nie ujawniono żadnych przyczyn, dla których poszkodowana nie miałaby mieć możliwości zmiany usługodawcy na podmiot współpracujący z ubezpieczycielem od razu po poinformowaniu przez powoda o takiej możliwości, a tym bardziej po otrzymaniu stosownej oferty. Powód nie wykazał żadnych racjonalnych przesłanek przemawiających przeciwko przyjęciu takiego stanu rzeczy. Ponadto ze zgromadzonego w aktach materiału dowodowego w żaden sposób nie wynikało, by strona pozwana miała w rzeczywistości obarczać osobę poszkodowaną jakimikolwiek opłatami dodatkowymi czy udziałem własnym.

Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w uchwale z 24 sierpnia 2017r. (III CZP 20/17, OSNC 2018/6/56), jeśli ubezpieczyciel proponuje poszkodowanemu we współpracy z przedsiębiorcą trudniącym się wynajmem pojazdów skorzystanie z pojazdu zastępczego równorzędnego pod istotnymi względami pojazdowi uszkodzonemu albo zniszczonemu (zwłaszcza co do klasy i stanu pojazdu), zapewniając pełne pokrycie kosztów jego udostępnienia, a mimo to poszkodowany decyduje się na poniesienie wyższych kosztów najmu innego pojazdu, koszty te w zakresie nadwyżki będą podlegały indemnizacji tylko wtedy, gdy wykaże szczególne racje, przemawiające za uznaniem ich za celowe i ekonomicznie uzasadnione. Sąd Najwyższy wskazał, że jeżeli istotne warunki wynajmu proponowanego przez ubezpieczyciela (we współpracy z przedsiębiorcą wynajmującym pojazdy) czynią zadość potrzebie ochrony uzasadnionych potrzeb poszkodowanego, nie ma podstaw, by obciążać osoby zobowiązane do naprawienia szkody wyższymi kosztami związanymi ze skorzystaniem przez poszkodowanego z droższej oferty. W ocenie Sądu Najwyższego konieczność dodatkowego kontaktu z ubezpieczycielem nie może być przy tym uznana za niedogodność, która uzasadnia poniesienie wyższych kosztów najmu. Proponowana przez Sąd Najwyższy wykładnia nie ogranicza przysługującej poszkodowanemu swobody wyboru kontrahenta, od którego najmie pojazd. Sprawia jedynie że zawierając umowę na mniej korzystnych warunkach poszkodowany będzie zmuszony ponieść część związanych z tym kosztów.

Powyższe implikuje jednoznaczną konstatację, iż poszkodowana nie współdziałała z pozwanym towarzystwem ubezpieczeń, by zminimalizować rozmiary szkody, choć do powyższego obligowała ją treść art. 354 § 2 k.c., ergo przyczyniła się ona do zwiększenia jej rozmiarów.

W konsekwencji powyższych rozważań za zasadne uznano rozliczenie usługi wynajmu zastępczego po oferowanej przez ubezpieczyciela stawce 185zł brutto, zatem świadczenie odszkodowawcze w tym zakresie strona pozwana spełniła w całości.

Uszkodzony pojazd po szkodzie nie był jezdny, wobec czego celowe i ekonomicznie uzasadnione było skorzystanie z kompleksowej usługi jego holowania (obejmującej dojazd na miejsce zdarzenia, załadunek, przejazd i rozładunek pojazdu), które strona pozwana pokryła w całości. W chwili szkody nie było oczywiście wiadome jaki jest konkretnie zakres uszkodzeń i czy pojazd da się naprawić, co uzasadnia odstawienie go do warsztatu naprawczego. Zasady logiki i doświadczenia życiowego nakazują przyjąć, że naturalnym jest, że uszkodzony w wyniku kolizji drogowej pojazd oczekuje w warsztacie naprawczym na przywrócenie go do stanu poprzedniego, co wymaga uprzednich oględzin i skonsultowania kosztorysu z zakładem ubezpieczeń. W ocenie Sądu orzekającego konsekwencją uszkodzenia pojazdu był fakt pozostawienia go w warsztacie naprawczym, gdyż trudno oczekiwać, by po oględzinach w warsztacie i ustaleniu niezbędnych do ewentualnego zamówienia części, pojazd powinien być odholowywany następnie do miejsca zamieszkania osoby poszkodowanej (za dalszą odpłatnością z tytułu kompleksowego holowania), a następnie znów holowany do warsztatu w przypadku decyzji o szkodzie częściowej (także za kolejną odpłatnością). Jednocześnie poszkodowana wyjaśniła, że nie dysponowała posesją prywatną ani własnym miejscem parkingowym umożliwiającym pewne i bezpieczne parkowanie wraku. Z zeznań poszkodowanej wynikało, że wcześniej parkowano pojazd przy ulicy, przy której mieszkała. Powyższe oznacza, że takie miejsce musiałoby być dostępne, by odholować wrak i zapewniać możliwość ponownego podjęcia go przez lawetę. Jednocześnie trudno oczekiwać, aby poszkodowany szukając pomocy bezzwłocznie w chwili zdarzenia drogowego ustalał w warsztatach naprawczych nie tylko możliwość podjęcia pojazdu do celów naprawy ale i inne warunki wszelkich usług towarzyszących, w tym ewentualną odpłatność parkowania w sytuacji zakwalifikowania szkody jako całkowitej i porównywał wzajemnie te usługi, oczekując pomocy w ruchu ulicznym przy jednoczesnym obowiązku uczestników kolizji do niezwłocznego usunięcia pojazdów z drogi. Wobec powyższego uznać należało zasadność usługi parkowania wraku, której długość trwania była między stronami bezsporna. Kwestionując koszt dobowej stawki parkowania strona pozwana w sprzeciwie od nakazu zapłaty na samym końcu przytoczyła jedno zdanie – o zweryfikowaniu stawki do stawek stosowanych przez usługodawców na rynku lokalnym. Nie wyjaśniono jakie to firmy, jakie stawki przyjmują, pry czym mimo wszystko wydaje się, że ustalenie tego, czy powód zastosował rażąco zawyżoną rynkowo stawkę za parkowanie wraku wymagałoby zasięgnięcia wiadomości specjalnych. Zatem w konsekwencji zasadnie powód domagał się pełnego pokrycia kosztów parowania wraku, a mając na względzie, że strona pozwana wypłaciła mu 1600zł z tego tytułu do dopłaty pozostało 368zł. Należność ta stanowiła celowy i ekonomicznie uzasadniony koszt związany ze szkodą.

Dodatkowo wskazać należy, że umowa przechowania nie musi przybrać formy pisemnej. Wykonanie tej usługi zostało potwierdzone wystawieniem faktury rozliczeniowej, a odpłatność takiej umowy jest zasadą (art. 836 k.c.).

Sąd orzekający podziela pogląd wyrażony w orzecznictwie Sądu Najwyższego, że dla ustalenia pojęcia szkody ubezpieczeniowej konieczne jest odniesienie się do odpowiednich regulacji zawartych w Kodeksie cywilnym (por. uchwała SN z 18 marca 1994 r. w sprawie III CZP 25/94, Legalis nr 28509). Nie ma przy tym różnicy w pojęciu szkody w rozumieniu przepisów prawa cywilnego i ubezpieczeniowego, gdyż w obu przypadkach szkoda polega na zmniejszeniu aktywów lub powstaniu pasywów w majątku osoby poszkodowanej. Przy definiowaniu pojęcia szkody obowiązuje teoria różnicy, zgodnie z którą szkoda jest uszczerbkiem w prawnie chronionych dobrach, wyrażającym się w różnicy między stanem dóbr, jaki istniał i jaki mógłby następnie wytworzyć się w normalnej kolei rzeczy, a stanem, jaki powstał na skutek zdarzenia wywołującego zmianę w dotychczasowym stanie rzeczy, z którym to zdarzeniem ustawodawca wiąże powstanie odpowiedzialności odszkodowawczej (por. wyrok SN z 7 sierpnia 2003r. w sprawie IV CKN 387/01, Legalis nr 61379). Ocena, czy dany skutek jest normalnym następstwem określonej przyczyny winna zostać oparta na całokształcie okoliczności sprawy oraz zasadach doświadczenia życiowego i wiedzy (por. wyrok SN z 14 grudnia 2004 r. w sprawie II CK 24/04, Legalis nr 83611).

Mając na względzie powyższe rozważania orzeczono jak w punktach I i II wyroku.

Odsetki ustawowe zasądzono zgodnie z treścią przepisu art. 481 § 1 i 2 k.c. W myśl jego brzmienia jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Dłużnik popada w opóźnienie jeśli nie spełnia świadczenia pieniężnego w terminie, w którym stało się ono wymagalne także wtedy, gdy kwestionuje istnienie lub wysokość świadczenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 października 2003 r., sygn. II CK 146/02). Zgodnie z art. 14 Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (…) ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie. Strona pozwana zapoznała się z żądaniem powoda 14 września 2023 roku i od tej daty liczyć należało ustawowy termin do spełnienia świadczenia, który przypadał w sobotę. W konsekwencji odsetki ustawowe zasądzono od 17 października 2023 roku do dnia zapłaty.

W tym miejscu Sąd wskazuje, że Sąd Okręgowy w Świdnicy w niektórych orzeczeniach prezentuje pogląd, że w sytuacji, gdy decyzja odszkodowawcza zapada wcześniej, aniżeli trzydziestego dnia od daty jej zgłoszenia, to należne odsetki liczyć należy po dniu następującym po dacie wydania tej decyzji – tak przykładowo SO w Świdnicy w wyroku wydanym w sprawie o sygn. akt II Ca 1000/23. Sąd w składzie orzekającym nie zgadza się z tym poglądem. Trzydziestodniowy termin wynikający z powołanego wyżej przepisu ustawy ubezpieczeniowej, a także z art. 817 § 1 k.c., jest terminem spełnienia świadczenia przez zakład ubezpieczeń. Każdy dłużnik ma prawo spełnienia świadczenia przed datą jego wymagalności, co jednak nie powoduje, gdy spełnia to świadczenie w części, że pozostaje automatycznie w opóźnieniu w spełnieniu pozostałej części świadczenia, co do której data wymagalności jeszcze nie nadeszła i przecież nie zmienia się przez fakt spełnienia świadczenia częściowego. Świadczenie pieniężne jest w swej istocie podzielne, a co za tym idzie istnieje możliwość spełnienia go w częściach. Idąc tokiem rozumowania Sądu Okręgowego należałoby stwierdzić, że nie będzie w żadnym interesie ubezpieczycieli spełnianie świadczeń w części bezspornej przed trzydziestym dniem od zgłoszenia szkody, skoro automatycznie ma to powodować narażanie się na roszczenie odsetkowe w przypadku wcześniejszej wypłaty odszkodowania, które przecież w niektórych sprawach odszkodowawczych jest znaczne.

O kosztach postępowania rozstrzygnięto w oparciu o przepis art. 100 k.p.c. przyjmując, że powód wygrał niniejszy spór w 6,77%, a strona pozwana w 93,23%. Na koszty procesu poniesione przez powoda złożyła się opłata od pozwu w kwocie 400z wynikająca z art. 13 Ustawy z 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz koszty zastępstwa prawnego wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 1187zł według stawki wynikającej z § 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, tj. łącznie 2217zł. Z kolei na koszty postępowania poniesione przez stronę pozwaną złożyły się koszty zastępstwa prawnego w kwocie 1834zł. Po wzajemnym skompensowaniu wskazanych należności zasądzono od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę (...),74 tytuł zwrotu kosztów procesu. Mając to na względzie orzeczono jak w punkcie III wyroku.

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować,

2.  odpis wyroku z uzasadnieniem proszę doręczyć pełnomocnikowi str. pozwanej,

3.  kal. 14 dni.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Marta Kulig
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Kłodzku
Data wytworzenia informacji: