Portal Orzeczeń Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kłodzku

UZASADNIENIE

T. P., prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...), wniósł pozew przeciwko (...) S.A. w W. o zapłatę kwoty 4733,04 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1.09.2023r. do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego w związku z kolizją drogową z dnia 5.07.2023r., której sprawca ubezpieczony był u strony pozwanej od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Podał, że w związku z likwidacją szkody w swoim pojeździe, poszkodowany, w okresie od 5.07 do 3.08.2023r. (29 dni) wynajął od powoda samochód zastępczy, uzgadniając stawkę dobową za najem w wysokości 200 zł netto (246 zł brutto), co odpowiadało cenom rynkowym. Łączny koszt wynajmu pojazdu zastępczego, holowania i parkowania pojazdu uszkodzonego wyniósł 9320,94 zł (246 zł x 29 dni + holowanie 710,94 zł + usługa parkingowa 1476 zł [30 dni x 49,20 zł]). Kwota, której domaga się powód, została pomniejszona o wypłaconą kwotę łącznie 4587,90 zł, z tytułu uznania przez pozwaną swojej odpowiedzialności. Powód domagał się odsetek od dnia wydania przez pozwaną decyzji o przyznaniu odszkodowania z tytułu zwrotu kosztów najmu, holowania i parkowania. Powód podał, że nabył wierzytelność na podstawie umowy cesji.

Strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa. Zarzuciła, że wypłaciła odszkodowanie po zweryfikowaniu stawki dobowej najmu do kwoty 110,70 zł brutto za dzień. Pozwana zarzuciła, że zaproponowała poszkodowanemu bezgotówkowy najem pojazdu zastępczego od współpracującego z pozwaną podmiotu, wg takiej stawki. Poszkodowany nie skorzystał z tej oferty i wynajął pojazd za cenę przewyższającą ofertę pozwanej, czym doprowadził do nieuzasadnionej eskalacji rozmiaru szkody. Zakwestionowała także wysokość dochodzonych kosztów holowania i parkowania, zarzucając, że dotychczas wypłaciła odszkodowanie: z tytułu holowania w kwocie 270,60 zł oraz z tytułu parkowania 1107 zł, tj. 30 dni po stawce 36,90 zł.

Stan faktyczny:

W dniu 5.07.2023r. w kolizji drogowej uszkodzony został samochód osobowy marki B. (...) (klasa E), nr rej. (...), będący własnością G. J.. Pozwany był ubezpieczycielem sprawcy wypadku z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych.

Po zgłoszeniu szkody w pozwanym Zakładzie (...), stwierdzono tzw. szkodę całkowitą - z tego tytułu pozwany wypłacił poszkodowanemu odszkodowanie.

Po zgłoszeniu przez powoda roszczenia z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego, kosztów holowania i parkowania, po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego, pozwany wypłacił odszkodowanie w kwocie 3210,30 zł, z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego (110,70 zł x 29 dni) oraz 270,60 zł, tytułem zwrotu kosztów holowania pojazdu i kwotę 1107 zł, tytułem zwrotu kosztów parkowania pojazdu (29 dni x 36,90 zł).

Bezsporne.

Sąd ustalił:

Na czas likwidacji szkody, poszkodowany zawarł z powodem umowę najmu pojazdu zastępczego marki H. (...) (klasa C). W umowie wskazano, że cena za dobę najmu wynosi 200 zł netto. Samochód zastępczy został wydany poszkodowanemu w dniu 5.07.2023r. i zwrócony w dniu 3.08.2023r.

Uszkodzony samochód poszkodowanego nie nadawał się do dalszej jazdy, został odholowany na parking powoda w B..

Czynnościami, związanymi z holowaniem pojazdu, na zlecenie poszkodowanego zajął się powód, który sam zgłosił się do poszkodowanego na miejscu wypadku i zaoferował pojazd zastępczy, holowanie pojazdu uszkodzonego i usługę parkowania. Koszt holowania wyniósł 710,94 zł, w tym:

Dojazd do poszkodowanego: 5,80 zł x 6,5 km = 37,70 zł netto

Przewóz samochodu: 6,20 zł x 6,5 km = 40,30 zł netto

Czynności załadunkowe i rozładunkowe 150 zł netto x 2.

Uszkodzony samochód był przechowywany na parkingu powoda w okresie od 5.07 do 3.08.2023r., tj. 30 dni po stawce 40 zł netto za dobę, łączny koszt parkowania wyniósł 1200 zł netto.

Dowód: umowa najmu (k-8); oświadczenia poszkodowanego (k-10,11); formularz usługi pomocy drogowej (k-12); zeznania świadka G. J. (k-58-59).

Na podstawie umowy cesji wierzytelności z dnia 3.08.2023r. poszkodowany sprzedał powodowi wierzytelność z tytułu kosztów najmu w.w. pojazdu zastępczego, kosztów holowania i parkingu, powstałych w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 5.07.2023r.

Dowód: umowa cesji (k-6).

W dniu 3.08.2023r. strona powodowa wystawiła fakturę nr (...) za wynajem auta zastępczego, holowanie oraz parkowanie pojazdu w łącznej kwocie 9320,94 zł.

Dowód: faktura (k-7).

Pismem z dnia 4.08.2023r. powód wezwał pozwaną do zapłaty w.w. kwoty, tytułem odszkodowania zgodnie z doł. fakturą.

W odpowiedzi pozwana – pismem z dnia 24.08.2023r. – poinformowała powoda o przyznaniu odszkodowania w kwocie 1107 zł, z tytułu kosztu parkowania (30 dni x 30 zł netto) i w kwocie 270,60 zł, z tytułu kosztu holowania, wyjaśniając, że kwota ta zawiera stawkę 220 zł netto za holowanie na dystansie do 30 km i takie ceny są stosowane przez podmioty, które świadczą tego typu usługi na lokalnym rynku.

Pismem z dnia 1.09.2023r. – poinformowała powoda o przyznania odszkodowania: w kwocie 3099,60 zł, z tytułu zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego po dokonaniu weryfikacji stawki dobowej (29 dni x 90 zł netto);

Pismem z dnia 7.09.2023r. powód wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 4733,04 zł, tytułem kosztów najmu pojazdu zastępczego, holowania i parkingu (które zostały zwrócone jedynie w części), w terminie 7 dni, wskazując, że kwota ta stanowi różnicę pomiędzy kwotą, wynikającą z w.w. faktury, a kwotą wypłaconą.

Dowód:

pisma powoda (k-14,15);

decyzje w sprawie szkody (k-16-18).

Poszkodowany upoważnił powoda do bezgotówkowego rozliczenia wynajmu pojazdu zastępczego w Towarzystwie ubezpieczeniowym sprawcy, w tym do otrzymywania wszelkich informacji w zakresie likwidacji szkody, załatwienia wszelkich spraw formalnych w zakresie likwidacji szkody oraz wynajmu auta zastępczego oraz do odbioru odszkodowania.

Dowód: zeznania świadka G. J. (k-58-59).

Zgłoszenie szkody w pozwanym Towarzystwie nastąpiło w dniu 6.07.2023r. Zgłaszający G. J. podał adres e-mail do kontaktu: autocentrum1.rentacar@wp. pl. (...) poinformowany w chwili zgłoszenia szkody, że przysługuje mu pojazd zastępczy na czas naprawy lub na czas niezbędny do zakupu innego pojazdu; zaoferowano mu samochód zastępczy w stawce – K. C – do 110 zł netto oraz poinformowano o istniejącym obowiązku współdziałania z ubezpieczycielem, aby nie powiększać rozmiaru szkody. Podano numer telefonu dla kontaktu w celu organizacji samochodu zastępczego. Zgłaszający wskazał, że ma już wynajęty pojazd zastępczy, że zapoznał się z treścią powyższych informacji oraz wyraził zgodę na przesyłanie korespondencji sms-em, e-mailem lub innymi środkami komunikacji elektronicznej. Szczegółowe zasady wynajmu pojazdu zastępczego przesłano następnie poszkodowanemu e-mailem wraz z pismem z dnia 7.07.2023r.

Dowód: podsumowanie zgłoszenia szkody; pismo pozwanego do poszkodowanego z dnia 7.07.2023r. z zał. (w aktach szkody); zeznania świadka G. J. (k-58-59).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Kwestia odpowiedzialności pozwanej za skutki wypadku z dnia 5.07.2023r. nie była sporna. Powód uzasadnił swoją legitymację wobec pozwanego ubezpieczyciela tym, że nabył wierzytelność o wypłatę odszkodowania, z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego, kosztów holowania i parkowania od poszkodowanego, na podstawie umowy cesji (art. 509 kc).

Należność dochodzona w pozwie obejmowała różnicę między kosztami wynajmu samochodu zastępczego, kosztami holowania i parkowania pojazdu uszkodzonego, naliczonymi przez powoda, a wysokością odszkodowania, wypłaconego przez pozwanego ubezpieczyciela. Sporna była wysokość stawki za dobę najmu pojazdu, oraz wysokość kosztów holowania i parkowania.

Odnośnie stawki dobowej najmu, wskazać na wstępie należy, że poszkodowany nie miał obowiązku poszukiwać podmiotu, oferującego najniższe stawki. Wystarczy, aby stawki najmu pojazdu nie odbiegały rażąco od średnich stawek na rynku lokalnym.

W rozpoznawanej sprawie strona pozwana zarzuciła, że oferowała poszkodowanemu bezgotówkowy wynajem pojazdu zastępczego w jednej ze współpracujących z nią wypożyczalni, bez konieczności ponoszenia jakichkolwiek opłat, za cenę 110 zł netto za dobę, a poszkodowany nie skorzystał z tej oferty, wynajmując pojazd zastępczy od powoda za dużo wyższą cenę. Informacja o możliwości organizacji pojazdu zastępczego została przekazana pokrzywdzonemu w chwili zgłaszania szkody (6.06.2023r.) i następnie wraz z pismem z dnia 7.07.2023r., wysłanym na wskazany przez zgłaszającego szkodę adres powoda.

Powołując się na obowiązek poszkodowanego minimalizowania szkody i zmniejszenia jej rozmiarów (art. 354 § 2, art. 362 i art. 826 § 1 kc), strona pozwana wykazała, że przedstawiła poszkodowanemu realną ofertę organizacji pojazdu zastępczego - w sposób umożliwiający zapoznanie się z jej treścią (art. 61 kc) - która gwarantowała satysfakcjonujący poziom i zakres usług, a więc najem auta zastępczego w tej samej klasie co uszkodzony za cenę 110 zł netto (135,30 zł brutto) za dobę.

Poszkodowany, niezwłocznie po zgłoszeniu szkody, ale już po zawarciem umowy najmu z powodem, został poinformowany przez ubezpieczyciela sprawcy wypadku o akceptowanej przez pozwanego wysokości stawki dobowej najmu pojazdu zastępczego, warunkach najmu, i okresie, w którym może korzystać z takiego pojazdu.

Po przedstawieniu poszkodowanemu stosownej propozycji organizacji najmu pojazdu zastępczego po niższej stawce, odszkodowanie z tego tytułu powinno być liczone wg stawki, akceptowanej przez stronę pozwaną.

Powołując się na obowiązek poszkodowanego minimalizowania szkody i zmniejszenia jej rozmiarów (art. 354 § 2, art. 362 i art. 826 § 1 kc), strona pozwana wykazała, że przedstawiła poszkodowanemu ofertę, która gwarantowała satysfakcjonujący poziom i zakres usług, a więc najem auta zastępczego w tej samej klasie co uszkodzony za cenę 110 zł netto za dobę. Poszkodowany mógł skorzystać z oferty pozwanego począwszy od dnia 8.07.2023r., w tym dniu była bowiem realna możliwość podstawienia mu samochodu zastępczego przez podmiot, współpracujący z pozwanym. Należało przyjąć, że w dniach 5 – 7.07.2023r. poszkodowany był uprawniony do korzystania z pojazdu, wynajętego od powoda po wyższej stawce (246 zł). Natomiast począwszy od kolejnego dnia, tj. 8.07.2023r. - ekonomicznie nieuzasadnionym było korzystanie przez poszkodowanego z pojazdu, którego czynsz najmu był dużo wyższy i niewspółmierny do jakości usług, oferowanych przez oba podmioty, przez co takie działanie doprowadziło do zwiększenia rozmiarów szkody. Sąd miał na uwadze, że poszkodowany zapewniany był, że nie ponosi żadnych kosztów w związku z wypożyczeniem auta zastępczego od powoda. Z tego punktu widzenia wybór poszkodowanego oferty powoda był racjonalny, korzystał z podstawionego samochodu nie ponosząc żadnych kosztów najmu, przy czym został zapewniony, że wszystkie koszty pokrywa zakład ubezpieczeń. Oczywiście takie zachowanie powoda nie kreuje obowiązku odszkodowawczego i jego zakresu. W dalszym ciągu zakład ubezpieczeń odpowiada tylko w granicach art. 361 kc. Odszkodowanie ma zrekompensować szkodę, nie może służyć wzbogaceniu powoda.

Rację miał pozwany, powołując się na obowiązek poszkodowanego minimalizowania szkody i zmniejszenia jej rozmiarów (art. 354 § 2, art. 362 i art. 826 § 1 kc). Skorzystanie z oferty, która gwarantowała satysfakcjonujący poziom i zakres usług, a więc najem auta zastępczego w tej samej klasie co uszkodzony za cenę 135,30 zł za dobę, gwarantowałoby wypełnienie tego obowiązku. Jeśli jednak poszkodowany skorzystał z innej oferty i kontynuował najem u powoda bez uzasadnienia szczególnymi okolicznościami, to wówczas wyższe koszty tej usługi obciążają poszkodowanego, niezależnie od tego, że stawka powoda nie była rażąco wygórowana w porównaniu z cenami innych wypożyczalni na rynku. Nie kwestionując uprawnienia poszkodowanego do wyboru wypożyczalni, wskazać należy, że w sytuacji, gdy dokonał on wyboru, nie kierując się kryterium celowym i ekonomicznym (nie uiścił wynagrodzenia za najem pojazdu w gotówce, lecz w formie cesji wierzytelności, w konsekwencji nie był zainteresowany negocjowaniem cen najmu, skoro i tak, to nie on ponosił ten koszt), to taka decyzja nie może wpływać na obowiązek odszkodowawczy pozwanego. Oferta pozwanego kompensowałaby bowiem szkodę. Powód nie wykazał, że jakość lub zakres usługi, proponowanej przez pozwanego, były gorsze od oferty powoda. Skorzystanie z droższej oferty powoda nie było uzasadnione szczególnymi okolicznościami, nie wynika to również z zeznań świadka. Wynajęcie auta za dużo wyższą stawkę, bez względu na zakres i jakość usług, prowadzi do nieuzasadnionego zwiększenia rozmiarów szkody i nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 826 § 1 kc, w razie zajścia wypadku, ubezpieczający obowiązany jest użyć dostępnych mu środków w celu ratowania przedmiotu ubezpieczenia oraz zapobieżenia szkodzie lub zmniejszenia jej rozmiarów. Oznacza to zarazem, że poszkodowany nie powinien swoim zachowaniem doprowadzać do zwiększenia rozmiarów szkody. Obowiązkiem poszkodowanego jest podejmowanie działań, zmierzających do zminimalizowania szkody. Brak z jego strony takiego działania nie może zwiększać obowiązku odszkodowawczego ubezpieczyciela, zobowiązanego do naprawienia szkody (por. uz. uchwały SN z dnia 22.04.1997r. III CZP 14/97, OSNC 1997, z. 8, poz. 103; uchwała SN z dnia 16.10.1998r., III CZP 42/98; wyrok SN z dnia 26.11.2002r., I CKN 1993/00).

Strony stosunku najmu samochodu zastępczego, nie mogą w sposób dowolny i z mocą wiążącą dla osób trzecich ustalać wysokości opłat za wynajem. Zgodnie z powołanym art. 826 § 1 kc, ubezpieczający ma obowiązek użycia dostępnych mu środków w celu m.in. zapobieżenia szkodzie lub zmniejszenia jej rozmiarów. Ubezpieczyciel, odpowiedzialny za szkodę, może oczekiwać od wierzyciela zachowania, zmierzającego do zminimalizowania szkody. Dlatego, ubezpieczyciel nie ma obowiązku zwrócić uprawnionemu każdej kwoty, wskazanej w fakturze, dokumentującej wartość szkody. Zgodnie z art. 354 § 1 kc, dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno - gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje - także w sposób odpowiadający tym zwyczajom. W taki sam sposób powinien współdziałać przy wykonaniu zobowiązania wierzyciel (§ 2). Nie oznacza to, jak już wyżej wskazano, że uprawniony ma obowiązek poszukiwać najtańszej oferty na rynku. Nie można jednak zaakceptować stanowiska, że kwestia wynajmu i jego kosztów pozostaje poza kontrolą czy też możliwością zajęcia stosownego stanowiska przez ubezpieczyciela. Wybór podmiotu, świadczącego usługę najmu należy do poszkodowanego, jednak decyzja w tym zakresie nie może powodować wzrostu zobowiązania ubezpieczyciela ponad niezbędny, uzasadniony zakres kosztów najmu.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanych przepisów w zw. z art. 822 kc i art. 436 § 1 kc w zw. z art. 435 kc, art. 361 § 1 i 2 kc, art. 363 § 1 i 2 kc, należne powodowi odszkodowanie z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego obejmuje bezsporny okres 29 dni, w tym: 3 pierwsze dni wg stawki powoda 246 zł za dobę i kolejne 26 dni wg stawki 135,30 zł za dobę (738 + 3517,80 zł = 4255,80 zł). Zasądzona z tego tytułu kwota została pomniejszona o dotychczas wypłaconą bezsporną kwotę 3210,30 zł (różnica: 1045,50 zł). W dalszej części powództwo w zakresie żądania zwrotu kosztów najmu podlegało oddaleniu.

Odnośnie kosztów holowania pojazdu uszkodzonego w wypadku, powód przedstawił szczegółowe wyliczenie tych kosztów, a pozwana nie wykazała, aby były one rażąco zawyżone (art. 6 kc). Nie przedstawiła też żadnego dowodu na okoliczność, że stawki, stosowane przez powoda nie mieściły się w granicach stawek rynkowych. Zauważyć przy tym należy, że sama pozwana, podejmując decyzję o wypłacie odszkodowania, odwołała się do stawek stosowanych przez podmioty trudniące się profesjonalnie transportem pojazdów i działające na danym terenie, co pozostało twierdzeniem całkowicie gołosłownym (art. 6 kc), a zastosowana stawka została przez pozwaną ustalona arbitralnie i jednostronnie bez wskazania jakichkolwiek podstaw do jej wyliczenia.

Należne z tego tytułu odszkodowanie wynosi zatem, zgodnie z żądaniem powoda, 710,94 zł, a zasądzoną z tego tytułu kwotę obniżono o dotychczas wypłaconą bezsporną kwotę 270,60 zł (różnica: 440,34 zł).

Stanowiska pozwanego nie można także podzielić odnośnie wysokości kosztów parkowania. Strona pozwana bezzasadnie obniżyła wypłacone powodowi odszkodowanie z tego tytułu, bez wyjaśnienia sposobu jego obliczenia. Nie wykazała, aby stawka za parkowanie, naliczona przez powoda, była rażąco wygórowana (art. 6 kc). Na sporną okoliczność nie zaoferowała żadnych wniosków dowodowych. W tej sytuacji, zasadnym było zasądzenie na rzecz powoda kwoty, stanowiącej różnicę pomiędzy kosztami dochodzonymi z tego tytułu (wynikającymi z dokumentów w postaci formularza usług pomocy drogowej i faktury) a kwotą dotychczas wypłaconą przez pozwanego (1476 zł – 1107 zł = 369 zł).

Odsetki ustawowe za opóźnienie, zgodnie z żądaniem pozwu, zasądzono od dnia 1.09.2023r., tj. od dnia wydania przez pozwaną decyzji w tym przedmiocie, dołączonej do akt niniejszej sprawy na karcie 17. Jak ustalono, powód zgłosił roszczenie i wezwał pozwaną do zapłaty, w oparciu o dołączoną fakturę, w piśmie z dnia 4.08.2023r. (k.14). Strona pozwana przyznała świadczenie w zaniżonej wysokości na podstawie decyzji z dnia 1.09.2023r., zatem, należało uznać, że od tej chwili pozostaje w opóźnieniu ze spełnieniem świadczenia, co skutkowało obowiązkiem zapłaty odsetek (art. 481§1 i 2 kc w zw. z art. 455 kc).

Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanych przepisów w zw. z art. 822 kc i art. 436 § 1 kc w zw. z art. 435 kc, art. 361 § 1 i 2 kc, art. 363 § 1 i 2 kc, orzeczono jak w pkt I i II wyroku.

Orzeczenie w pkt III oparto na przepisach art. 100 zd. 1 kpc i art. 108§1 kpc.

Z/ - odnotować;

- odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełn. pozwanego;

kal. 14 dni

31.05.2023r.