Portal Orzeczeń Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kłodzku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 czerwca 2014roku

Sąd Rejonowy w Kłodzku – Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SSR Andrzej Józefowski

Protokolant Małgorzata Sypek

po rozpoznaniu w dniu 27 czerwca 2014 roku w Kłodzku

sprawy z powództwa (...) Sp. z o. o. z siedzibą w Ł.

przeciwko (...) Sp. z o.o. w W.

o zwolnienie zajętego przedmiotu od egzekucji

I.  zwalnia od egzekucji ruchomości – samochód F. (...)o numerze (...), nr VIN (...)i samochód V. (...), nr VIN (...)zajęte w dniu 20 czerwca 2013r. przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kłodzku (...)w sprawie egzekucyjnej sygn. akt (...)
z wniosku wierzyciela (...) Sp. z o.o.w W.przeciwko dłużnikowi (...)Sp. z o.o.w Ł.;

II.  zasądza od strony pozwanej (...) Sp. z o.o.w W.na rzecz strony powodowej (...) Sp. z o. o. z siedzibą w Ł.kwotę 1 250zł (jeden tysiąc dwieście pięćdziesiąt złotych), tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...)Spółka z o.o. w Ł.domagała się zwolnienia spod egzekucji zajętych przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kłodzku (...)w dniu 20 czerwca 2013 roku ruchomości w postaci samochodu F. (...): (...)oraz SAMOCHODU V. (...): (...)będących własnością strony powodowej, w trakcie prowadzenia postępowania egzekucyjnego o sygnaturze akt (...).

W uzasadnieniu pozwu strona powodowa podała, że w dniu 20 czerwca 2013 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Kłodzku (...) prowadząc postępowanie egzekucyjne z wniosku (...) Sp. z o.o.w W.przeciwko dłużnikowi (...)Sp. z o.o. dokonał zajęcia ruchomości w postaci samochodu F. (...): (...)oraz SAMOCHODU V. (...): (...).

W dniu zajęcia przedmiotowych ruchomości, były one własnością strony powodowej, o czym strona powodowa poinformowała telefonicznie dokonującego czynności komornika. Zajęte ruchomości zostały nabyte przez stronę powodową w dniu 31.10.2012 roku.

Stosownie do treści art. 845 § 2 k.p.c. zająć można ruchomości dłużnika będące bądź w jego władaniu, bądź we władaniu samego wierzyciela, który do nich skierował egzekucję. Ruchomości dłużnika , będące we władaniu osoby trzeciej można zająć tylko wówczas, gdy osoba ta zgadza się na ich zajęcie albo przyznaje, że stanowią one własność dłużnika. W przedmiotowej sprawie nie zaistniała żadna z przesłanek wymienionych wart. 845 § 2 k.p.c.

Strona powodowa podniosła, iż dłużna spółka (...)Sp. z o.o. nie prowadzi i nigdy nie prowadziła działalności pod adresem w Ł.przy ul. (...)- znajduje się tam jedynie biuro rachunkowe prowadzące księgowość dłużnej spółki. Nieruchomość ta stanowi własność G. M.. Tym samym organ egzekucyjny w żaden sposób nie mógł stwierdzić, iż zajęte ruchomości w jakikolwiek sposób pozostawały we władaniu dłużnika. Obecna przy czynności M. A.w sposób jednoznaczny wskazała, iż zajęte ruchomości nie stanowią własności dłużnej Spółki, fakt ten potwierdził również w rozmowie telefonicznej przedstawiciel właściciela ruchomości (spółki (...) Sp. z o.o.) wymienionych w pkt. 1-2 protokołu zajęcia -G. M.. Jak wynika z załączonego do protokołu zajęcia protokołu z czynności organ egzekucyjny dysponował wyłącznie informacja z (...)z lutego 2013 r., z której wynikało, iż dłużna Spółka jest właścicielem ruchomości wymienionych w pkt 1-2 protokołu.

Pomimo braku przesłanek wynikających z art. 845 § 2 k.p.c, organ egzekucyjny dokonał zajęcia przedmiotowych ruchomości w żaden sposób nie weryfikując informacji dotyczących ich aktualnego stanu własności, a ponadto dokonał zajęcia ruchomości wymienionych w pkt. 3-4 protokołu, co do których nie posiadał żadnej informacji odnośnie własności. Biorąc pod uwagę wyżej opisane okoliczności jednoznacznym jest, iż komornik dokonał zajęcia nie tylko z naruszeniem obowiązujących przepisów prawa, ale także nie zachowując przy czynności należytej staranności i rzetelności.

Zdaniem strony powodowej Komornik, łamiąc obowiązujące przepisy, nie powiadomił formalnie powoda jako osoby trzeciej w postępowaniu egzekucyjnym o zajęciu ruchomości. Jednakże powód mając świadomość zajęcia w dniu 24 czerwca 2013 roku wezwał pozwanego do zwolnienia od egzekucji należących do niego ruchomości i przedstawił pozwanemu dokumentację poświadczającą własność zajętych ruchomości.

Strona pozwana (...) Spółka z o.o.z siedzibą w W.wniosła o oddalenie powództwa zarzucając, nieważność umowy pomiędzy dłużnikiem (...)Sp. z o.o, a powodem przed datą zajęcia pojazdu przez Komornika tj. przed 20 czerwca 2013 r.

W ocenie strony pozwanej dokumenty w postaci faktur VAT : nr (...)i rejestru zakupów VAT (...). a także wykazu środków trwałych za 2012 r., stanowią tylko dokumenty prywatne i zgodnie z art. 245 k.p.c. jako dokumenty prywatne stanowią dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Z takimi dokumentami nie wiąże się domniemanie prawne, iż ich treść przedstawia rzeczywisty stan rzeczy . Dokument prywatny nie korzysta z domniemania prawdziwości zawartych w nim oświadczeń, a każda osoba mająca w tym interes prawny może twierdzić i dowodzić, że treść złożonych oświadczeń nie odpowiada stanowi rzeczywistemu (por. postanowienie SN z dnia 15 .04.1982r., III CRN 65/82. opubl. Lex Polonica nr 321180). Ocena charakteru dokumentów prywatnych prowadzi do wniosku, że Sąd może wyrokować także w oparciu o treść dokumentów prywatnych, ale jedynie w sytuacji, gdy ich treść nie została zaprzeczona w sporze przez stronę przeciwną lub gdy została potwierdzona innymi środkami dowodowymi.

Strona pozwana na podstawie art. 253 k.p.c. zaprzeczyła prawdziwości faktur VAT(...)przedłożonego przez powoda rejestru zakupów VAT (...)

r. , a także wykazu środków trwałych za 2012 r., w tym również w zakresie dat ich sporządzania i stwierdziła , że dokumenty te zostały antydatowane i wytworzone dla celów niniejszego postępowania w celu zniweczenia postępowania egzekucyjnego i usunięcia pojazdu spod egzekucji . Dodatkowo należy wskazać , iż rejestr zakupów VAT nie został przedłożony łącznie z odpowiednią deklaracją VAT posiadającą prezentatę Urzędu Skarbowego potwierdzającą jej przyjęcie przez ten Urząd - co mogłoby uprawdopodobnić wersję powoda, iż dokumenty księgowe zostały sporządzone we wskazanych w nich datach.

Strona pozwana podniosła, że skoro powód wskazuje , iż rzekomo pojazdy, których zwolnienia żąda w niniejszym procesie nabył w październiku 2012 r. to dlaczego do dnia ich zajęcia w czerwcu 2013 r. nie dokonał zgłoszenia w/w transakcji do właściwego urzędu zajmującego się rejestracją pojazdów?

Zdaniem strony pozwanej wszystkie te wątpliwości świadczą o fikcyjnym przeniesieniu pojazdu dokonanym już po zajęciu przez komornika .

Strona pozwana zarzuciła nadto, iż Komornik Sądowy prowadząc postępowanie egzekucyjne, wobec niemożności przeprowadzenia egzekucji z innych składników majątku (...)Sp. z o.o. przystąpił do czynności terenowych pod adresem faktycznej siedziby dłużnika - tj. Ł. ul. (...) (...). Powyższy adres dłużnik wskazywał w pismach procesowych jako adres do doręczeń w sprawie prowadzonej przed Sądem Okręgowym we Wrocławiu Wydział X Gospodarczy, sygn. akt(...).

Strona pozwana wskazała dodatkowo, że powód nie załączył do pozwu dowodu rejestracyjnego pojazdu zawierającego datę zgłoszenia przerejestrowania pojazdu w Starostwie Powiatowym . Dłużnik podczas zajęcia nie okazał tego dowodu Komornikowi, a nawet umowy sprzedaży pojazdu oraz podał osobę rzekomo będącej właścicielem inną niż osoba powoda tzn. dłużnik i powód ( w osobie prezesa Spółki) oświadczyli komornikowi , iż pojazdy stanowią własność osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą tj. G. M..

Strona pozwana złożyła ponadto zarzut w trybie art. 531 §1 k.c. nabycia pojazdów przez powoda z pokrzywdzeniem wierzyciela ( pozwanego) . Pozwany w związku z brakiem zapłaty ze strony (...)Sp. z o.o. w grudniu 2012 roku skierował do Sądu Okręgowego we Wrocławiu pozew o zapłatę z weksla . Podstawą wypełnienia weksla były niezapłacone faktury VAT wystawione przez pozwanego za zakupione przez dłużnika towary w okresie kwiecień- listopad 2012 r. . Zadłużenie to wynikające z tychże faktur VAT zostało uznane przez dłużnika pismem 7 dnia 24.08.2012 r. Nie ulega więc żadnej wątpliwości, iż w chwili rzekomego rozporządzania pojazdami 31.10.2012 r. dłużnik zdawał sobie sprawę, iż wyzbycie się pojazdów nastąpiło z pokrzywdzeniem wierzyciela ( pozwanego). Zarówno w dłużnej spółce -(...)Sp. z o.o. jak i powodowej spółce - (...) Sp. z o.o. w chwili zawarcia rzekomej umowy sprzedaży pojazdów, wspólnikiem był G. M., który pełnił dodatkowo funkcję członka zarządu w powodowej spółce. Zatem nie ulega wątpliwości – według strony pozwanej - iż transakcja była dokonana pomiędzy osobami pozostającymi w bliskim stosunku ( art. 527 § 1 k.c. ) i w stałych stosunkach gospodarczych (art. 527 § 4 k.c.), które łączy osoba wspólnika G. M.- a wobec tego zarzut bezskuteczności czynności rozporządzenia pojazdami przez dłużnika jest uzasadniony. Zbycie pojazdów, których zwolnienia żąda powód nastąpiło z pokrzywdzeniem wierzyciela, co skutkuje z mocy prawa bezskutecznością takiego rozporządzenia .

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

W dniu 20 czerwca 2013 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Kłodzku (...) zajął m.in. samochód F. (...) nr rej. (...)VIN: (...)oraz samochód V. (...) nr rej. (...)VIN: (...). Zajęcia dokonano w miejscowości Ł.przy ulicy (...). Zajęcie dotyczyło egzekucji z wniosku wierzyciela (...) Spółka z o.o.w W.przeciwko (...)z o.o. w Ł.. W rozmowie telefonicznej z G. K.uzyskał informację , że zajęte wymienione wyżej pojazdy są jego własnością.

( dowód kopia protokołu z czynności z dnia 20 06 2013 r. k 5 , protokół zajęcia ruchomości k 4 )

W październiku 2012 r. samochód V. (...) został sprzedany przez (...) z o.o. w Ł. na rzecz strony powodowej za kwotę 30 000 zł . Podobnie w październiku 2012 r. spółka (...) w Ł. sprzedała na rzecz strony powodowej samochód F. (...) za cenę 9000 zł brutto . Sprzedaż została udokumentowana w fakturami VAT nr (...) i uwidoczniona w rejestrze zakupów VAT . Pojazdy te zostały także wpisane do tabeli amortyzacyjnej za 2012 r.

( dowód : tabela amortyzacyjne k 11 , rejestr zakupów VAT k 10, faktury VAT nr (...) k 6 i 7 akt sprawy )

G. M. jest członkiem zarządu i współwłaścicielem strony powodowej . Był także współwłaścicielem i członkiem zarządu w Spółce (...) w Ł..

( dowód : odpisy z KRS k 14- 17, 61- 63 )

Sąd zważył :

Zgodnie z art. 841 § 1 k.p.c. osoba trzecia może w drodze powództwa żądać zwolnienia zajętego przedmiotu od egzekucji, jeżeli skierowanie do niego egzekucji narusza jej prawa.

Według art. 841 § 3 k.p.c. powództwo można wnieść w terminie miesiąca od dnia dowiedzenia się o naruszeniu prawa, chyba że inny termin jest przewidziany w przepisach odrębnych

Wypadki naruszenia prawa mogące stanowić podstawę powództwa obejmują m. in. sytuacje, w których skierowano egzekucję do przedmiotu stanowiącego własność osoby trzeciej.

Nie ulega więc wątpliwości, że powództwo wyżej opisane znajduje całkowite usprawiedliwienie w sytuacji, gdy egzekucja została skierowana do przedmiotu stanowiącego własność osoby trzeciej. Istota problemu sprowadza się więc do sposobu wykazania prawa własności ruchomości, w szczególności w sytuacji, gdy ruchomością tą jest pojazd samochodowy.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że strona powodowa wystawiła faktury VAT z dnia 31.10.2012r. dokumentujące zakup od dłużnika samochodów zajętych przez komornika w toku czynności egzekucyjnych. Zakup tych samochodów został także uwidoczniony w rejestrze zakupów VAT oraz w tabeli amortyzacyjnej środków trwałych. Strona powodowa nie kwestionowała także, że nie dokonała zmiany w zakresie rejestracji pojazdów samochodowych podnosząc, że nie zamierzała wykorzystywać tych pojazdów w ruchu drogowym, przez co nie zabiegała o dokonanie zmian w dowodach rejestracyjnych. Dowód rejestracyjny nie przesądza jednak o prawie własności ruchomości.

W ocenie Sądu przedstawione przez stronę powodową dokumenty księgowe w postaci faktur VAT, rejestru zakupów i tabeli amortyzacyjnej są wystarczające do przyjęcia, że doszło do przeniesienia własności samochodów między dłużnikiem, a stroną powodową. Strona pozwana wyjaśniła w sposób przekonujący , że skoro dokumenty przesyłała do Urzędu Skarbowego za pośrednictwem poczty, to nie może dysponować prezentatami dowodzącymi złożenie faktur i rejestru zakupu. Strona pozwana podniosła, że umowa sprzedaży samochodów powinna być uznana przez Sąd za nieważną w stosunku do pozwanej ze względu na dokonanie tej czynności prawnej, z pokrzywdzeniem wierzycieli. W przekonaniu Sądu nie jest możliwe podnoszenie zarzutu o charakterze skargi paulińskiej w toku postępowania o zwolnienie spod egzekucji zajętej ruchomości. Strona pozwana winna wystąpić z odrębnym pozwem opartym o przepisy art. 527 k.c i po uzyskaniu orzeczenia ustalającego bezskuteczność czynności prawnej dokonanej przez dłużnika z pokrzywdzeniem wierzyciela, mogłaby skutecznie w tym postępowaniu podnosić swoje uprawnienia do spornych ruchomości. Jeżeli jednak postępowanie ze skargi paulińskiej nie toczyło się, nie można uwzględnić zarzutu o tym charakterze w toku postępowania o zwolnienie spod egzekucji.

Należy także przypomnieć, że zakres postępowania dowodowego jest określany przez strony procesu cywilnego, a działanie przez Sąd z urzędu zostało ograniczone do zupełnie wyjątkowych sytuacji, które w tej sprawie nie mają miejsca. Dlatego też Sąd nie prowadził z urzędu dochodzeń w Urzędzie Skarbowym, czy zostały zgłoszone i zaewidencjonowane czynności sprzedaży spornych samochodów. Sąd nie znalazł podstaw do działania z urzędu w celu poszukiwania dokumentów, na poparcie twierdzeń pozwanej, w sytuacji, gdy strona pozwana działała przez profesjonalnego i doświadczonego w takich sprawach pełnomocnika.

Sąd podziela pogląd, wyrażony w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia 2000r., V CKN 175/00, OSP 2001 r./7–8/116, iż działanie sądu z urzędu może prowadzić do naruszenia prawa do bezstronnego sądu i odpowiadającego mu obowiązku przestrzegania zasady równego traktowania stron (art. 32 ust. 1 i art. 45 ust. 1 Konstytucji RP). W uzasadnieniu powołanego orzeczenia wyrażono stanowisko, iż ani w toku postępowania dowodowego, ani po wyczerpaniu wniosków dowodowych stron, sąd nie ma obowiązku ustalania, czy sprawa jest dostatecznie wyjaśniona do stanowczego rozstrzygnięcia stosunku spornego i nieaktualny jest już nakaz uzupełniania z urzędu udzielanych przez strony wyjaśnień i przedstawianych przez nie dowodów jak i dokonywania oceny stopnia wyjaśnienia sprawy. Powołanie dowodu przez sąd z urzędu może być korzystne dla jednej ze stron, niekorzystne natomiast dla strony przeciwnej. Przestrzegając zasady równości stron, sąd musi, o ile chodzi o powoływanie dowodów, przestrzegać również zasady kontradyktoryjności, stosownie do której strona może m.in. powoływać dowody i wypowiadać się co do dowodów powołanych przez przeciwnika (art. 210§1 kpc). Sąd powinien zatem przede wszystkim dbać o to, aby każda ze stron taką możliwość uzyskała. Działanie przez sąd z urzędu nie może prowadzić do zastępowania strony w spełnieniu jej obowiązków i może mieć miejsce tylko w szczególnie wyjątkowych sytuacjach. Sąd nie dopatrzył się podstaw do uznania za taką sytuacji stron w niniejszej sprawie.

Sąd także nie mógł wyrokować w przedmiotowej sprawie na postawie przypuszczeń nie udowodnionych przez stronę pozwaną.

Skoro zajęcia dokonano dnia 20 06 2013 r. to termin do wniesienia pozwu z art. 841 § 3 k.p.c. został zachowany .

Z uwagi na to, że dłużnik nie zaprzeczał prawom strony powodowej do ruchomości zajętych przez komornika sądowego, nie wystąpiła konieczność wzywania go do udziału w sprawie w ramach tzw. współuczestnictwa koniecznego.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c.