Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I Ns 390/12 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Kłodzku z 2013-02-11

Sygn. akt INs 390/12

POSTANOWIENIE

Dnia 11 lutego 2013 r.

Sąd Rejonowy w Kłodzku Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SSR Tadeusz Dereń

Protokolant: Anna Winiarska-Kania

po rozpoznaniu w dniu 11 lutego 2013 r. w Kłodzku

na rozprawie

sprawy z wniosku B. J.

przy udziale Skarbu Państwa - Agencji Nieruchomości Rolnych Oddział Terenowy we W., A. J., I. Ż., A. G., A. P., O., J. R.i M. B.

o zasiedzenie

p o s t a n a w i a :

I. stwierdzić, że wnioskodawczyni B. J., córka J. i Z., nabyła przez zasiedzenie w dniu 23 sierpnia 2008 roku własność nieruchomości stanowiącej działkę nr (...) o powierzchni 0,6627 ha, położonej w N. przy ulicy (...), dla której Sąd Rejonowy w Kłodzku VII Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych z siedzibą w N. prowadzi księgę wieczystą nr (...);

II. stwierdzić, że wnioskodawczyni B. J., córka J. i Z., nabyła przez zasiedzenie w dniu 23 sierpnia 2008 roku własność nieruchomości w postaci budynku mieszkalnego oraz budynków gospodarczych posadowionych na działce nr (...) o powierzchni 0,6627 ha, położonej w N. przy ulicy (...), dla której Sąd Rejonowy w Kłodzku VII Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych z siedzibą w N. prowadzi księgę wieczystą nr (...);

III. nie uiszczoną opłatę sądową, od której wnioskodawczyni była częściowo zwolniona, ponosi Skarb Państwa.

Ns 390/12

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni B. J.wniosła o stwierdzenie, że nabyła w dniu 23.08.2008r przez zasiedzenie własność nieruchomości w postaci działki nr (...), obręb(...) (...) S., położonej w N.przy ul. (...), o pow. 0,6627 ha, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...)oraz o stwierdzenie, że nabyła w dniu 23.08.2008r przez zasiedzenie własność nieruchomości w postaci budynku mieszkalnego o pow. 194 m? oraz budynku gospodarczego o pow. 127 m?, posadowionych na działce nr (...)opisanej w pkt 1 wniosku. Nadto wniosła o rozstrzygnięcie o kosztach postępowania wg norm przepisanych oraz o udzielenie zabezpieczenia poprzez nakazanie wpisania w dziale III księgi wieczystej nr (...)prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Kłodzku ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu w przedmiotowej sprawie.

W uzasadnieniu wniosku podała, że jej teść J. J.aktem nadania z 31.12.1947r otrzymał gospodarstwo rolne w miejscowości S.(obecnie N.) i wówczas pozostawał w związku małżeńskim z T. J.. Decyzją Prezydium Państwowej Rady Narodowej w N.z dnia 8.04.1969r Skarb Państwa przejął w całości własność gruntów w gospodarstwie rolnym, pozostawiając T.iJ. J.własność budynków - w zamian za rentę. Grunt pod pozostawionymi im budynkami stanowi obecnie działkę nr (...), obręb (...), (...) S., położoną w N.przy ul. (...), o pow. 0,6627 ha, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...). W pkt 5 decyzji z dnia 8.04.1969r wskazano, że wnioskodawcom pozostawiono w dożywotnim użytkowaniu działkę o pow. 0,75 ha, która obecnie odpowiada działce nr (...).J. J.zmarł w dniu 31.12.1977r. zaś T. J.zmarła w dniu 21.08.1978r. Po śmierci T. J.od 22.08.1978r. nieruchomość objął w posiadanie samoistne jej syn K. J., który mieszkał w tej nieruchomości od 3.02.1978r do chwili śmierci. K. J.traktował nieruchomość jako swoją własność, użytkował ją, płacił podatki, dbał o porządek. Od lat 60-tych ub. wieku na nieruchomości nie mieszkały już siostry K. J.tj. O. K.,A. P.i M. R.. W dniu 28.04.1984r K. J.zawarł związek małżeński z wnioskodawcą, która mieszkała w tej nieruchomości i była w niej zameldowana od początku stycznia 1980r. W dniu 3.09.1986r K. J.zmarł i od tej pory wnioskodawczyni samodzielnie zajmowała się nieruchomością, opłacała podatki, dbała o porządek, traktując ją jako swoją własność. Bieg zasiedzenia nieruchomości rozpoczął się w dniu 21.08.1978r. i biegł przeciwko Skarbowi Państwa, zaś wnioskodawczyni może doliczyć zgodnie z art. 176§1 kc okres wyłącznego posiadania nieruchomości przez K. J.. Zatem zasiedzenie działki nr (...)nastąpiło na rzecz wnioskodawczyni z dniem 22.08.2008r.

J.i T. J.na podstawie decyzji z dnia 8.04.1969r pozostali właścicielami budynku mieszkalnego o pow. 194 m? oraz budynku gospodarczego o pow. 127 m?, posadowionych na działce nr (...), przy ul. (...)w N.zaś Skarb Państwa nigdy nie nabył własności tych budynków. Po śmierci T. J.jej syn K. J.objął w posiadanie samoistne budynki mieszkalno - gospodarcze, dbał o ich wygląd i utrzymanie, płacił podatki i traktował nieruchomość jako swoją własność. Po zawarciu związku małżeńskiego z wnioskodawczynią również wnioskodawczyni zajmowała się nieruchomością zaś po śmierci K. J.wnioskodawczyni samodzielnie zajmowała się budynkami, opłacała podatek od nieruchomości, dbała o porządek, traktując je jak swoją własność. Bieg zasiedzenia budynków rozpoczął się w dniu 21.08.1978r. i biegł przeciwko spadkobiercom J.i T. J.a samo zasiedzenie nieruchomości nastąpiło na rzecz wnioskodawczyni z dniem 22.08.2008r. W dniu 31.12.1977r zmarł J. J.i spadek po nim odziedziczyli T. J.w ? części oraz dzieci H. P., O., M. R.i K. J.po 3/16 części. W dniu 21.08.1978r. zmarła T. J.i spadek po niej nabyli K. J., M. R., O. K.iA. P.każdy po 1/4 części spadku. W dniu 3.09.1986r zmarł K. J.i spadek po nim nabyła żona B. J.oraz córki A. J., I. Ż. i A. G.po ? części każda.

Postanowieniem Sądu Rejonowego w Kłodzku z dnia 22.03.2012r udzielono zabezpieczenia roszczenia wnioskodawcy przez nakazanie wpisania ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu o zasiedzenie nieruchomości w dziale III księgi wieczystej nr (...) prowadzonej dla nieruchomości zabudowanej położonej w N. przy ul. (...).

W odpowiedzi na wniosek uczestnik Skarb Państwa - Agencja Nieruchomości Rolnych Oddział Terenowy we W. wniósł o oddalenie wniosku o zasiedzenie w całości i rozstrzygniecie o kosztach postępowania wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu podniósł, że zarządzeniem nr (...)z dnia 1.06.1992r Wojewoda (...)zlikwidował Państwowe Gospodarstwo Rolne (...)z/s w W.w celu przekazania jego majątku Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa i w skład tego majątku wymieniona jest również działka nr (...), obręb N.- (...)o pow. 0,6627 ha, którą obecnie dysponuje Agencja Nieruchomości Rolnych jako następca prawny Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Uczestnik opłaca podatek rolny jak i podatek od nieruchomości w granicach działki nr (...)zaś wnioskodawczyni nie wykazała, że przez cały okres od 1978r do 2008r nieprzerwanie była samoistnym posiadaczem zachowującym się jak właściciel nieruchomości i opłacała podatki. Wnioskodawczyni nie wykazała też by działka o pow. 0,75 ha, o której mowa w decyzji o przejęciu gospodarstwa rolnego w zamian za emeryturę, odpowiadała obecnej działce nr (...), obręb S., o pow. 0,6627 ha. Wnioskodawczyni nie wykazała również niezbędnego okresu posiadania a będąc posiadaczem w zlej wierze winna wykazać 30 letni okres posiadania. Skoro wnioskodawczyni zawarła związek małżeński w dniu 28.04.1984r to dopiero od tej daty należy liczyć termin zasiedzenia który upływa z dniem 28.04.2014r, zaś wnioskodawczyni nie wykazała, iż od 1980r jest w posiadaniu nieruchomości.

Postanowieniem z dnia 23 lipca 2012r (k-155 akt sprawy) Sąd wezwał do udziału w sprawie w charakterze uczestników postępowania J. R.iM. B.- spadkobierców zmarłej M. R..

Uczestnicy postępowania A. J., I. Ż., A. G., A. P., O. K., J. R.i M. B.nie sprzeciwili się żądaniu wniosku, zgadzając się z żądaniami w nim zawartymi, w przedmiocie zasiedzenia przez wnioskodawczynię własności nieruchomości w postaci działki nr (...)o pow. 0,6627 ha i własności budynku mieszkalno - gospodarczego, posadowionych na działce nr (...), położonych w N.przy ul. (...).

W wyniku postępowania dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Aktem notarialnym z dnia 31 grudnia 1947r, wydanym przez Powiatową Komisję Osadnictwa Rolnego w K., J. J.- teść wnioskodawczyni - otrzymał gospodarstwo rolne w miejscowości S., obejmujące działkę nr (...)o powierzchni około 6 ha wraz z budynkiem mieszkalnym i budynkami gospodarczymi. W tym okresie J. J.pozostawał w związku małżeńskim z T. J.. Na wniosek J.i T. J., decyzją Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w N.z dnia 8 kwietnia 1969 roku Skarb Państwa przejął na własność gospodarstwo rolne bez zabudowań położone w S.przy ul. (...), pozostawiając dotychczasowym właścicielom własność budynków, posadowionych na tej nieruchomości, oraz pozostawiając J.i T. J.w dożywotnim użytkowaniu działkę rolną o powierzchni 0,75 ha. Decyzją Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W.z dnia 13.06.1969r przyznano J.i T. J.emeryturę w zamian za zdane gospodarstwo rolne.

/dowód: akt nadania z 31.12.1947r k-30,

- decyzja Prezydium (...) w N. z dnia 8.04.1969r k-29,

- decyzja (...) Oddział w W. z dnia 13.06.1969r. k-28/.

Grunt pod pozostawionymi budynkami przy ulicy (...)w N.(poprzednio ul. (...)w S.) stanowi obecnie działkę nr (...), obręb (...) S., o pow. 0,6627 ha, dla której Sąd Rejonowy w Kłodzku VII Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych z/s w N.prowadzi księgę wieczystą nr (...). W wyniku zmian granic administracyjnych miejscowość S.została włączona do N.. Przed odnowieniem operatu ewidencji gruntów działka nr (...)obręb(...) S.była działką zabudowaną i posiadała nr (...) (...)obręb S.o pow. 0,66 ha i w 1962r została wpisana w jednostce rejestrowej (...), w której jako właściciel gospodarstwa rolnego figurował J. J.na podstawie postanowienia Sądu Powiatowego w Kłodzku z dnia 20 lutego 1960r.

/dowód: - pismo StarostyK.z dnia 4.07.2012r k-120,

- kopia postanowienia Sądu Powiatowego w Kłodzku z dnia 20.02.1960r k- 121,

- odpis księgi wieczystej (...) k-26,

- mapa ewidencyjna gruntów i wypis z rejestru gruntów k 24-25/

Zarządzeniem nr (...)z dnia 1 czerwca 1992r Wojewody W. zlikwidowano Państwowe Gospodarstwo Rolne (...)z/s w W.w celu przekazania majątku Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Protokołem zdawczo - odbiorczym z dnia 30.12.1993r przekazano na rzecz zasobu (...)nieruchomości, w tym działkę nr (...), obręb N.- S., o powierzchni 0,6627 ha, którymi obecnie dysponuje Agencja Nieruchomości Rolnych.

/dowód: - zarządzenie nr(...)z dnia 1.06.1992r k-87,

- protokół zdawczo - odbiorczy wraz z zestawieniem gruntów k-87 verte -95/

Prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego w Kłodzku z dnia 27.07.1986r stwierdzono nabycie spadku po J. J., zmarłym dnia 31.12.1977r, na rzecz T. J.w 4/16 części spadku oraz dzieci K. J., A. P., M. R.i O. K.każdy po 3/16 części spadku zaś postanowieniem tut. Sądu z dnia 17 września 1986r stwierdzono nabycie spadku po T. J., zmarłej dnia 21.08.1978r, na rzecz dzieci K. J., M. R., O. K.i A. P.po ? części spadku.

W dniu 28.04.1984r wnioskodawczyni zawarła związek małżeński z K. J.. Decyzją z dnia 5.08.2011r Wojewoda D.utrzymał w mocy decyzję Burmistrza Miasta N.z dnia 22.06.2011r o odmowie wymeldowania wnioskodawczyni z lokalu przy ul. (...)w N.. UczestniczkaA. P.była zameldowana w N.przy ul. (...)(obecnie (...)) do dnia 18.12.1957r., uczestniczka O. K.była zameldowana j/w do dnia 15.06.1967r, zaś M. R.do dnia 27.10.1967r. K. J.był zameldowany w N.przy ul. (...)od dnia 1.01.1978r do dnia zgonu - 3.09.1986r zaś wnioskodawczyni jest zameldowana przy ul. (...)od dnia 4.01.1980r do chwili obecnej. W dniu 9.07.1997r zmarła M. R..

/dowód: - decyzja Wojewody D. z dnia 5.08.2011r k-14,

- decyzja Burmistrza Miasta N. z dnia 22.06.2011r k-17,

- postanowienia spadkowe k 21-22,

- odpis aktu małżeństwa wnioskodawcy k -23,

- pismo Urzędu Miejskiego w N. k -80,

- przesłuchanie wnioskodawcy B. J.(k-250), uczestników A. P.k-265, O. K.k-266,

- akta tut. Sądu Ns 489/06 i Ns 447/86

- odpis aktu M. R. k-164/.

Wnioskodawczyni figurowała w latach 1997-2012 w ewidencji podatników oraz była i jest płatnikiem podatku od nieruchomości przy ul. (...)w N.. Prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego w Kłodzku z dnia 14.03.2012r stwierdzono nabycie spadku po K. J., zmarłym 3.09.1986r, na rzecz żony B. J.oraz dzieci A. J., A. G.i I. Ż.po ? części. Uczestnik SP - Agencja Nieruchomości Rolnych opłacała podatek od nieruchomości i podatek rolny w granicach działki nr (...).

Podatek od nieruchomości przy ul. (...)w N.za grunty o pow. 4.900 m? w latach 1991-1998 oraz podatek za budynki mieszkalne w latach 1991-2008 był opłacany przez B. J.. Agencja Własności Rolnej SP deklarowała i płaciła w latach 2003-2008 podatek rolny za grunty sklasyfikowane rolniczo zaś podatek za grunt o pow. 1779 m? wchodzący w skład działki nr (...)deklarowała i płaciła w latach 2004-2008. Brak możliwości sprawdzenia jak był deklarowany podatek za lata 1978-2002 z uwagi iż dokumenty oddane do archiwum po 10 latach zostały wybrakowane. W 2003r dokonano korekty naliczonego podatku za lata 1998-2003 na rzecz wnioskodawczyni gdyż nie była właścicielką gruntów i zwrotu podatku dokonano w dniu 22.05.2003r.

/dowód: - przesłuchanie wnioskodawcy B. J.k-250,

- pismo Urzędu Miasta N. z 31.10.2012r k-247,

- zaświadczenie Urzędu Miasta N. z 8.03.2012r k-56,

- pismo Urzędu Miasta N. z 28.06.2012r k-81,

- deklaracja uczestnika ANR w sprawie podatku k 97-114, k 139-149,

- oświadczenie administracji Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa z 2.07.2012r k-115/.

Po śmierci matki T. J.w dniu 22.08.1978r. nieruchomość położoną w N.przy ul. (...), obejmującą działkę nr (...)o pow. 0,6627 ha wraz z budynkami mieszkalno - gospodarczymi objął w samoistne posiadanie jej syn - K. J., który mieszkał i był zameldowany w przedmiotowej nieruchomości od dnia 1 stycznia 1978 roku. W nieruchomości tej, po śmierci T. J., zamieszkiwała w 1978r wnioskodawczyni, pozostając z K. J.w nieformalnym związku konkubenckim, zameldowana na pobyt stały od dnia 4.01.1980r, i z tego związku urodziła się w dniu 1.12.1978r. córka - uczestniczka A. J..

Ponadto w nieruchomości tej zamieszkiwał syn wnioskodawczyni B. S., który wyprowadził się w latach 80-tych ubiegłego wieku.

Wnioskodawczyni wraz z mężem K. J.od 1978 roku w sposób niezakłócony samoistnie posiadali przedmiotową nieruchomość, traktując nieruchomość jako swoją własność, korzystając z tej nieruchomości w całości w granicach działki nr (...), remontując budynki, dbając o nieruchomość, opłacając podatki itd. Przed budynkami działka była ogrodzona siatką i wykorzystywana jako ogród, w którym znajdowały się drzewa owocowe i kwiaty, zaś część działki położonej za budynkami mieszkalno - gospodarczymi była wykorzystywana jako ogród warzywny oraz rolniczo - pod uprawę ziemniaków i zboża a w części porośnięta trawą, która była koszona i zbierana dla królików. Ponadto wnioskodawczyni trzymała inwentarz domowy m.in. kury, kaczki. W tym czasie pozostali spadkobiercy T.i J. J.nie mieszkali już w nieruchomości, posiadając inne miejsca zamieszkania. W tym też okresie nikt nie kwestionował prawa K. J.i wnioskodawczyni do nieruchomości ani też nie żądał opłat za korzystanie z gruntu. K. J.oświadczył wnioskodawczyni, że przedmiotowa nieruchomość stanowi jego własność.

/dowód: - przesłuchanie wnioskodawczyni k-250,

- przesłuchanie uczestnikówA. J.k 252 verte, I. Ż.k 253 verte,

M. B. k-254, J. R. k 254 verte, A. P. k-265 i O. K. k-266,

-zeznania świadków S. G. k-230/.

Po śmierci K. J. w dniu 3.09.1986r wnioskodawczyni nadal zamieszkiwała w nieruchomości przy ul. (...) w N. będąc jej samoistnym posiadaczem, traktując nieruchomość jako swoją własność, pobierając z działki bez ograniczeń pożytki i dochody, uprawę części działki za budynkami powierzając sąsiadowi o nazwisku D. w zamian za część plonów - zboża i ziemniaków - jak również sąsiad, za zgodą wnioskodawczyni, kosił działkę w części porośniętej trawą, i trwało to do 2006 roku, kiedy, z uwagi na stan zdrowia córki A., wnioskodawczyni wyjechała do W. w celu tymczasowej opieki nad córką. Podczas jej nieobecności nieruchomością miał opiekować się T. H., który okazał się osobą nieodpowiedzialną, i kiedy wnioskodawczyni została o tym powiadomiona przez sąsiadów B., z którymi pozostawała w stałym kontakcie, wróciła do N.. Następnie podnajęła nieruchomość koledze córki A. S., który w zamian za zamieszkiwanie w tej nieruchomości, zobowiązał się opłacać rachunki, dbać o porządek, pilnować nieruchomości, doglądać działki gdyż wnioskodawczyni ze względu na sytuację chorej córki musiała ponownie wyjechać do W.. A. S. doprowadził do pogorszenia stanu nieruchomości - budynku mieszkalnego - dokonując m.in. zniszczeń i zaboru mebli na szkodę wnioskodawczymi. Prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 17.11.2010r utrzymano w mocy wyrok Sądu Rejonowego w Kłodzku z dnia 2.06.2010r którym oskarżonego A. S. uznano za winnego zaboru w celu przywłaszczenia biurka dębowego wartości 2000 zł na szkodę B. J.. Wnioskodawczyni w miarę możliwości finansowych dbała o zabudowania mieszkalno - gospodarcze m.in. częściowo je remontując po powodzi w 1997r, kiedy to stan nieruchomości uległ znacznemu pogorszeniu, oraz ubezpieczając nieruchomość z tym, że po dewastacji lokalu mieszkalnego przez A. S. nie nadawał się on do zamieszkania i wtedy też wnioskodawczyni zabezpieczyła budynek mieszkalny m.in. zabijając wejścia oraz przekazując klucze sąsiadom B., z uwagi na wyjazd do córki. Od 2008 roku wnioskodawczyni nie mieszka w tej nieruchomości zaś z uwagi na ograniczone możliwości finansowe i ponoszenie kosztów leczenia córki A. , wnioskodawczyni nie była w stanie inwestować większych środków finansowych w jej remont.

Wnioskodawczyni nie zawierała z Agencją Nieruchomości Rolnych umów najmu lub dzierżawy przedmiotowej nieruchomości, zaś Agencja nie interesowała się nieruchomością, nie domagała się wydania nieruchomości jak również nie podejmowała żadnych działań administracyjnych dotyczących nieruchomości.

Wnioskodawczyni była traktowana przez sąsiadów jako właściciel nieruchomości położonej przy ul. (...) w N. jak również rodzina traktowała wnioskodawczynię jako właścicielkę nie wnosząc żadnych żądań w przedmiocie nieruchomości, w której nadal miała mieszkać i posiadać ją wnioskodawczyni.

/dowód: - przesłuchanie wnioskodawczyniB. J.k-250,

- przesłuchanie uczestnikówA. J.k-252 verte, I. Ż.k 253 verte, J. R.k 254 verte, A. P.k-265, O. K.k-266,

- zeznania świadków L. B. k-228 verte, A. B. k-229 verte, S. G. k-230,

- notatka służbowa M. S. z 4.07.2012r k 150,

- dokumentacja fotograficzna nieruchomości k 152-154,

- polisy ubezpieczeniowe k 171-182,

- akta sprawy sygn. II K 450/09/.

W tym stanie rzeczy Sąd zważył, co następuje:

Niespornym jest w sprawie, iż aktem nadania z dnia 31.12.1947r. Powiatowej Komisji Osadnictwa Rolnego w K.,J. J.pozostający w związku małżeńskim z T. J., otrzymał gospodarstwo rolne w miejscowości S.o pow. około 6 ha wraz z budynkiem mieszkalnym i budynkami gospodarczymi jak również to, że na wniosek w/w decyzją Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w N.z dnia 8.04.1969r. Skarb Państwa przejął na własność gospodarstwo rolne bez zabudowań położone w S.przy ul. (...), pozostawiając dotychczasowym właścicielom tj. J.i T. J.własność budynków posadowionych na tej nieruchomości oraz w dożywotnim użytkowaniu działkę rolną o powierzchni 0,75 ha, w zamian, za przyznaną decyzją ZUS z dnia 13.06.1969r, emeryturę. J. J.zmarł dnia 31.12.1977r.i prawomocnym postanowieniem tut. Sądu z dnia 27.07.1986r stwierdzono nabycie spadku na rzecz żony T. J.w 4/16 części oraz dzieci K. J., A. P., M. R.i O. K.każdy po 3/16 części zaś prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego w Kłodzku z dnia 17.09.1986r stwierdzono nabycie spadku po T. J., zmarłej dnia 21.08.1978r, na rzecz dzieci K. J., M. R., O. K.i A. P.po ? części spadku.

K. J.zmarł dnia 3.09.1986r. i postanowieniem tut. Sądu z dnia 14.03.2012r. stwierdzono nabycie spadku na rzecz żony B. J.oraz dzieci A. J., A. G.i I. Ż.po ? części zaś w dniu 9.07.1997r zmarła M. R.pozostawiając spadkobierców J. R.i M. B..

Zebrany w sprawie materiał dowodowy - a zwłaszcza decyzja z dnia 8.04.1969r, postanowienie Sądu Powiatowego w Kłodzku z dnia 20.02.1960r, akt nadania z dnia 31.12.1947r oraz pismo Starosty K.z dnia 4.07.2012r - jednoznacznie potwierdza, że działka o powierzchni 0,75 ha, którą pozostawiono w dożywotnim użytkowaniu T.i J. J., odpowiada obecnie działce nr (...)obręb (...) S.o pow. 0,6627 ha, położonej w N.przy ul. (...), stanowiącą własność Skarbu Państwa a pozostającą we władaniu Agencji Nieruchomości Rolnych, która stała się następcą prawnym Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa zaś przedmiotowa działka weszła w skład zasobu AWR SP w wyniku likwidacji Państwowego Gospodarstwa Rolnego (...)z/s w W.zarządzeniem nr(...)Wojewody W.z dnia 1.06.1992r.

Zatem zarzuty uczestnika Skarbu Państwa - ANR, iż wnioskodawczyni nie wykazała, że działka o powierzchni 0,75 ha odpowiada obecnie działce nr (...), należy uznać za niezasadne zaś wskazać należy, iż w wyniku zmian administracyjnych miasta N.miejscowość S.została włączona do N.natomiast dawna ulica (...)nosi obecnie nazwę ul. (...). Ponadto podnieść należy, iż Skarb Państwa nigdy nie był właścicielem zabudowań położonych w S.przy ul. (...)(obecnie ul. (...)) gdyż zabudowania, zgodnie z decyzją z dnia 8.04.1969r, zostały wyłączone spod przejęcia i stanowiły odrębny od gruntu przedmiot własności J.i T. J..

Wniosek B. J. o zasiedzenie własności zarówno działki nr (...) jak i budynku mieszkalno - gospodarczego, posadowionego na tej działce, zasługiwał na uwzględnienie. Przesłanki nabycia przez zasiedzenie własności nieruchomości zostały określone w art. 172 kc. Łącznym warunkiem jest upływ oznaczonego przez ustawę terminu nieprzerwanego posiadania samoistnego, którego długość zależy od dobrej lub złej wiary w chwili nabycia posiadania. Posiadacz nieruchomości nie będący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze i wtedy nabywa jej własność po upływie lat trzydziestu (art. 172§2 kc). Przed dniem 1.10.1990r wyłączone było zasiedzenie nieruchomości państwowych jednakże, zgodnie z art. 10 ustawy z dnia 28.07.1990r o zmianie ustawy - Kodeks cywilny (Dz.U. nr 55 poz. 321) co do osób, które były posiadaczami samoistnymi takich nieruchomości przed dniem 1.10.1990r kodeksowe terminy ulegają skróceniu o czas trwania tego posiadania, lecz nie więcej niż o połowę, czyli nie więcej niż o dziesięć i piętnaście lat. W orzeczeniu z dnia 16.04.2008r - V CSK 532/07 Sąd Najwyższy wyjaśnił, że skróceniu według art. 10 ustawy z dnia 28.07.1990r o zmianie ustawy - Kodeks cywilny podlega ustawowy termin zasiedzenia a nie czas posiadania w okresie kiedy możliwość zasiedzenia nieruchomości będącej przedmiotem własności państwowej była wyłączona Nadto w postanowieniu z dnia 10.07.2009- II CSK 69/09 Sąd Najwyższy przyjął, że doliczenie czasu posiadania poprzednika (art. 176§1 kc) ma także zastosowanie przy skróconym okresie posiadania potrzebnego do zasiedzenia na podstawie cyt. wyżej art. 10 ustawy z dnia 28.07.1990r (Dz.U. nr 55 poz. 321) o zmianie ustawy - Kodeks cywilny.

Naczelną przesłanką zasiedzenia jest posiadanie samoistne nieruchomości i zgodnie z art. 336 kc posiadaczem samoistnym rzeczy jest ten, kto postępuje z rzeczą jak właściciel, o czym świadczą okoliczności dostrzegalne dla innych osób, wyrażając tym samym wolę wykonywania względem niej prawa własności (vide: wyrok SN z dnia 19.12.2000r - V CKN 164/00).

Oddanie rzeczy we władanie innej osobie - posiadaczowi zależnemu (art. 337 kc) i dzierżycielami (art. 338 kc) nie wyłącza posiadacza samoistnego, gdyż może być ono wykonywane bezpośrednio przez posiadacza samoistnego lub za pośrednictwem innych osób. Aby doszło do nabycia rzeczy przez zasiedzenie, posiadanie samoistne powinno trwać nieprzerwanie przez określony w ustawie czas z art. 172 kc. W tym miejscu wskazać należy, iż w orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjęto stanowisko (vide: uchwała z dnia 6.12.1991r - III CZP 108/91), że nie jest w dobrej wierze posiadacz samoistny, który nabył posiadanie nieruchomości na podstawie umowy mającej na celu przeniesienie własności, zawartej bez zachowania formy aktu notarialnego, osoba taka bowiem zdaje sobie sprawę z tego, że nie nabywa prawa własności. Wprawdzie zgodnie z utrwalonym poglądem dobra wiara polega na usprawiedliwionym w danych okolicznościach przekonaniu posiadacza, że przysługuje mu prawo własności ale przy ocenie dobrej wiary u posiadacza nieruchomości decyduje chwila objęcia jej w posiadanie.

Stan posiadania współtworzą fizyczny element (corpus) władania rzeczą oraz intelektualny element zamiaru (animus) władania rzeczą dla siebie. Samoistne posiadanie w rozumieniu art. 336 kc i art. 172 kc polega na długotrwałym wykonywaniu prawa własności przy bierności właściciela, który się temu nie sprzeciwia, a zatem wymagana jest nie tylko świadomość osoby zasiadującej, iż chce być właścicielem, ale ta chęć musi być uzewnętrzniona - wobec otoczenia i w szczególności wobec właściciela, gdyż brak takiego uzewnętrznienia nie wywoła u rzeczywistego właściciela potrzeby reakcji. Oczywiste zatem jest (wielokrotnie wypowiadał się o tym Sąd Najwyższy), że w wypadku faktycznego władania - jak właściciel - chodzi o dostrzegalny fakt fizycznego władztwa nad rzeczą a czynnik woli stanowił kryterium, które pozwala na odróżnienie posiadacza samoistnego od posiadacza zależnego. Rzeczywistą wolę posiadacza, która decyduje o charakterze samego posiadacza ustala się na podstawie zamanifestowanych na zewnątrz przejawów władania rzeczą. Z zebranego w sprawie materiału dowodowego a zwłaszcza z przesłuchania wnioskodawczyni, uczestników A. J., I. Ż., A. P., O. K., M. B., I. R.oraz świadków L. B., A. B.i S. G., którym Sąd dał wiarę gdyż są te osoby obce do stron zaś uczestnik Skarb Państwa w żaden sposób nie podważył wiarygodności ich zeznań, zdaniem Sądu jednoznacznie wynika, iż od 1978 roku, K. J.z wnioskodawczynią, a po śmierci K.w 1986 roku, wnioskodawczyni, byli samoistnymi posiadaczami nieruchomości położonej w N.przy ul. (...), posiadając tę nieruchomość w sposób niezakłócony, korzystając z tej nieruchomości w całości i w granicach działki nr (...), przeprowadzając remonty budynków posadowionych na tej nieruchomości, dbając o nieruchomość, opłacając podatki, wykorzystując grunt rolny jako sad, ogród warzywny oraz rolniczo - pod uprawę zboża i ziemniaków -, pobierając z działki bez ograniczeń pożytki i dochody traktując przedmiotową nieruchomość jako swoją własność. Wnioskodawczyni zamieszkała w tej nieruchomości w 1978 roku, będąc w niej zameldowana na pobyt stały od dnia 4.01.1980r do chwili obecnej - co w świetle zebranego materiału dowodowego - nie może budzić żadnych wątpliwości, początkowo pozostając z K. J.w nieformalnym związku konkubenckim, z którego urodziła w dniu 1.12.1978r(...), zaś w dniu 28.04.1984r zawarła związek małżeński z K. J..

Zatem, twierdzenia uczestnika Skarbu Państwa, iż wnioskodawczyni nie wykazała, że od 1980r jest w posiadaniu nieruchomości, są niczym nieuzasadnione. Wprawdzie uczestnicy nie potrafili dokładnie oznaczyć granic użytkowanych przez wnioskodawczynię działki ale jednoznacznie potwierdzili, że K. J. z wnioskodawczynią a następnie sama wnioskodawczyni, użytkowali działkę położoną za budynkiem mieszkalno - gospodarczym aż do torów kolejowych i w takim zakresie oraz o takiej powierzchni - jak czynili to J. i T. J. - i w prawdzie od 1986 roku, część działki wnioskodawczyni powierzyła do uprawy sąsiadowi w zamian za plony - w postaci m.in. ziemniaków - i trwało to do 2006 roku a od tego czasu działka nie jest uprawiana, ale nie ma to żadnego znaczenia dla zasiedzenia. Wskazać bowiem należy, co już podkreślono wyżej, że posiadanie - jest to stan faktyczny, polegający na faktycznym władztwie przez które rozumie się samą możliwość władania rzeczą. Efektywne - w sensie gospodarczym - korzystanie, w tym wypadku z nieruchomości, nie jest konieczną przesłanką posiadania. Dla istnienia posiadania bowiem nie jest konieczne rzeczywiste korzystanie z rzeczy (nieruchomości) lecz sama możność takiego korzystania. Dlatego też okoliczność, iż w chwili obecnej przedmiotowa działka oraz budynki są zaniedbane i nie użytkowane nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy albowiem zebrany materiał dowodowy jednoznacznie wskazuje, że wnioskodawczyni jak i jej poprzednik prawny zamanifestowali wobec otoczenia i właściciela działki, właścicielski charakter władania, uzewnętrznili, co nie może budzić żadnych wątpliwości, iż czują się właścicielami i zachowują się jak właściciele. Wszystkie działania podejmowane w stosunku do nieruchomości przez K. J. i wnioskodawczynię, aż do chwili obecnej, wskazują na właścicielski charakter władania nieruchomością a tym samym świadczą jednoznacznie o samoistności posiadania nieruchomości dla siebie. Okoliczność tymczasowych wyjazdów wnioskodawczyni do córki A. - w związku z opieką i z uwagi na stan jej zdrowia - w żadnym wypadku nie świadczy o braku samoistnego posiadania gdyż wnioskodawczyni cały czas zajmowała się nieruchmością , podejmowała w stosunku do niej wszystkie decyzje, pozostawała w kontakcie z sąsiadami B., którzy informowali ją na bieżąco o stanie nieruchomości a zatem po stronie wnioskodawczyni jak najbardziej uzewnętrzniła się wola wykonywania względem tej nieruchomości prawa własności dla siebie.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy również potwierdził, wynika to m.in. z zaświadczenia Urzędu Miasta N., iż wnioskodawczyni płaciła podatek od nieruchomości za grunty o pow. 4900 m? w latach 1991-1998 oraz podatek za budynki mieszkalne w latach 1991-2008 zaś Agencja Własności Rolnej SP płaciła w latach 2003-2008 podatek rolny za grunty sklasyfikowane rolniczo zaś za grunt o pow. 1779 m? wchodzący w skład działki nr (...)płaciła w latach 2004-2008. Wprawdzie w 2003r dokonano korekty naliczonego podatku za lata 1998-2003 na rzecz wnioskodawczyni i dokonano jego zwrotu, ale w żadnym wypadku nie ma to znaczenia w niniejszej sprawie, gdyż okoliczność ta nie może świadczyć o samoistnym posiadaniu lub o jego braku.

Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd przyjął, iż niewątpliwie wnioskodawczyni potwierdziła po swojej stronie wolę władania całą nieruchomością jak właściciel i wolę tą zamanifestowała na zewnątrz wobec otoczenia wykorzystując czynności faktyczne wskazujące na samodzielny, rzeczywisty i niezależny od woli innej osoby stan władztwa zaś wszelkie podnoszone w tym zakresie przez uczestnika Agencję Nieruchomości Rolnych zarzuty są nie tylko niezasadne ale niczym nieudowodnione - a zgodnie z art. 6 kc ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Okoliczności niniejszej sprawy wskazują, iż wnioskodawczyni była samoistną posiadaczką nieruchomości w złej wierze - czyli posiadanie nieprzerwanie od lat trzydziestu - zaś mając na uwadze cyt. przepis art. 10 ustawy z dnia 28.07.1990r oraz przepis art. 176 kc, termin zasiedzenia dla wnioskodawczyni należy liczyć od dnia 21 sierpnia 1978r tj. od dnia objęcia w samoistne posiadanie nieruchomości przez K. J.czyli zaliczając okres od dnia 21.08.1978r do 30.09.1990r a następnie od 1.10.1990r do 22.08.2008r, zasiedzenie przedmiotowej nieruchomości nastąpiło w dniu 23 sierpnia 2008r. Posiadanie wnioskodawczyni miało charakter nieprzerwany gdyż z akt postępowania, nie wykazał tego również uczestnik Agencja Nieruchomości Rolnych, w żaden sposób nie wynika, by uczestnik Skarb Państwa wykazał w przedmiotowym okresie wolę dysponowania działką lub podjął działania przerywające bieg zasiedzenia. Zgodnie z art. 175 kc do biegu zasiedzenia stosuje się odpowiednio przepisy o biegu przedawnienia roszczeń m.in. art. 123 kc, który wymienia przyczyny przerwania biegu zasiedzenia. Żadna z tych przyczyn nie miała miejsca zaś uczestnik - Skarb Państwa - ANR nawet nie podjął próby wykazania by w stosunku do wnioskodawczyni i jej męża wystąpił z akcją zaczepną bezpośrednio zmierzającą do pozbawienia ich posiadania np. z powództwem windykacyjnym. Nie jest taką czynnością pobyt pracownika Agencji, w tym wypadku świadka M. S., na działce nr (...)i dokonanie jej lustracji w 2010r czy też wykonanie dokumentacji zdjęciowej nieruchomości - gdyż nie rodzi to żadnych skutków prawnych - zaś pracownik nawet nie wszedł do budynku mieszkalnego, który był zamknięty. Z materiału dowodowego nie wynika również by wnioskodawczyni zrezygnowała z posiadania samoistnego nieruchomości zaś z uczestnikiem Skarbem Państwa - ANR nie zawierała umów dotyczących najmu lub dzierżawy (agencja nawet nie twierdziła aby miały miejsce takie propozycje), co ewentualnie mogłoby wskazywać na posiadanie zależne.

Nawet odnośnie zasiedzenia budynku mieszkalnego oraz budynków gospodarczych, posadowionych na działce nr (...), wskazać należy, iż uczestnicy - spadkobiercy nie sprzeciwili się żądaniu wniosku w przedmiocie zasiedzenia przez wnioskodawczynię - w zakresie oznaczonym we wniosku.

Wskazać jedynie należy, iż z ustaleń Sądu mających oparcie w zgromadzonym materiale dowodowym wynika, że po śmierci męża K. J. wnioskodawczyni, objęła w posiadanie samoistne całą nieruchomość z wyłączeniem pozostałych spadkobierców, nie dopuszczając ich do współposiadania a wcześniej, po śmierci w dniu 21.08.1978r T. J., K. J. objął w posiadanie samoistne całą nieruchomość. W tym czasie w przedmiotowej nieruchomości nie zamieszkiwali inni spadkobiercy, co potwierdzili uczestnicy, wynika, to również z zeznań świadków i pisma Urzędu Miejskiego w N. z dnia 28.06.2012r. Wszystkie te okoliczności przemawiają jednoznacznie za przyjęciem ciągłości posiadania i doliczenia czasu posiadania poprzedników prawnych na rzecz wnioskodawczyni władającej całą nieruchomością w imieniu własnym, manifestującą wolę posiadania nieruchomości dla siebie w sposób jawny i dostrzegalny dla otoczenia. Nadto wskazać należy, co potwierdzili spadkobiercy - uczestnicy, iż cała rodzina traktowała wnioskodawcę jako właścicielkę tej nieruchomości nie wnosząc żadnych żądań w przedmiocie nieruchomości, w której nadal miała mieszkać i posiadać ją wnioskodawczyni.

W tym stanie rzeczy, mając na uwadze całokształt zebranego w sprawie materiału dowodowego, Sąd postanowił jak w sentencji.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Marta Kulig
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Kłodzku
Osoba, która wytworzyła informację:  Tadeusz Dereń
Data wytworzenia informacji: