Portal Orzeczeń Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kłodzku

UZASADNIENIE

M. M. wniosła pozew przeciwko Towarzystwu (...) S.A. w W. o zapłatę kwoty: 10000 zł, tytułem zadośćuczynienia, 1000 zł tytułem skapitalizowanej renty, 481 zł, tytułem odszkodowania z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 7.10.2020r., w związku z wypadkiem komunikacyjnym, któremu uległa w dniu 30.07.2020r.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa. Zarzuciła, że po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego wypłaciła powódce należne świadczenia, tj. zadośćuczynienie w wys. 8400 zł i kwotę 182,56 zł, tytułem zwrotu kosztów leczenia. Wypłacona tytułem zadośćuczynienia kwota jest, zdaniem pozwanej, odpowiednia do rozmiaru krzywdy i prowadzi do jej pełnej kompensacji. Pozwana zakwestionowała zasadność dochodzonego roszczenia z tytułu kosztów leczenia oraz konieczność skorzystania z płatnych usług medycznych. Zaprzeczyła, aby wydatki te były konieczne i uzasadnione. Odnośnie żądania zapłaty z tytułu renty, pozwana zarzuciła, że powódka nie wykazała, że wymaga na przyszłość ponoszenia stałych kosztów, stanowiących następstwo przedmiotowego zdarzenia, ponadto nie wskazała jakiego okresu dotyczy zgłoszone żądanie i jak zostało wyliczone. Z ostrożności procesowej zakwestionowała również żądanie zasądzenia odsetek od daty wskazanej w pozwie, podnosząc, iż ewentualne odsetki od kwoty zadośćuczynienia, mogą być zasądzonej dopiero od dnia wyroku.

W piśmie procesowym z dnia 4.09.2023r. powódka rozszerzyła powództwo o kwotę 2774 zł, domagając się zasądzenia kwoty 3774 zł, tytułem skapitalizowanej renty z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2774 zł od dnia następnego po doręczeniu pozwanemu odpisu tego pisma (co miało miejsce w dniu 21.09.2023r., k.175v.). Powołując się na opinię biegłego sądowego z zakresu ortopedii S. G., sporządzoną w niniejszej sprawie, wskazała, że całkowity wymiar opieki osób trzecich dla powódki wynosił 222 godziny, przyjmując stawkę godzinową w wys. 17 zł, łączną kwota z tego tytułu należna powódce wynosi 3774 zł.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości.

Stan faktyczny:

W wyniku wypadku z dnia 30.07.2020r. powódka doznała urazu głowy, w postaci potłuczeń i zranień, ze wstrząśnieniem mózgu, oraz urazu kręgosłupa lędźwiowo- krzyżowego (złamanie blaszki granicznej L1), który wywołał u niej trwały uszczerbek na zdrowiu w wys. 2%. Z powodu zespołu bólowego lędźwiowo – krzyżowego, który pojawił się u powódki po wypadku, była ona leczona u ortopedy, neurochirurga i neurologa przez 8 miesięcy, oraz przeszła fizykoterapię. Korzystała też z konsultacji psychiatrycznej i psychologicznej, zgłaszając się regularnie w (...) w CM S. w K. na terapię psychologiczną, której przedmiotem były przeżycia, związane z przedmiotowym wypadkiem, odczuwany przez powódkę lęk przed jazdą samochodem oraz negatywne emocje, związane z odczuwanemu bólem fizycznym po urazie kręgosłupa.

W pourazowym leczeniu powódki stosowano gorset ortopedyczny, który nosiła przez cztery miesiące. Powódka przebywała na zwolnieniu lekarskim.

W wypadku uszkodzeniu uległa proteza zębowa dolna powódki.

Po wypadku powódka korzystała z prywatnych świadczeń medycznych – konsultacji, przeprowadzonych przez lekarza ortopedę, neurochirurga i psychiatrę. Za konsultacje specjalistyczne i leki powódka zapłaciła łącznie 481 zł (150 zł + 120 zł + 150 zł + 9 zł + 52 zł).

W wyniku wypadku rozwinęły się u powódki zaburzenia stresowe pourazowe (nerwica, związana z urazem czaszkowo- mózgowym). W zakresie stanu psychicznego doznała długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wym. 5%.

Niezależnie od tego u powódki występują zmiany zwyrodnieniowe i przepukliny w odcinku L4-S1, które również wpływały na dolegliwości powódki (obok urazu). Uraz mógł nasilić bóle, związane z samoistnymi zmianami zwyrodnieniowo – dyskopatycznymi.

Dowód:

opinia biegłej sądowej z zakresu neurologii B. Ż. (k-85 i nast.);

opinia biegłego sądowego z zakresu ortopedii M. J. (k-109 i nast.);

opinia biegłego sądowego z zakresu ortopedii S. G. (k-150 i nast.);

opinia biegłego psychiatry W. B. (k-71 i nast.);

faktura za konsultację ortopedyczną z 12.08.2020r. (k-28)

faktura za konsultację psychiatryczną (k-28v.)

faktura za konsultację neurochirurgiczną (k-129)

faktura za A. (k-29v.)

faktura za leki (k-30)

zaświadczenie lek. psychiatry R. B. (k-20v.,24)

zaświadczenia z poradni psychologicznej (k-21-23, 24v.).

Po wypadku, przez 3 miesiące powódka wymagała opieki osób trzecich przy wszystkich czynnościach związanych z nadmiernym statycznym i dynamicznym obciążaniem kręgosłupa lędźwiowego. Funkcjonowanie powódki było wówczas bardzo ograniczone. Przeciwwskazane było dźwiganie ciężarów, unikanie pozycji wymuszonej kręgosłupa, dłuższe stanie lub siedzenie. Przez trzy miesiące po wypadku powódka wymagała opieki przez 2 godziny dziennie, w okresie kolejnych 6 tygodni – 1 godzinę dziennie.

Dowód:

opinia biegłego sądowego z zakresu ortopedii M. J. (k-109 i nast.);

opinia biegłego sądowego z zakresu ortopedii S. G. (k-150 i nast.);

zeznania świadka A. M. (k-62v.).

Powódka zgłosiła szkodę u strony pozwanej w dniu 13.08.2020r., wzywając do zapłaty kwoty 50.000 zł, tytułem zadośćuczynienia i kwoty 491,56 zł, tytułem zwrotu kosztów leczenia. Strona pozwana przyznała powódce świadczenia: w kwocie 8400 zł, tytułem zadośćuczynienia, w kwocie 182,56 zł, tytułem zwrotu kosztów zakupu leków – uznając za zasadne jedynie w części dostarczone przez powódkę rachunki, tj. nr (...), nr (...), nr (...).

Dowód:

pismo powódki (k-25-26);

pismo pozwanej z 7.10.2020r. (k-27);

orzeczenie lek. chirurga K. K., sporządzone na zlecenie strony pozwanej (k-44-47).

Sąd zważył, co następuje:

Kwestia odpowiedzialności pozwanej za skutki wypadku powoda nie była sporna. Zgodnie z przepisem art. 822 § 1 i 2 kc, przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia. Strona pozwana ponosi odpowiedzialność za szkodę, powstałą u powódki, będącą bezpośrednim następstwem wypadku z dnia 30.07.2020r., jako ubezpieczyciel sprawcy wypadku, z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, na podstawie art. 436 § 1 kc w zw. z art. 822 § 1 i 2 kc.

Przepis art. 445 § 1 kc w zw. z art. 444 kc stanowi, że sąd może przyznać poszkodowanemu, w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, odpowiednią sumę, tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Chodzi tu o krzywdę (szkodę niemajątkową), ujmowaną, jako cierpienie fizyczne, a więc ból i inne dolegliwości, oraz cierpienia psychiczne, to jest ujemne uczucia, przeżywane w związku z wypadkiem. Zadośćuczynienie, przyznawane jednorazowo, stanowić ma rekompensatę za całą krzywdę. Ma na celu przede wszystkim złagodzenie doznanych cierpień, a jego wysokość musi uwzględniać stopień doznanej krzywdy, rodzaj naruszonego dobra, zakres i rodzaj rozstroju zdrowia, czas trwania cierpień, wiek pokrzywdzonego, intensywność ujemnych doznań fizycznych i psychicznych, rokowania na przyszłość (tak: wyrok SN z dnia 20.04.2006r., IV CSK 99/05, LEX nr 198509; wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 8.02.2006r., I A Ca 1131/05, LEX nr 194522).

Skutki wypadku na zdrowiu powódki ustalono w oparciu o w.w. opinie biegłych sądowych z zakresu ortopedii, neurologii i psychiatrii, zeznania w.w. świadka i powódki oraz wym. dokumentację medyczną powódki.

Miarkując zadośćuczynienie Sąd miał na uwadze, że w wyniku przedmiotowego wypadku powódka doznała urazu kręgosłupa lędźwiowego, skutkującego zespołem bólowym lędźwiowo – krzyżowym i trwałym uszczerbkiem na zdrowiu w wys. 2%. Uwzględniono przy tym występujące u powódki zmiany zwyrodnieniowe i przepukliny w odcinku L4-S1, które również wpływały na dolegliwości powódki (obok urazu), a nie miały związku z wypadkiem. Uraz mógł jednak nasilić bóle, związane z samoistnymi zmianami zwyrodnieniowo – dyskopatycznymi, jak wynika z opinii biegłej neurolog.

W następstwie wypadku powódka doznała także urazu głowy, w postaci potłuczeń i zranień, uszkodzeniu uległa jej proteza zębowa, a ponadto, doznała stłuczenia nogi. Jak przy tym wynika z opinii biegłego ortopedy, brak jest dowodu na powypadkowy uraz stawu skokowego. Ponadto, następstwem wypadku był rozstrój zdrowia psychicznego powódki. Z uwagi na doznane urazy zmuszona była podjąć leczenie u ortopedy, neurochirurga i neurologa, które trwało 8 miesięcy, przeszła też fizykoterapię i korzystała z konsultacji psychiatrycznej i psychologicznej, zgłaszając się regularnie w (...) w CM S. w K. na terapię psychologiczną, której przedmiotem były przeżycia, związane z przedmiotowym wypadkiem, odczuwany przez powódkę lęk przed jazdą samochodem oraz negatywne emocje, związane z odczuwanemu bólem fizycznym po urazie kręgosłupa. W pourazowym leczeniu powódki stosowano gorset ortopedyczny, który nosiła przez cztery miesiące. W wyniku wypadku rozwinęły się u powódki zaburzenia stresowe pourazowe (nerwica, związana z urazem czaszkowo- mózgowym). W zakresie stanu psychicznego doznała długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wym. 5%, co stwierdził biegły sądowy z zakresu psychiatrii.

Dowody, zgromadzone w sprawie, pozwoliły na uznanie, że przedmiotowy wypadek niewątpliwie skutkował u powódki rozstrojem zdrowia, uzasadniającym zasądzenie zadośćuczynienia w oparciu o powołane wyżej przepisy. Adekwatna do rozmiaru krzywdy jest kwota 18.000 zł. Suma ta uwzględnia rodzaj naruszonego dobra, jakim jest zdrowie człowieka, wiek powódki (57 lat), rozmiar cierpień, długotrwałość procesu leczenia, a także pomyślne jego przeprowadzenie oraz pozytywne rokowania. Uwzględniając, że dotychczas strona pozwana wypłaciła powódce z tego tytułu kwotę 8.400 zł, zasądzono różnicę. W dalszej części, powództwo o zapłatę z tytułu zadośćuczynienia, jako żądanie nadmierne i nieadekwatne do rozmiaru krzywdy, podlegało oddaleniu. Powódka nie wykazała, że następstwem przedmiotowego wypadku był uraz stawu skokowego.

Odsetki od kwoty 9.600 zł, tytułem zadośćuczynienia, zasądzono zgodnie z żądaniem. Jak ustalono, pismem z dnia 13.08.2020r. powódka wezwała stronę pozwaną do zapłaty z tego tytułu kwoty 50000 zł. Na podstawie decyzji z dnia 7.10.2020r. strona pozwana spełniła żądanie jedynie w ograniczonym zakresie, tj. co do kwoty 8400 zł, zatem należało uznać, że w dalszej części, w zakresie zasądzonej z tego tytułu kwoty, znajdowała się w opóźnieniu, skutkującym zasądzeniem odsetek (art. 481 § 1 i 2 kc w zw. z art. 455 kc i art. 817§1 kc).

Zgodnie z przepisami art. 444 kc, w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu (§ 1). Jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty (§ 2). Renta z art. 444 § 2 kc, o kompensacyjnym charakterze, stanowi formę naprawienia szkody, a jej dochodzenie związane jest z ustaleniem szkody, pozostającej w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem sprawczym. Renta ma charakter odszkodowawczy. Funkcją zaś odszkodowania jest naprawienie szkody w jej rzeczywistych granicach (art. 361 § 2 kc).

Zgodnie z pierwszym powołanym przepisem, naprawienie szkody obejmuje zwrot wszelkich wydatków, poniesionych przez poszkodowanego w związku z leczeniem i rehabilitacją oraz inne dodatkowe koszty, związane z doznanym uszczerbkiem. Wobec powyższego, uwzględniając treść przepisu art. 361 § 2 kc, Sąd zasądził na rzecz powódki odszkodowanie w żądanej kwocie, tytułem zwrotu kosztów konsultacji lekarskich: ortopedycznej z 12.08.2020r. na kwotę 150 zł (k-28), neurochirurgicznej na kwotę 150 zł (k-29) i psychiatrycznej na kwotę 120 zł (k-28v.) oraz zakupu leków: H., P. (przeciwlękowe, uspokajacie leki na receptę) na kwotę 52 zł i A. (w zw. z raną głowy) na kwotę 9 zł (k-29v., 30). Poniesione koszty były wywołane potrzebą leczenia skutków przedmiotowego wypadku, co jednoznacznie wynika z opinii biegłych lekarzy (faktury nr (...), o których mowa w opinii biegłej neurolog, nie mających związku z urazem, a ze zmianami zwyrodnieniowo – dyskopatycznymi, nie były objęte żądaniem pozwu co do zwrotu kosztów).

Pozwana nie kwestionowała faktu, że poniesione przez powódkę koszty, tj. wizyty u lek. specjalistów, zakupu w.w. leków, były wywołane potrzebą leczenia skutków przedmiotowego wypadku, ani wysokości sumy, potrzebnej na pokrycie kosztów tego leczenia. Zarzuciła jedynie co do zasady, że konsultacje lekarskie, jako świadczenia standardowe, są refundowane przez NFZ i osoba poszkodowana nie jest zobowiązana pokrywać wskazanych kosztów własnymi środkami pieniężnymi.

Odnosząc się do tego zarzutu, wskazać należy, że zasadniczo powódka mogła skorzystać z bezpłatnej państwowej służby zdrowia, jednakże biorąc pod uwagę, jaki jest rzeczywisty dostęp do bezpłatnych usług medycznych w kraju, zwłaszcza w zakresie konsultacji lekarzy specjalistów, uzasadnionym i celowym było skorzystanie przez powódkę z prywatnych świadczeń medycznych, których koszt powinna zwrócić strona pozwana, odpowiedzialna za skutki wypadku. W związku z tym, koszty związane z leczeniem, przedstawione w rachunkach, dołączonych do pozwu, na łączną kwotę 481 zł, były uzasadnione i podlegają zwrotowi w ramach zasądzonego odszkodowania.

Przepis art. 444§ 1 zd. 2 kc nie uzależnia przewidzianych w nim roszczeń od istnienia potencjalnej możliwości pokrycia kosztów leczenia ze środków publicznych. To zobowiązany do naprawienia szkody musi wykazać, że koszty leczenia poszkodowanego zostaną w całości pokryte z takich właśnie środków (art. 6 kc). To pozwanego obciążał zatem ciężar dowodu, że zgłoszona przez powoda suma nie była mu potrzebna na koszty leczenia, ponieważ mogły być one pokryte ze środków publicznych (por. wyrok SA w Lublinie z dnia 7.11.2013r., I ACa 145/13, LEX nr 1400380). Pozwana w niniejszej sprawie okoliczności tych nie wykazała.

W oparciu o dowody z opinii biegłych z zakresu ortopedii, zeznań świadka i powódki, Sąd ustalił, że w okresie pierwszych 3 miesięcy po wypadku powódka wymagała opieki osób trzecich przy wszystkich czynnościach związanych z nadmiernym statycznym i dynamicznym obciążaniem kręgosłupa lędźwiowego. Funkcjonowanie powódki było wówczas bardzo ograniczone. Przeciwwskazane było dźwiganie ciężarów, unikanie pozycji wymuszonej kręgosłupa, dłuższe stanie lub siedzenie. Przez trzy miesiące po wypadku powódka wymagała opieki przez 2 godziny dziennie, a w okresie kolejnych 6 tygodni – 1 godzinę dziennie. Sąd przyjął, zgodnie ze stanowiskiem powódki, że koszt takiej opieki w miejscu jej zamieszkania wynosi 17 zł za godzinę. Okoliczność ta nie była kwestionowana przez pozwaną. Zatem, koszt opieki został ustalony na łączną kwotę 3774 zł, zgodnie ze stanowiskiem powódki, wyrażonym w jej piśmie procesowym z dnia 4.09.2023r. zł (222 godz. x 17 zł).

Powódka zgłosiła szkodę u strony pozwanej w dniu 13.08.2020r., wzywając do zapłaty m.in. kwoty 491,56 zł, tytułem zwrotu kosztów leczenia. Strona pozwana przyznała powódce z tego tytułu świadczenie w kwocie 182,56 zł, uznając za zasadne, jedynie w części, dostarczone przez powódkę rachunki, tj. nr (...), nr (...), nr (...). Żądanie zasądzenia odsetek od dnia wydania przez pozwaną decyzji (tj. 7.10.2020r.) zasługiwało na uwzględnienie jedynie co do kwoty 309 zł (491,56 zł – 182,56 zł). Od dalszej kwoty (172 zł), żądanej z tego tytułu, odsetki zasądzono dopiero po doręczeniu pozwu, od daty odpowiedzi na pozew, tj. 6.04.2021r., skoro roszczenie z tego tytułu nie było objęte przedsądowym wezwaniem do zapłaty (obejmuje koszty konsultacji psychiatrycznej i leków psychotropowych). W dalszej części, co odsetek, żądanych od daty wcześniejszej (od kwoty 172 zł) podlegało oddaleniu, jako bezpodstawne.

Odsetki od kwoty 1000 zł, żądanej pierwotnie tytułem skapitalizowanej renty, zasądzono jak wyżej, dopiero po doręczeniu pozwu, skoro wcześniej powódka nie wzywała pozwanej do zapłaty świadczenia z tego tytułu. W dalszej części, co odsetek, żądanych od tej kwoty od daty wcześniejszej podlegało oddaleniu, jako bezpodstawne.

Odsetki od kwoty 2774 zł, objętej pismem, zawierającym rozszerzenie powództwa, zasądzono, zgodnie z żądaniem, od dnia następnego po doręczeniu pozwanej odpisu tego pisma (co miało miejsce w dniu 21.09.2023r., k.175v.).

Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanych przepisów, orzeczono, jak w punkcie I i II wyroku.

Orzeczenie o kosztach w pkt III wyroku oparto na przepisach art. 100 zd. 1 kpc i art. 108§1 kpc.